သမိုင္း၀င္ ေတာ္လွန္ေရး ကူးစက္မႈမ်ားႏွင့္ လူထုေအာင္ပြဲ

သိန္းႏိုင္

ျပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားတြင္ ေတာ္လွန္လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ဗိုင္းရက္စ္ပိုးကဲ့သို႔ပင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ကူးစက္သြားခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ တူနီရွားမွသည္ အီဂ်စ္ဆီသို႔။

အနီးအနားတုိင္းျပည္မ်ားျဖစ္သည့္ ေဂ်ာ္ဒန္ႏွင့္ ယီမင္တို႔တြင္လည္း ဆႏၵျပမႈမ်ား၊ ဆူပူမႈမ်ားျဖစ္ပြားလာေတာ့သည္။ ထပ္မံျပန္႔ပြားႏုိင္သည့္ ေနာက္တစ္ႏုိင္ငံမွာ ဆီးရီးယားဟူ၍ အသံမ်ားလည္း ေပၚထြက္ေနဆဲ။

ဆႏၵျပမႈ ပ်ံ႕ႏွံ႔ႏႈန္းထားမွာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ။ ဤဆက္တိုက္ျဖစ္စဥ္မ်ားမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၂၀၀ အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မေက်နပ္မႈ ကာလမ်ားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ ပဲ့တင္သံမ်ားပင္တည္း။

အီဂ်စ္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား

၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဘာလင္တံတုိင္းၾကီး ျပိဳလဲပ်က္စီးသည့္ ရိုက္ခတ္မႈမွသည္ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ဥေရာပတ၀ွမ္းလံုး ရုန္းကန္ေတာ္လွန္ျခင္း ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ မတည္ျငိမ္မႈမ်ားသည္ ပိုု၍ပို၍ မတည္ျငိမ္မႈမ်ားကို ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြား ေစခဲ့ပါသည္။ ထပ္မံ၍ ျဖစ္ပြားရေလျပီ။ လူထုဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာမ်ားေၾကာင့္ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ အလ်င္အျမန္ ျဖစ္ထြန္းလို႔လာေနသည္။

“ေတာ္လွန္လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ကူးစက္တတ္ပါရဲ႕” ရိုလာျမိဳ႕၊ မစ္ေဆာ္ရီသိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ တကၠသိုလ္မွ စစ္သမိုင္းပညာရွင္ ဂၽြန္မက္မန္းနပ္စ္က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ “သမိုင္းကေန သင္ခန္းစာ ယူၾကဖို႔ရာ ဆိုရင္ အဲဒါ ဘယ္လိုပံုမ်ဳိးနဲ႔ ျဖစ္လာမယ္ဆိုတာကိုေတာ့ စဥ္းစားခန္႔မွန္းလို႔ မရႏုိင္တာပါ။ ေၾကာက္စရာေပါ႔ေနာ။ တာ စလႊတ္လိုက္ျပီဆိုတာနဲ႔ အင္အားေတြဟာ ဘယ္ေနရာေတြအထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ သြားႏုိင္တယ္ဆိုတာကို စဥ္းစားလို႔ မရႏုိင္ပါဘူး။”

အဦးအစ သမုိင္း ဥပမာအေနျဖင့္ ျဗိတိန္အင္ပါယာကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ဖူးေသာ အေမရိကန္ေတာ္လွန္ေရးကို ျပရမည္ဟု ထင္ပါသည္။ ၁၇၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ေအာင္ပြဲ၀င္ႏုိင္မႈေၾကာင့္ ျပင္သစ္မ်ားအတြက္ အားတက္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ျပီး သူတို႔ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ေရးကိုလည္း ၁၇၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆြတ္ခူး ရယူႏုိင္ခဲ့ျပန္သည္။ ဤသည္မွာ သမုိင္းသုေတသီမ်ား၏ အျမင္တူေသာ သံုးသပ္ခ်က္တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

“တရားေသာ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈ အသစ္အသစ္ေတြ အျမဲတမ္း ရွိေနပါဦးမယ္။ ဆက္သြယ္ေရး မီဒီယာ အသစ္ေတြလည္း ရွိေနမွာပါ။ ဒါကေတာ့ လူ႔မေနာ၊ လူ႔သဘာ၀ပါ။ လူထုဟာ ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံရျပီဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္ၾကမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။”

ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေသာ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးမွာ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပန္သည္။ ဖိႏွိပ္ခံ၊ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ မရွိရွာၾကေသာ အလယ္လတ္တန္း ေအာက္လႊာလူထုၾကီးက ဘုရင္လူး၀စ္ဖီလစ္၏ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားႏွင့္ အခြင့္ထူးခံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ဆန္႔က်င္ပုန္ကန္ေတာ္လွန္ခဲ့ၾက၏။ ဘုရင္လူး၀စ္ဖီလစ္ တုိင္းျပည္မွ ထြက္ေျပးရသည္ႏွင့္ ေတာ္လွန္မႈ အစဥ္အတန္းၾကီးမွာ ဂ်ာမဏီသို႔ ကူးစက္ခဲ့ေလျပီ။ လူထု၏ တအံုေႏြးေႏြး၊ ၾကိမ္မီးအံု ပူေဆြးေသာကမ်ားကလည္း ထုႏွင့္ထည္ႏွင့္ အဆင့္သင့္ ရွိေနခဲ့သည္ေပပဲ။ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈမ်ားမွာ ရပ္မနားႏုိင္ေသး။ ထိုမွဆက္လက္၍ ၾသစၾထီးယား၊ ပိုလန္၊ ရုရွား၊ အီတလီတို႔ကို ေက်ာ္လြန္ျပန္႔ပြား ေတာ္လွန္ခဲ့ေခ်ျပီ။

“တစ္ခုကေန တစ္ခုဆီကို ဆက္တိုက္ကူးစက္ျပန႔္ပြားခဲ့တာ အမွန္ပါပဲ။” မက္မန္နပ္စ္ကဆို၏။ “လူထုက ျပင္သစ္မွာ ျဖစ္ေနတာကို ျမင္လိုက္ရျပီ။ ေအး... ဟုတ္တယ္ေဟ့၊ လုပ္လို႔ရသားပဲ။ အခ်ိန္က်ျပီလို႔လည္း ထင္တယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ ေတာမီးေလာင္သလို ေတာ္လွန္ေရးဟာ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့ဖူးပါရဲ႕။”

