ျမန္မာ့ရိုးရာ ပညာေရးစိတ္ပညာ (ကိုးကားစရာ)

“တစ္ရံတစ္ဆစ္၊ အျပစ္နာဆာ၊ ရွိေသာခါမူ ကြယ္ရာေခၚ၍၊ ဆံုးမေလ့၏။ သူ႔ေရွ႕သူ႕ေမွာက္၊ ပြဲျပင္ေရာက္မူ၊ ေျမႇာက္ေျမႇာက္စားစား၊ သားအားပိုက္ျဖဴး၊ မိဘက်ဴးသို႔၊ ေက်းဇူးကုိသာ၊ ရွာ၍ ခ်ီးဆို ထဲၾကည္ညိဳလ်က္”
(ရွင္မဟာရ႒သာရ၏ ကိုးခန္းပ်ဳိ႕ ၁၅၈)

Type the rest of your post here.

(၁၀) တန္း ေက်ာင္းသားမ်ား အခမဲ့ေက်ာင္းမ်ားကို အားထား

စိုးမိုး/ ၂၉ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၉
http://www.khitpyaing.org/news/Dec09/291209c.php

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ (၁၀) တန္းေက်ာင္းသား (၃) ပံု (၂) ပံုမွာ သင္ၾကားမႈ စရိတ္ ႀကီးျမင့္မႈ ေၾကာင့္ အခမဲ့ပညာသင္ ေက်ာင္းမ်ားကိုသာ အားကိုးေနရေၾကာင္း သိရသည္။

တႏွစ္စာ ေက်ာင္းစရိတ္အျပင္ က်ဴရွင္စရိတ္မွာ (၁၀) သိန္းမွ သိန္း (၃၀) အထိ ရွိေနေသာေၾကာင့္ တကၠသိုလ္ ၀င္တန္း ေက်ာင္းသားအမ်ားစုမွာ အခမဲ့ပညာသင္ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္ထားသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရး ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ အခမဲ့ပညာဒါန သင္တန္းမ်ားကို အဓိက အားထားေနရျခင္းျဖစ္သည္။

“ေက်ာင္းမွာက ထိေရာက္တဲ့ သင္ၾကားမႈမရွိဘူး။ ကေလးတိုင္း အျပင္ေက်ာင္းယူရတယ္။ ရန္ကုန္က ကေလး (၃) ပံု (၁) ပံု ေလာက္ပဲ ဒဂံုလိုေက်ာင္းမ်ဳိး တက္ႏိုင္တယ္။ အျပင္က်ဴရွင္ ပိုက္ဆံေပးယူႏိုင္တယ္။ က်န္တဲ့ ကေလးေတြ မယူႏိုင္ဘူး” ဟု ပညာေရးသုေတသန အႀကီးတန္းအရာရွိတဦးက ေျပာသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္ၿပီး ပညာဒါန ေက်ာင္းအမ်ားအျပား ဖြင့္လွစ္ထားကာ ၀ါရင့္ ဆရာဆရာမႀကီးတုိ႔က ပညာဒါနအျဖစ္ အခမဲ့သင္ၾကားေပးေနၾကသည္။

“နာမည္ႀကီး ဆရာႀကီးေတြ၊ ဆရာမႀကီးေတြက အနီးကပ္သင္တန္းေပးတာေတြ ဒီလထဲမွာ စၿပီးရွိလာတယ္။ ေဒါက္တာဘိုင္အို တို႔လို နာမည္ႀကီး ဆရာႀကီးေတြ အခမဲ့သင္တန္းေတြ ေပးလာတယ္။ အဲဒီမွာ လွည့္ပတ္ၿပီး သြားတက္ပါတယ္” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၀ါးတရာေက်းရြာမွ (၁၀) တန္းေက်ာင္းသူတဦးက ေျပာသည္။

(၁၀) တန္း ေက်ာင္းသားတေယာက္လွ်င္ ေက်ာင္းစရိတ္ က်ပ္ (၁) သိန္းအထက္တြင္ ရိွေနေသာ္လည္း အေျခခံပညာ ေက်ာင္းမ်ားက လံုေလာက္ေသာ သင္ၾကားမႈ မေပးႏိုင္ဘဲ ေက်ာင္းသားတုိင္း ျပင္ပေက်ာင္းမ်ား ကိုသာ အားထားေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

“ေက်ာင္းသားက စရိတ္ (၂) ခု ကုန္သလို ျဖစ္ေနတာ။ အရင္က ေက်ာင္းတက္စရာမလုိဘူး။ အျပင္ေျဖခြင့္ျပဳ တုန္းက ေက်ာင္းသားက ေက်ာင္းတက္ရင္ ေက်ာင္းစရိတ္ပဲ ကုန္မယ္။ က်ဴရွင္ယူရင္ က်ဴရွင္စရိတ္ပဲ ကုန္တယ္။ အခုက ေက်ာင္းက မတက္မေနရဆိုေတာ့ က်ဴရွင္လည္း မယူလို႔က မျဖစ္ဆိုေတာ့ စရိတ္ (၂) ခါကုန္တယ္” ဟု ပညာေရးသုေတသန အႀကီးတန္း အရာရွိက ေျပာသည္။