အျခားေသာ သာဓကမ်ားေဆာင္ပါအံ့။ ရက္စက္ေသာ အာဏာရွင္ အေမရိကန္ အစိုးရကို မေက်နပ္သျဖင့္ ၁၈၆၀ ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ကာရိုလိုင္းနာနယ္ ခြဲထြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အယ္ဘားမာ၊ မစၥစၥပီႏွင့္ အျခားေတာင္ပိုင္း ျပည္နယ္မ်ားက လုိက္ပါခြဲထြက္ခဲ့ၾကသည့္ ဒိုမီႏိုသက္ေရာက္မႈေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားရေလေတာ့၏။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဘာလင္တံတိုင္းၾကီး ျပိဳလဲခဲ့ရသည္မွာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္ၾကေသာ ပိုလန္၊ ရိုေမးနီးယား၊ ဟန္ေဂရီ၊ ခ်က္ကိုစလိုေဗးကီးယားႏွင့္ ဘူလ္ေဂးရီးယားႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာ္လွန္ေရးလိႈင္း ရိုက္ခတ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ပင္တည္း။

ယခုျဖစ္ပြားေနေသာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း အေျခအေနမွာ မတူေသာ ေနာက္ခံ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းမ်ား ရွိေနပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ျငားလည္း အတိတ္ကာလမ်ား၏ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ဆင္တူလြန္း ေပသည္ဟု ေကာ္နဲတကၠသုိလ္မွ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အီဂ်စ္သမိုင္းပညာရွင္ ဇအဒ္ဖာမီက ဆို၏။

အျခားေသာ ကူးစက္တတ္သည့္ ေတာ္လွန္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကဲ့သို႔ပင္ ယခုပုန္ကန္မႈမွာလည္း ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ အာဏာရွင္တို႔အေပၚ မေက်နပ္ခ်က္မ်ား တအံုေႏြးေႏြး စုေဆာင္းခဲ့ရသည့္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ားစြာကပင္ စတင္ခဲ့ေၾကာင္း သူက ရွင္းျပသည္။ ျမိဳ႔ရြာအႏွံ႕ က်ယ္ျပန္႔လာေတာ့၏။ အျခားေသာ ယဥ္ေက်းမႈပံုစံမ်ား ေျပာင္းလဲရျခင္း၌လည္း ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ေပ်ာ္စရာမေကာင္းေသာ ကာလမ်ားမွာ မီးပြားကို ေစာင့္ေနသည္ႏွင့္ တူေတာ့သည္။ ဆက္တိုက္ ျပိဳလဲလာေနသည့္ ဒိုမီႏိုျဖစ္စဥ္မ်ားက ရိုက္ခတ္မည္မွာ ေျမၾကီးလက္ခတ္မလြဲ။

ယခုျဖစ္စဥ္၏ မီးပြားမွာ ဒီဇင္ဘာလလယ္ေလာက္က မိမိကိုယ္ကို မီးရိႈ႕ခဲ့ရွာေသာ တူနီးရွား ဆႏၵျပသမား တစ္ဦးရယ္ပါ။ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆႏၵျပမႈမ်ားက အလ်င္အျမန္ပင္ တူနီးရွား သမၼတကို ထြက္ေျပးေစရသည္ အထိပင္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း အလားတူ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ကူးစက္ခဲ့ေတာ့သည္။

တစ္ခုတည္းေသာ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္မႈမွသည္ ကူးစက္လာေစရန္အတြက္ အဓိက ေသာ့ခ်က္ကား “ဆက္သြယ္ေရး” ပင္ျဖစ္သည္ဟု ဖာမီက ထပ္ေလာင္းရွင္းျပသည္။ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္တြင္မူ မ်ားမၾကာေသးမီက တီထြင္ခဲ့ေသာ တယ္လီဂရဖ္ ေၾကးနန္းစနစ္ပင္ျဖစ္သည္။ ပံုႏွိပ္ သတင္းစာမ်ားႏွင့္အတူ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္း ျဖစ္ပ်က္ေနမႈမ်ားကို ျပည္သူလူထုအတြက္ သတင္း သဲလြန္စမ်ား ေပးႏုိင္ခဲ့ေလျခင္း။

ယေန႔တြင္မူ ေဖ့စ္ဘြတ္၊ ယူက်ဳ႕ႏွင့္ တြစ္တာ။ အီလက္ထေရာနစ္ဆက္သြယ္ေရးမ်ား ဖ်က္ဆီး ခံရေသာ အခါတြင္မူ အီဂ်စ္ ဆႏၵျပသူမ်ားသည္ မူလ လက္ေဟာင္းနည္းမ်ားျဖင့္ သတင္းဆက္ခဲ့ျပန္သည္။ ဘာလုပ္ ၾကမည္ကို ပံုႏွိပ္ ျဖန္႔ေ၀ၾကျခင္းပင္။

ေတာ္လွန္လႈပ္ရွားမႈ ကူးစက္သည္ဟု ဆိုရာ၀ယ္ လူထု၏သည္းေျခတြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွင့္ စိတ္အင္အားတို႔ ရလိုက္ျခင္းက အဓိကဟု ဆိုရေခ်မည္။ မိမိတို႔ႏွင့္ အေျခအေနခ်င္းတူညီေသာ အျခားတုိင္းျပည္ လူထုက ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ တိုက္ပြဲ၀င္ၾကေလျခင္း။ .... ထုိ႔ျပင္တ၀.... ေအာင္ပြဲခံ ေနၾကေလျခင္း။

“သူတို႔လည္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ ပံုစံပါလားလို႔ လူထုက သိျမင္လာတယ္။ တကယ္ကို ျဖစ္ႏုိင္တာပဲလို႔ ျမင္လာၾကတယ္။” ဖာမီက ဆို၏။ “ေၾကာက္ရြံ႕စိတ္ အတားအဆီးကို ခြါခ် ေပးလိုက္သလိုပါပဲ။”

သမုိင္းက မတတ္ႏုိင္သည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ရွိေလသည္။ ကၽြမ္းက်င္သူ၊ ပညာရွင္ဆိုသူမ်ားက ေတာ္လွန္ေရး မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ စတင္ျဖစ္ေပၚမည္ဟု ေဟာကိန္းထုတ္ရန္ သမုိင္းက မလုပ္ေပးႏုိင္ပါ။ မည္မွ်အထိ ျပန္႔ႏွံ႔မည္၊ မည္သုိ႔မည္ပံု အဆံုးသတ္မည္တို႔ကိုလည္း ခန္႔မွန္းရန္ မကူညီႏုိင္။ ရလဒ္မ်ားမွာ အံ့ဘနန္း ျဖစ္ရေလ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္ခ်င္မွ ေဆာင္မည္။ အတိတ္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္ျပီး ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈ အသစ္မ်ားသည္ အနာဂတ္တြင္ ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ျခင္းႏွင့္ အေအးမိေရာဂါ ဗိုင္းရပ္စ္ကဲ့သို႔ ကူးစက္ ျပန္႔ႏွံ႕ႏုိင္ျခင္းတို႔ကို တားျမစ္ရန္လည္း မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ၾကပါ။ ဖာမီက ရွင္းျပခဲ့သည္။ ေတာ္လွန္ေရး မည္သည္ ေဖာ္ျမဴလာမရွိ။

“သမုိင္းက သင္ခန္းစာကို ဘယ္သူမွ မယူၾကပါဘူး။” သူက ဆက္ေျပာျပသည္။ “တရားေသာ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈ အသစ္အသစ္ေတြ အျမဲတမ္း ရွိေနပါဦးမယ္။ ဆက္သြယ္ေရး မီဒီယာ အသစ္ေတြလည္း ရွိေနမွာပါ။ ဒါကေတာ့ လူ႔မေနာ၊ လူ႔သဘာ၀ပါ။ လူထုဟာ ဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံရျပီဆိုရင္ေတာ့ ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္ၾကမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။”

သိန္းႏုိင္

Source: Discovery/ History Channel: Are Revolutions contagious? by Emily Sohn

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

ေက်ာင္းဆရာမာန္ ရွခံထိတဲ့အခါ

၀စ္ကိုဆင္ျမိဳ႕ေတာ္ေနရာမွာ ေထာင္ေသာင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္း ဆရာမ်ား၊ သူနာျပဳမ်ား၊ မီးသတ္ဌာန အဖြဲ႔၀င္မ်ားနဲ႔ အျခားေသာ အစိုးရ ၀န္ထမ္းမ်ားစြာဟာ စခန္းခ်လ်က္ ရွိေနၾကတယ္။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စေကာ့ေ၀ါလ္ကာရဲ႕ ၀န္ထမ္းလစာ ေလ်ာ့ခ်ျပီး ပင္စင္နဲ႔ က်န္းမာေရး ခံစားခြင့္ေတြမွာ ပိုမုိ ထည့္၀င္ေစမယ့္ အစီအစဥ္ကို ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပၾကတာပါ။ ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ အသံနဲ႔ စုေပါင္းေတာင္းဆိုခြင့္ လႈပ္ရွားမႈကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွာကို မၾကိဳက္ၾကဘူး။

ရီပတ္ဘလစ္ကန္ေတြဟာ ျပည္နယ္ ဥပေဒကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကတယ္။ အစပိုင္းတုန္းကေတာ့ ေ၀ါလ္ကာရဲ႕ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို အလြယ္တကူပဲ ဥပေဒျပဳ ျပဌာန္းႏုိင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပံုရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႕၀င္ ဒီမိုကရက္ေတြကေတာ့ ေပ်ာက္ခ်က္သားေကာင္းေနေလေတာ့ တစ္မဲအလိုနဲ႔ မဲမျပည့္ေတာ့ဘဲ ဥပေဒ မျပဳႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒီစာကုိ ေရးသားေနစဥ္မွာပဲ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔ အလုပ္ေတြ ရပ္တန္႔ထားရျပီး ျပည္နယ္ရဲ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ ေပ်ာက္ခ်က္သားေကာင္း ေနၾကတဲ့ ဥပေဒျပဳ အဖြဲ႔၀င္ေတြကို ေနရာအႏွံ႔မွာ ရွာပံုေတာ္ဖြင့္ေနၾကတယ္။

နယူးဂ်ာစီက ခရစ္ခရစ္စတီး၊ အိုဟုိင္အိုက ဂၽြန္ကာစိ၊ အင္ဒီယားနာက မစ္ခ်္ဒန္နီယယ္နဲ႔ ဖေလာ္ရီဒါက ရစ္စေတာ့ အစရွိတဲ့ ေရွးရိုးစြဲ၀ါဒီ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရမွဴးမ်ားအတိုင္း ၀စ္ကိုဆင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဟာလည္း ၀န္ထမ္းသမဂၢမ်ားရဲ႕ အင္အားပါ၀ါကို ေလ်ာ့ခ် ပစ္ခ်င္ေနတာပါ။ ျပည္နယ္တိုင္းမွာ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ဟာ တစ္ခုတည္းေသာ အၾကီးျမင့္ဆံုး က႑ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ေက်ာင္းဆရာမ်ား သမဂၢကို ခ်ည့္နဲ႔ေအာင္လုပ္ခ်င္တာ။

ေက်ာင္းဆရာမ်ားဟာ ဆႏၵျပပြဲေတြမွာ ပါ၀င္လာတာေၾကာင့္ ၀စ္ကိုဆင္က ေက်ာင္း တဒါဇင္ေလာက္နဲ႔ မက္ဒီဆင္က အစိုးရ ေက်ာင္းေတြကို ပိတ္ထားလိုက္ရတယ္။ ျပည္နယ္ဟာ ဘတ္ဂ်တ္ လိုေငြျပေနလို႔ လစာေတြကို ေလ်ာ့ပစ္ရတာျဖစ္တယ္လို႔ ေ၀ါလ္ကာက ရွင္းျပေပမဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ၀င္ေငြ အခြန္ေတြ က်ျပန္ေတာ့လည္း ရက္ရက္ေရာေရာကို ေလ်ာ့ခ် ပစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေက်ာင္းဆရာေတြက သိျမင္ထားပါတယ္။

မက္ဒီဆင္ျပည္နယ္က ဆႏၵျပမႈမ်ားဟာ တႏုိင္ငံလံုးမွာ ရွိတဲ့ ေက်ာင္းဆရာမ်ားရဲ႕ တႏုံ႔ႏုံ႔ ခံစားေနရတဲ့ အမ်က္ေဒါသကို ေဖါက္ခြဲျပလိုက္တာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္တာ ကာလမွာ ေက်ာင္းဆရာ အလုပ္အကိုင္ရဲ႕ တန္ဖိုးကို ထိပါး တိုက္ခိုက္ လာခဲ့တာေၾကာင့္ ေဒါသေတြ ၾကီးထြားလာျပီး စိတ္ဓါတ္ပိုင္း က်ဆင္းေန ခဲ့ၾကတယ္။