ပညာသင္စရိတ္ မတတ္ႏိုင္ျခင္း၊ လံုေလာက္သည့္ ပညာသင္ၾကားခ်ိန္ မရွိျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာအရ အထက္တန္းေက်ာင္းေပါင္း (၂,၀၀၀) ေက်ာ္ရိွသည့္အနက္ (၁၀) တန္းေက်ာင္းသား ေအာင္ခ်က္ (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေသာ ေက်ာင္းေပါင္း (၇၀၀) ခန္႔သာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။

(၁၀) တန္းေအာင္ခ်က္ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ျပင္ပေျဖမ်ား ပိတ္ပင္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွစၿပီး ႏွစ္စဥ္ (၅) ရာခိုင္ႏႈန္းမွ (၁၀) ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းလာသည္ဟု ပညာေရးသုေတသနဌာနမွ သိရသည္။

ကြယ္လြန္သူ သူငယ္ခ်င္းသို႔ (တကၠသိုလ္မင္းေမာ္၊ ၁၉၃၃-၂၀၀၅)

ေမာင္စြမ္းရည္
ဒီဇင္ဘာ ၂၇၊ ၂၀၀၉

သူငယ္ခ်င္းေရ
မင္းလဲေသမ်ိဳး၊ ငါေသမ်ိဳးမို႔
အစိုးမရ အနတၱ
(အစိုးရလဲ အနတၱ)

သူငယ္ခ်င္းေရ
မင္းလည္းဆရာ၊ ငါဆရာမ႔ို
သမၼာအာဇီ၀ ရွိသမွ်မွာ
ပညာအဇီ၀ ျမတ္ၿပီပ
ေနက်ိဴးနပ္စြ ဆိုအပ္လွ။

သူငယ္ခ်င္းေရ
မင္းလဲစာဆို၊ ငါစာဆိုမို႔
ကုသိုလ္မလပ္ လ႔ူထုပၸတ္ကို
၀ိပႆနာရႈ စာဆိုမႈနဲ႔
အကုသိုလ္ကင္း ၾကည္စိတ္လင္းလို႔
မင္းလဲေပ်ာ္ရ ငါေပ်ာ္ရ

သႏၱရသ ကဗ်ာက
မေဟာ္က၀ိ “ေဇာ္” တပည့္မို႔
ေမွ်ာ္မိ အမတ ျမတ္ဘ၀
ကဗ်ာကုသိုလ္ စာကုသိုလ္နဲ႔
ကုသိုလ္ျပဳသမွ် ဖို႔ဘာက
အမွ် အမွ် အမွ် ယူလိုက္ပ
သာဓု သာဓု နုေမာ္ဒန။ ။

(မတ္ ၂၄ ။၂၀၀၅)

ပညာေရးအေပၚ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား စိတ္ဝင္စားမႈရွိလာ

Tue 15 Dec 2009, IMNA, ႐ုိင္မေရာ့
မြန္ပညာေရး ေကာ္မတီ (Mon National Education Committee) မွ ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ထားသည့္ ေက်ာင္းမ်ားမွ ပညာသင္ၾကားေနေသာ ေက်ာင္းသား/သူမ်ား ပညာသင္ၾကားမႈအပိုင္း၌ စိတ္စားမႈ ပိုမိုမ်ားျပားလာေၾကာင္းသိရသည္။

မြန္ပညာေရး ေကာ္မတီမွ တည္ေထာင္ထားသည့္ ေက်ာင္းေပါင္း (၁၅၄) ေက်ာင္းႏွင့္ အစိုးရေက်ာင္းႏွင့္ ပူးတြဲသင္ၾကားေနသည့္ ေက်ာင္းေပါင္း (၁၁၈) ေက်ာင္းတို႔မွ ပညာသင္ၾကားေနသည့္ ေက်ာင္းသား/သူတို႔၏ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ပညာသင္ၾကားမႈအေျခေန ခါတိုင္းႏွစ္ေတြထက္ ပိုမိုတိုးတက္လာေနသည္။

“ခါတိုင္းႏွစ္မွာဆိုရင္ ေက်ာင္းသားေတြ ႏွစ္ဝက္ေလာက္မွာ ေက်ာင္းထြက္လိုက္တာတို႔၊ စာေမးပြဲေျဖခါနီးမွာ ေက်ာင္းထြက္လိုက္တာ ရွိတယ္၊ ေက်ာင္းစာဘက္မွာ စိတ္ဝင္စားမႈနည္းေနတယ္၊ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြ စာဘက္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားမႈပိုရွိလာတယ္၊ ေက်ာင္းထြက္တာလဲမရွိဘူး” ဟု မြန္ပညာေရး ေကာ္မတီမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။