လူေျပာ သူေျပာမ်ားခဲ့တဲ့ “စူပါမင္းကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ျခင္း Waiting for Superman” ရုပ္ရွင္ကေန “ဆရာဆိုးေတြ” ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ရမွတ္ နည္းရတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို မသိမသာ၊ မရိုးမသား ေဖာ္က်ဴးျပလိုက္တယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ နယူးစ္၀ိခ္ မဂၢဇင္းၾကီးကလည္းပဲ အေမရိကန္ ပညာေရးကို ကယ္တယ္ဖို႔ အတြက္ ဆိုရင္ျဖင့္ ေက်ာင္းဆရာဆိုးေတြကို အလုပ္ ထုတ္ပစ္ရမယ္လို႔ ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့ျပန္တယ္။

ရို႕အုိင္လန္ အလယ္ပိုင္း ဒိစၾတိက ျမိဳ႕ငယ္ေလးရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ အထက္တန္း ေက်ာင္းဆရာေတြ အားလံုးကို အာဏာပိုင္ေတြက အလုပ္ ထုတ္ပစ္လိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ တစ္ႏုိင္ငံလံုးက ေက်ာင္း ဆရာေတြဟာ သတိေပးခ်က္ေတြနဲ႔ တုံ႔ျပန္ ၾကေတာ့တယ္။ ေက်ာင္းေလးရဲ႕ ၀န္ထမ္း တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကိုမွ စစ္ေဆးမႈေတြ မလုပ္ဘဲ အလုပ္ထုတ္ ပစ္တာကို ပညာေရး၀န္ၾကီး အာနဲဒန္ကန္နဲ႔ သမၼတ အိုဘားမားတို႔က ဒါဟာ သင့္ေတာ္ ေကာင္းျမတ္တဲ့ စိတ္ကူးပဲလို႔ ေျပာလိုက္တဲ့အခါမွာ ေက်ာင္းဆရာထုၾကီးဟာ ေခါင္းေထာင္ ၾကည့္လာရတာပါ။

အိုဘားမားရဲ႕ “ထိပ္ဆံုးကို ေျပးတက္ၾကမယ္” အစီအစဥ္ကို အတင္း သြတ္သြင္းလာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ေက်ာင္းဆရာမ်ားဟာ သရဲမရဲစီး ေဒါသူပုန္ ထၾကေတာ့တယ္။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ ရမွတ္ကို ၾကည့္ျပီး ေက်ာင္းဆရာေတြကို အကဲျဖတ္ဖို႔ ျပည္နယ္ေတြကို အားေပးအားေျမွာက္ ျပဳထားလို႔ပါပဲ။ စစ္ေဆးမႈေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ရလဒ္ေကာင္းျခင္း၊ ရမွတ္ နည္းျခင္းဆိုတာဟာ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းရင္း မ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ရမွတ္ေတြ နိမ့္တဲ့အခါမွာ ေက်ာင္း ဆရာမ်ားကို မတရားသျဖင့္ အျပစ္ ပံုခ်ေတာ့တယ္လို႔ သူတို႔က ခံစားလိုက္ရျပီ။ မိဘမ်ားနဲ႔ ေက်ာင္းသား ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ တာ၀န္ေတြနဲ႔ အေရးပါလွတဲ့ က႑ကိုေတာ့ ထည့္မတြက္ၾကေတာ့ဘူး။

ၾသဂုတ္လ ေလာ့အိန္ဂ်လိစ္ တုိင္းမ္စ္ သတင္းစာက ေက်ာင္းဆရာ ၆၀၀၀ ကို ေတာ္သူ၊ ညံ့သူဆိုျပီး အဆင့္ခြဲျခား သတ္မွတ္လိုက္တာရယ္ အြန္လုိင္းေပၚမွာ ရလဒ္ေတြကို တင္လိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ေက်ာင္းဆရာမ်ားရဲ႕ အမ်က္ေဒါသ မာန္မာနဟာ အထြတ္အထိပ္ကို ေရာက္ခဲ့ေတာ့တယ္။ စစ္ေဆးမႈ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ဒီလို အဆင့္ခြဲျခားမႈဟာ မတိက်၊ မေသခ်ာဘဲ ရွိႏုိင္သလို၊ စာရင္း မတည္ျငိမ္မႈလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္ဆိုျပီး ေထာက္ျပၾကပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ သတင္းစာၾကီးကေတာ့ သူတို႔ ရဲ႕ စစ္ေဆး ေလ့လာမႈဟာ အမွန္ပဲဆိုျပီး ရပ္တည္ခဲ့တယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာလိုလို ေရွးရိုးစြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားနဲ႔ ျမိဳ႕ေတာ္၀န္မ်ားဟာလည္း ဆရာမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရးနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လူ႔အထက္တန္းလႊာမွာ ပါ၀င္ေနမႈေတြကို ဖ်က္သိမ္း ပစ္ခ်င္ေနၾကတယ္။ အခ်ဳိ႕ျပည္နယ္မ်ား မွာေတာ့ ေက်ာင္းဆရာမ်ားက စုစည္းျပီး ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုတဲ့ အခြင့္အေရး collective bargaining rights ကိုပါ ျဖဳတ္ပစ္ခ်င္ေနၾကျပီ။ သမဂၢမရွိတဲ့ ျပည္နယ္ေတြဟာ သမဂၢအားေကာင္းတဲ့ ျပည္နယ္မ်ားေလာက္ ရမွတ္ မျမင့္ၾကပါဘူး။ ေက်ာင္းဆရာမ်ား အခြင့္အေရးကို စုေပါင္း ေတာင္းဆိုႏုိင္တဲ့ သမဂၢအားေကာင္းတဲ့ မက္ဆာခ်ဴဆက္၊ ကြန္နတ္တီကတ္၊ နယူးဂ်ာစီ၊ ဗားေမာင့္နဲ႔ နယူးဟမ္ရိႈင္းယားျပည္နယ္မ်ားမွာ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ ရလဒ္ေတြနဲ႔ ရမွတ္ေတြဟာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ေနတယ္။

ဆရာသမဂၢမ်ားဟာ ပညာေရး ဘ႑ာေငြကို တိုးျမွင့္ေပးဖို႔နဲ႔ စာသင္ခန္း အရြယ္အစားကို ေလ်ာ့ခ် ေပးဖို႔တို႔ကို တက္တက္ၾကြၾကြ ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲၾကပါတယ္။ ေလာ္ဘီ၀င္ၾကတယ္။ ေရွးရိုးစြဲ၀ါဒီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား အေနနဲ႔ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ကို ျဖတ္ေတာက္ ေလ်ာ့ခ်ပစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵကို ေျဖေလ်ာ့ ႏုိင္ဖို႔ရာပါ။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းဟာ ပညာေရး ဘ႑ာေငြ ျဖတ္ေတာက္လိုက္တာကို အေကာင္းဆံုး ဆန္႔က်င္လိုက္တာပါပဲ။

ေက်ာင္းေတြကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့လည္း တစ္တုိင္းျပည္လံုး သိပ္မၾကာေသးခင္က ေဒါသူပုန္ ထခဲ့ၾကတယ္။ ဘ႑ာေငြေတြ ေလ်ာ့ခ်ပစ္တာ၊ ဆရာေတြကို စိတ္ဓါတ္ ပ်က္ျပားေအာင္လုပ္တာ၊ ေကာလိပ္ ပညာေတာ္သင္ဆု ေလ်ာ့ခ်ပစ္တာနဲ႔ စာသင္ခန္း အရြယ္အစား ၾကီးမားလြန္း ေနတာေတြ ရွိေနေလေတာ့ ေက်ာင္းေတြကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ဘယ့္ႏွယ္ေျပာရက္ပါလိမ့္လို႔ စဥ္းစားစရာပါ။

မက္ဒီဆင္က ျဖစ္ရပ္မွန္ကေတာ့ အဖြဲ႔၀င္မ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ခက္ခက္ခဲခဲနဲ႔ ကာကြယ္ရယူထားတဲ့ သမဂၢရဲ႕ ေအာင္ပြဲရယ္လို႔ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ေက်ာင္းဆရာ အလုပ္အကိုင္အေပၚ ထိပါး တိုက္ခိုက္ ေနတာေတြကို စိတ္ပ်က္ေနတဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြရဲ႕ သမိုင္းသာလွ်င္ ျဖစ္တယ္။ သီးသန္႔ စာေမးပြဲ မ်ားစြာကို က်ားကုတ္က်ားခဲ ေျဖဆို ေအာင္ျမင္ျပီး အမ်ဳိးသားဘုတ္အဖြဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳ လုိင္စင္ရ ေက်ာင္းဆရာ အုပ္စုၾကီးဟာ ဂ်ဳလိုင္လမွာ ၀ါရွင္တန္ ခ်ီတက္ပြဲကို စီစဥ္ေနပါတယ္။ မက္ဒီဆင္က ျဖစ္ရပ္ေတြကေတာ့ ဒီေက်ာင္းဆရာထုၾကီးရဲ႕ အေရအတြက္ကို တိုးပြားေစမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။

ေက်ာင္းဆရာေတြကို ေစာ္ကားပုတ္ခတ္၊ တုိက္ခိုက္ေနတာေတြ အရွိန္ျမႇင့္လာတာရယ္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြကို ျဖဳတ္ပစ္တာေတြ တိုးလုပ္ေနတာေတြရယ္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းဆရာမ်ားနဲ႔ ေထာက္ခံသူမ်ားရဲ႕ ဆႏၵျပပြဲေတြ ပိုမ်ား လာပါလိမ့္မယ္။ ၀စ္ကိုဆင္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႔ကုိ ရပ္တန္႔ လိုက္ႏုိင္တာမ်ဳိးေတြလည္း ပိုလုပ္ လာၾကပါလိမ့္မယ္။

သိန္းႏိုင္

(ေရးသားသူ ဒိုင္ယန္ရာဗစ္ဟာ ပညာေရးသမုိင္း ပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ျပီး အေရာင္းရဆံုး စာအုပ္ျဖစ္တဲ့ “မဟာအေမရိကန္ ေက်ာင္းစနစ္ ရွင္သန္မႈနဲ႔ ေသဆံုးမႈ - စစ္ေဆးျခင္းနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ျခင္းေတြဟာ ပညာေရးကို တိုက္စားဖ်က္ဆီးေနပံု” စာအုပ္ကို ျပဳစုခဲ့တယ္။)

Source: CNN

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

ပံုမွန္ ကေလး၊ ပံုမွန္ ဆရာ

သိန္းႏိုင္

“စာသင္ခန္းအတြင္းမွာ “ပံုမွန္” ကေလးေတြရွိေနျခင္းဟာ အေရးၾကီးသလို သင္ခန္းစာအစီအစဥ္ေတြ ေရးဆြဲျပီး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စာသင္ခန္း ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီး ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ “ပံုမွန္”ဆရာမ်ားဟာလည္း အေရးၾကီးတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။”


အျငိမ္မေနဘဲ အျမဲတမ္း တက္ၾကြ လႈပ္ရွား ေဆာ့ကစားေနတဲ့ ကေလးကို “အေဆာ့သန္သူ” “ ေမ်ာက္ရံႈးေအာင္ ေဆာ့သူ” “ဂဏႇာမျငိမ္သူ” ရယ္လို႔ လူၾကီးေတြက အလြယ္တကူ ကင္ပြန္းတပ္ ေခၚေ၀ၚေလ့ရွိၾကေပမယ့္ ငယ္ရြယ္တဲ့ ကေလးအမ်ားစု အတြက္ေတာ့ ဒါဟာ ပံုမွန္အေျခအေနဘဲျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုပါတယ္။ “ပံုမွန္ျဖစ္ျခင္း” ႏွင့္ “ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း” ဆိုိတဲ့စကားရပ္ေတြရဲ႕ ကြာဟခ်က္ကို ပညာေရး စိတ္ပညာရွင္ေတြကလည္း မၾကာခဏ ဆိုသလို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲ ႏိုင္လွပါတယ္။ အျခားသူတပါးရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးကို အျမင္ က်ဥ္းက်ဥ္းနဲ႔ ဆံုးျဖတ္တတ္ေလ့ရွိၾကတာပါ။

ကေလးအမ်ားစုကေတာ့ တက္ၾကြျပီး အျငိမ္မေနလိုၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခန္႔မွန္းရခက္ျပီး ေျပာင္းလဲေနတဲ့ အျပဳအမူ ေတြကို ျပဳမူတတ္ၾကျပန္ပါတယ္။ လက္မခံႏိုင္စရာရယ္လို႔လည္း အျမဲတမ္း မရႈျမင္သင့္ပါဘူး။

တသီးပုဂၢ သေဘာေဆာင္တဲ့ သေဘာသဘာ၀ရွိတဲ့အတြက္ စာသင္ခန္းအတြင္း အျပဳအမူေတြကို တိတိက်က် သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မ်ဳိးတူစုစည္း တင္ျပဖို႔ဆိုတာ အေတာ္မလြယ္တဲ့အရာပါ။ အသင့္ေတာ္ဆံုး ေလ့လာ ႏိုင္တာ ကေတာ့ ဆက္စပ္ေနတဲ့ မ်ဥ္းေျဖာင့္ပံုစံနဲ႔သာ အျပဳအမူ ပံုသဏၭာန္ေတြကို တင္ျပ ေဆြးေႏြးႏိုင္တာပါ။