မြန္ပညာေရး ေကာ္မတီမွ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ေက်ာင္းေပါင္း ၂၇၂ ေက်ာင္းအနက္ ၁၅၄ ေက်ာင္းမွာ ထို ေကာ္မတီ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ကြပ္ကဲမႈေအာက္၌ရွိၿပီး၊ က်န္သည့္ ၁၁၈ ေက်ာင္းကို ျမန္မာစစ္အစိုးရတို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ သင္ၾကားေနရသည္။

“ေငြေၾကးမတက္ႏိုင္သူ က်မတို႔လိုမ်ဳိးက်ေတာ့ ခေလးေတြကို မြန္ေက်ာင္းမွာပဲ ထားေပးႏိုင္တယ္၊ ေငြေၾကးအကုန္က်နည္းတယ္၊ အစိုးရေက်ာင္းေတြက်ေတာ့ ခဏ ဟိုေၾကး ဒီေၾကးဆိုၿပီးေတာ့ ေန႔တိုင္းလိုလိုေကာက္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမွမတက္ႏိုင္ဘူး၊ ဒီေက်ာင္းမ်ဳိးကေတာ့ က်မတို႔ခေလးေတြရဲ႔ အနာဂတ္အတြက္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ က်မတို႔ ခေလး စာတက္မွာမဟုတ္ဘူး” ဟု မြန္အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသားမိဘတစ္ဦးက ေျပာသည္။

၂၀၀၉-၂၀၁၀ ပညာသင္ႏွစ္အတြင္း မြန္ပညာေရးေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသား (၃၆၀၀၀) ေက်ာ္ရွိၿပီး၊ ဆရာ/ဆရာမစုစုေပါင္း ၇၈၉ ေယာက္ရွိသည္။

မြန္ပညာေရးေက်ာင္းကို ကူညီေထာက္ပံ့ေပးေနသည့္ အလႈရွင္မ်ား လႈဒါန္းမႈျဖတ္ေထာက္မည္ဟု သတင္းထြက္ေပၚေနမႈအေပၚ (MNEC) အေနျဖင့္ အလႈရွင္မ်ားထံမွ အလႈေငြမ်ားကို ပံုမွန္အတိုင္း လက္ခံရရွိေနေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

မြန္ပညာေရးေက်ာင္းကို (International NGO) အဖြဲ႔စည္းႏွစ္ဖြဲ႔ထံမွ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားရရွိေနၿပီး၊ ၄င္းတို႔ထံမွ ရရွိသည့္ ေငြပမာဏသည္ လံုေလာက္မႈမရွိေပ။ သို႔ေသာ္လည္း ေက်ာင္းသူ/သားမိဘတို႔၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။

“MNEC က ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ေက်ာင္းေတြက ႏိုင္ငံတကာက အလႈရွင္ေတြ အလႈေငြျဖတ္ေတာက္လိုက္လဲ၊ ဒီပညာေရးက ပ်က္သြားမွာမဟုတ္ဘူး၊ ဘာျဖစ္လို႔ဆိုေတာ့ အလႈရွင္ေတြက ရတဲ့ေငြပမာဏဟာ ေက်ာင္းသားမိဘေတြကရတဲ့ေငြထက္ကို နည္းေနတယ္၊ အခု ဆရာ/ဆရာမေတြကို လစာေပးေနတဲ့ေငြေတြက (Donor) ကရတဲ့ေငြအားလံုးမဟုတ္ဘူး၊ (Donor) ကရတဲ့ေငြ သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ပဲပါတယ္၊ ႏွစ္ပံုကေတာ့ ေက်ာင္းသားမိဘေတြ ေထာက္ပံ့တဲ့ေငြေတြျဖစ္တယ္” ဟု ဗဟိုပညာေရး ဒုတာဝန္ခံက ေျပာသည္။

မြန္ပညာေရး ေကာ္မတီမွ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ေက်ာင္းမွ ဆရာ/ဆရာမ်ားက လစာကို သံုးလတစ္ႀကိမ္ထုတ္ေပးေနၿပီး၊ တစ္လလွ်င္ ပ်မ္းမွ် ထိုင္းဘတ္ (၆၀၀) ရရွိေနၿပီး၊ တစ္ႏွစ္အတြက္ (၁၀) လစာ လခခံစားခြင့္ရွိေၾကာင္းလည္း ၄င္းက ဆက္ရွင္းျပသည္။

ေဒသခံ ေက်ာင္းသားမိဘတို႔ကလည္း တိုးတက္လာေနသည့္ သားသမီးတို႔၏ပညာေရးအေပၚ အားေပးမႈရွိလာၿပီး တခ်ဳိ႔ေက်းရြာေတြမွာ ဆရာ/ဆရာမမ်ားအတြက္ လစာေထာက္ပ့ံေပးေနသည့္အျပင္ တစ္လလွ်င္ ဆန္တစ္အိတ္ျဖင့္ ေထာက္ပ့ံေနသည္မ်ားလည္းရွိသည္။