ပံုမွန္ကေလးႏွင့္ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ကေလးဆိုတာ

စာသင္ခန္းအတြင္း စာသင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူျခင္းျဖစ္စဥ္တြင္ ပံုမွန္ အျပဳအမူကို ေအာင္ျမင္တဲ့ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူျခင္းျဖစ္ေျမာက္ေစမႈအရ တုန္႔ျပန္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ားနဲ႔ သတ္မွတ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ဒီအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရဆိုရင္ ပံုမွန္ျဖစ္ျခင္းဆိုတာ ေက်ာင္းသားမ်ားသာမကဘဲ ဆရာႏွင့္လည္း သက္ဆိုင္ေနတယ္။ (ထိေရာက္တဲ့ ေလ့လာသင္ယူမႈ အျမင့္မားဆံုးရရွိေစဖို႔) စာသင္ခန္းအတြင္းမွာ “ပံုမွန္” ကေလးေတြရွိေနျခင္းဟာ အေရးၾကီးသလို သင္ခန္းစာအစီအစဥ္ေတြ ေရးဆြဲျပီး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စာသင္ခန္း ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီး ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ “ပံုမွန္”ဆရာမ်ားဟာလည္း
အေရးၾကီးတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။

အျပဳအမူပိုင္းမွာ ပံုစံေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္ေစျခင္းဆိုင္ရာ behavior modification ေလ့လာမႈ စာတမ္း ေတြဟာ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အျပဳအမူကို အဓိအားျဖင့္ ေလ့လာထားေပမဲ့ စာသင္ခန္းအတြင္း စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြကို ေလ့လာမႈမ်ားေတာ့ မရွိသေလာက္ ရွားပါးလွပါတယ္။

ဆရာအတတ္ပညာေရး နည္းျပတစ္ဦးအေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေက်ာင္းဆရာဆရာမေလာင္း သင္တန္းသူ သင္တန္း သားေတြကို မိမိကိုယ္ကို ျပန္လွန္စစ္ေဆးျခင္းအတြက္ အခ်ိန္ယူလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ကို မၾကာခဏ တုိက္တြန္း ရေလ့ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာ မလံုျခံဳေစတဲ့ အေျခအေနေတြ အပါအ၀င္ ပုဂၢလ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈေတြ အရဆိုရင္ေတာ့ မိမိရဲ႕ အတြင္းပုဂၢလ ပဋိပကၡေတြကို တည္ျငိမ္စြာနဲ႔ နည္းမွန္လမ္းမွန္ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အေျခအေနေကာင္းရရွိသူ ဆရာအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားကို ပိုျပီး ေလးေလးစားစား ဆက္ဆံႏုိင္ တယ္။ အျမင္က်ယ္က်ယ္ ထားတတ္တယ္။ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အျပဳအမူကို စီမံတဲ့ေနရာမွာလည္း ျပင္းထန္ျပီး မလိုလားအပ္တဲ့ အျပစ္ေပး အေရးယူမႈေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ အျပဳအမူပိုင္းဆိုင္ရာ စံလြဲေနတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားကိုလည္း ဆရာက်င့္၀တ္အရ လိုက္နာေစာင့္ထိန္းမႈေတြ၊ သင့္ေတာ္တဲ့ အျပဳအမူ ျပင္ဆင္ေပးမႈ ေတြကို စီမံႏိုင္တယ္။ အဲဒီအေျခအေနနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္လည္းရွိတတ္ပါတယ္။ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈ ဆိုင္ရာ မလံုျခံဳမႈေတြက ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ သင္ၾကားေရးဟာ ပံုမွန္မျဖစ္ဘူးလို႔ ဆိုရပါမယ္။

အဲဒီလိုပါဘဲ။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အျပဳအမူ စံလြဲေနျခင္းဟာ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ မျပည့္၀ျခင္းမွ တဆင့္ မေက်မနပ္ျဖစ္တဲ့ ခံစားခ်က္ေတြက ျမစ္ဖ်ားခံလာတာပါ။ အုပ္စုတြင္းမွ က်ဥ္ဖယ္ခံထားရျခင္း၊ ေက်ာင္းမွာ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိျခင္းနဲ႔ ရွင္သန္ျခင္းရဲ႕ အဓိပၸါယ္ေပ်ာက္ဆံုးေနရျခင္းေတြဟာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြကို အိမ္မွာ၊ ေက်ာင္းမွာ၊ စာသင္ခန္းအတြင္းမွာ စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြကို ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ဖို႔ တြန္းအားေပးေနတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြဟာ အႏုတ္လကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြ (လူအဖြဲ႔စည္းနဲ႔ ကင္းကြာလာရျခင္း) နဲ႔ သီးျခားလုပ္ေဆာင္တတ္ျခင္း (ဖ်က္ဆီးလိုစိတ္နဲ႔ အၾကမ္းဖက္လိုစိတ္) အျပဳအမူေတြကို ျပဳမူလာၾကတာပါ။

ေနာက္ဆက္တြဲ အခ်က္တစ္ခ်က္

အျပဳအမူဆိုင္ရာ တည္ျငိမ္မႈမရွိျခင္း၊ ေျပာင္းလဲလြယ္ျခင္းဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိတယ္ ဆိုတာကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ စံလြဲေနတယ္ရယ္လို႔ ဆိုရမယ့္ အျပဳအမူအားလံုးဟာလည္း လက္မခံသင့္ဘူးရယ္ လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရျပန္ပါဘူး။

စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြက ဘာေတြလဲ။ ဘယ္လိုအေျခအေနဆိုရင္ အထူး သတိထားသင့္သလဲ။ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား အခ်င္းခ်င္း (ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား---ရြယ္တူ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ား) မတူညီတဲ့ အျပဳ အမူေတြ (ဥပမာ - နံရံေတြေပၚမွာ အရုပ္ေတြ၊ စာေတြ၊ ေဆးေတြ ေရးျခစ္ျခင္း၊ အျခား ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ေတြကို ထိုးၾကိတ္ျခင္း၊ သင္ခန္းစာကို အေလးမထား၊ အာရံုမစိုက္ျခင္း) စတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဆရာ-- ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား ဆက္ဆံေရးမွာေတာ့ (ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အာရံုစိုက္မႈရရွိေအာင္ ငယ္သံ ပါေအာင္ ေအာ္ျခင္း၊ ကေလးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို က်ဆင္း ေစေလာက္ေအာင္ ျပင္းထန္တဲ့၊ ခါးသီးတဲ့ အျပစ္ေပး အေရးယူျခင္း၊ အျခားေသာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ အျမင္မွာ အထင္မွားေစေလာက္တဲ့ ဆရာ-တပည့္ ဆက္ဆံေရး) စတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ စာသင္ခန္းနဲ႔ ေက်ာင္းေတြမွာ ဒီလိုအျပဳအမူေတြ ထပ္တလဲလဲ ျဖစ္ေနမယ္ ဆိုရင္ ေအာင္ျမင္တဲ့ စာသင္ၾကားျခင္းနဲ႔ စာသင္ယူျခင္းအတြက္ အခက္အခဲရွိေနပါျပီ။

ဆရာဆရာမဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အာရံုစူးစိုက္မႈရရွိေအာင္လို႔ ငယ္သံပါေအာင္ ဟစ္ေအာ္ ရတဲ့အခါမွာ ကေလးေတြရဲ႕ ေလးစားမႈနဲ႔ ယံုၾကည္မႈကို ဆံုးရံႈးရေတာ့မယ္။ စာသင္ခန္းဟာ ပိုျပီးေတာ့သာ ဆူညံလာမယ္၊ စာသင္ၾကားျခင္း အရည္အေသြးကို ထိခိုက္လာေတာ့မယ္။ အျခားတဖက္မွာလည္း စာသင္ၾကားျခင္းကို အာရံုမစိုက္တဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားကေတာ့ စာေမးပြဲေတြမွာ အဆင္မေျပ ျဖစ္ရေတာ့တယ္။

စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြဟာ စာသင္ခန္းတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ (ဆရာနဲ႔ ေက်ာင္းသားအားလံုး) သူေတြရဲ႕ လံုျခံဳမႈကို ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းဘဲျဖစ္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အျခားကေလးေတြကို ထိုးၾကိတ္တတ္တဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားဟာ ျပင္းထန္တဲ့ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရေစႏုိင္မယ္။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္၊ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း (ျပဳမူ၊ ေျပာဆို) အေရးယူတတ္တဲ့ ဆရာက်ျပန္ေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ရုပ္ပုိင္း၊ စိတ္ပိုင္း ဒဏ္ရာကိုျဖစ္ေစတယ္။ ဒီလုိအျပဳအမူေတြ၊ လုပ္ရပ္ေတြဟာ စာသင္ၾကားေပးရန္ စိတ္ေစတနာႏွင့္ စာသင္ယူလိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵတို႔ အေပၚ မ်ားစြာ ထိခိုက္တယ္ဆိုတာပါ။

ေနာက္ထပ္အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ စံလြဲေနတဲ့အျပဳအမူေတြကို ေလ့လာရာမွာ မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ေနာက္ခံ အေျခအေနေတြက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အျပဳအမူေတြ ဟုတ္၊ မဟုတ္ဆိုတာကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစား ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အာရွတိုက္က ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြဟာ ယဥ္ေက်းမႈအရ ဆရာဆရာမမ်ားနဲ႔ စကားေျပာတဲ့ အခါမွာ မ်က္လံုးခ်င္း တည့္တည့္ၾကည့္ျပီး ေျပာဆိုေလ့မရွိၾကပါဘူး။ မ်က္လံုးခ်င္း တည့္တည့္ၾကည့္ျပီး စကားမေျပာ တာဟာ ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ အျပဳအမူအရ စံလြဲေနတယ္ရယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါ။

သိန္းႏိုင္

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္း

သိန္းႏိုင္

“အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ကမၻာေပၚမွာလည္း ဘယ္မွာမွကို မရွိခဲ့ေသးဘူး။”


မိတ္ေဆြမ်ား၊ မိဘမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားက မၾကာခဏ ဤေမးခြန္းကို ေမးျမန္း တတ္ၾကပါသည္။ “ဒီျမိဳ႕ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး ျမန္မာေက်ာင္းက ဘယ္ေက်ာင္းလဲ” ဟူ၍ ျဖစ္၏။ က်ေနာ္ကလည္း ယခုလိုပင္ အစဥ္ျပန္လည္ ေျဖၾကားတတ္သည္။ “အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ကမၻာေပၚမွာလည္း ဘယ္မွာမွကို မရွိခဲ့ေသးဘူး။” အခ်ဳိ႕ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕မွာ မေက်မနပ္။ မိမိ၏ ေက်ာင္းကိုမွ အေကာင္းဆံုးဟု ယူဆထားသည့္ မိဘမ်ားႏွင့္ ဆရာဆရာမမ်ားမွာလည္း မာန္မခ်ႏိုင္ေသး။ က်ေနာ္ ထပ္မံ ရွင္းျပ ရျပန္သည္။ “တကယ္ဆိုရင္ မိဘေတြေကာ ဆရာဆရာမမ်ားပါ ေမးရမယ့္ ေမးခြန္းအမွန္က ဒီလိုပါ။ ျပန္လွန္ စဥ္းစား ေတြးေတာစရာလည္းပါျပီး တန္ဖိုးအားျဖင့္လည္း ပိုအကဲျဖတ္ရာ ေရာက္ပါမယ္။ --- ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ ဟာ အိမ္မွာျဖစ္ေစ၊ ေက်ာင္းမွာ ျဖစ္ေစ အေကာင္းဆံုးေသာ သင္ယူေလ့လာမႈ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ရရွိေနရဲ႕လား။”

လက္ေတြ႔မက်ေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
မိဘမ်ား၏ ခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ ခံယူခ်က္တို႔ကို နားလည္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ေက်ာင္းအေပၚတြင္ သူတို႔မွ ဤသို႔ (လြဲမွားစြာ) ရႈျမင္တတ္ ၾကသည္။ “ကေလး၏ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေက်ာင္းမွာ လံုး၀ တာ၀န္ရွိသည္။ အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းသည္ အျခားေက်ာင္းမ်ား ထက္ ပိုမို ထိေရာက္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိသည္။” မိဘမ်ား သိရွိသင့္သည့္ အေရးၾကီးေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္ကို ေထာက္ျပလို ေပသည္။ ေမွာ္ဆရာ၏ ပဥၥလက္ပညာမ်ဳိးႏွင့္ ေက်ာင္းမ်ားသည္ ေအာင္ျမင္မည့္ လူသားတို႔ကို အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔စြာပင္ ေမြးထုတ္ ေပးႏိုင္ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကပါစို႔။ “အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္း” ဟု ယူဆသည့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ တက္ေရာက္ေနၾကသည့္ ကေလးမ်ားစြာတို႔မွာ ေက်ာင္းလႊတ္လွ်င္ လႊတ္ခ်င္းပင္ က်ဴရွင္ (သုိ႔မဟုတ္) အပိုခ်ိန္မ်ားသို႔ ေျပးၾကရျပန္သည္။ တစ္ေန႔တာ ေက်ာင္းတြင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကား ထားသည္တို႔ကို ထပ္မံ ေလ့လာခြင့္ ရရွိၾကျခင္းပင္။ အခ်ိန္ပိုမ်ားစြာေပးျပီး က်ဴရွင္တက္ေရာက္ ၾကရသည့္ အေလ့ကို အားေပးလို၍ ေျပာျပျခင္းမဟုတ္ပါ။ ကေလးမ်ား ေလ့က်င့္ခြင့္ ပိုမိုရရွိသည့္ သေဘာကို ေထာက္ျပျခင္းႏွင့္ အိမ္မွ တာ၀န္ယူႏိုင္မႈကို နားလည္ေစလို၍ျဖစ္သည္။

ဘ၀တြင္ ေအာင္ျမင္ေသာ၊ အဆင္ေျပေသာ သူမ်ား ျဖစ္လာေစရန္အတြက္မွာ ေက်ာင္းတစ္ခုတည္းႏွင့္ မလံုေလာက္ ႏိုင္ပါ။ ဤအခ်က္ကို နားမလည္ႏိုင္သည့္ မိဘမ်ားမွာ ေက်ာင္းမ်ားသည္ သူတို႔၏ သားသမီးမ်ားကို ထင္ေပၚ ေက်ာ္ၾကားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္သည့္ အဲလဗတ္အုိင္စတုိင္း၊ ဘီလ္ဂိတ္ႏွင့္ ဘန္ကာလ္ဆန္ တို႔ကဲ့သို႔ ေမြးထုတ္ ေပးမည္ဟူ၍ ျဖစ္၏။ မိဘမ်ား ကိုယ္တိုင္ ကေလးမ်ားႏွင့္ အခ်ိန္ယူျပီး ပညာေရး ပံ့ပိုးမႈအေနျဖင့္ ကေလး တစ္ဦးခ်င္း အတြက္ အခ်ိန္ေပးၾကပါ၏ေလာ။

ေက်ာင္းမပို႔မီက မိဘအိမ္
ပညာေရး သုေတသန ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈမွာမူ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ ေကာင္းလွပါသည္။ ပညာေရးတြင္ ထူးခၽြန္ ေအာင္ျမင္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ မိဘမ်ား (ဆရာဆရာမမ်ားမဟုတ္ပါ) သည္ ကေလး၏ ဥာဏ္ရည္၊ ကိုယ္ပိုင္ စည္းကမ္း၊ ခံယူခ်က္ႏွင့္ အသိပညာတိုးပြားေစသည့္ စူးစမ္းေလ့လာလိုမႈတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး သင့္တင့္ေသာ အေတြးအျမင္ ရွိထားၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကကုန္သည္။ ဤမိဘမ်ားမွ လံႈ႕ေဆာ္မႈရွိေသာ ပညာ ပတ္၀န္းက်င္ကို အိမ္တြင္ ျဖစ္ေစျခင္းႏွင့္ အရည္အေသြးမီေသာ သင္ယူေလ့လာျခင္း အေတြ႕အၾကံဳတို႔ကို ထိေတြ႔ ရရွိေစျခင္းျဖင့္ ကေလး၏ ဉာဏ္ရည္ ဖြ႔ံျဖိဳးလာေစရန္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးႏုိင္သည္ဟု ယုံၾကည္ထားၾကသည္။ သူငယ္တန္း မစတင္မီကတည္းကပင္ ကေလး၏ သင္ယူေလ့လာမႈ ခရီးလမ္းအတြက္ မိဘမ်ားမွ တက္တက္ၾကြၾကြ စီစဥ္ၾကသည္။ (စာၾကိဳသင္ေပးျခင္းကို မဆိုလိုပါ။) ကေလး၏ မူၾကိဳဘ၀ ပညာေရးႏွင့္ သင့္ေတာ္မႈရွိေသာ ပ့ံပိုးမႈတို႔ကို စိတ္၀င္တစား လုပ္ေဆာင္ၾက၏။

ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ေသာ ကေလးမ်ား၏ မိဘမ်ားသည္ ကေလး၏ ေအာင္ျမင္မႈမွာ မိဘမ်ားႏွင့္ အိမ္တြင္း ပညာေရး ပံ့ပိုးမႈ အေျခအေနမ်ားအေပၚ ပိုမို တည္မွီေနသည္ဟူေသာ မွန္ကန္သည့္ အျမင္ကို ခံယူထားၾကသူမ်ားပင္တည္း။ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္းတို႔တြင္ အဓိကအားျဖင့္ မူမတည္ဟုလည္း (မွန္ကန္စြာပင္) ရႈျမင္ထားၾကသည္။ ကေလးပညာရည္ တိုးတက္မႈမွာ မိဘမ်ား၏ စနစ္တက်၊ ပံုမွန္ကူညီပ့ံပိုးမႈ၊ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈ ေၾကာင့္သာ ရရွိႏိုင္သည္ဟုလည္း နားလည္ထားၾကသူမ်ားပါ။ ကေလးမ်ား၏ အျပဳအမူ၊ အက်င့္ႏွင့္ ပညာေရး လိုက္စားမႈ တို႔အေပၚ လမ္းတည့္ေပးျခင္း၊ ကူညီမႈရွိျခင္းေၾကာင့္ အက်ဳိးမ်ားေသာ၊ သင္ယူေလ့လာလိုေသာ၊ သင္လြယ္ တတ္လြယ္ေသာ အေလ့အထေကာင္းမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းမ်ားကို ျဖစ္ထြန္းေစသည္။

အတုယူစရာ
အီဒစ္စတန္ႏွင့္ ရုသ္ေလာရန္႔စ္တို႔၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားမွာ ဤသို႔ပင္တည္း။ ငယ္စဥ္ကပင္ အလြန္ထူးခၽြန္ ထက္ျမက္ ၾကသည္။ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ပုဂၢိဳလ္ထူး၊ ပါရမီရွင္မ်ဳိးရိုးကေတာ့လည္း မဟုတ္ၾကပါ။ ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀မွာ ကတည္းကပင္ မိဘမ်ား၏ ၾကင္နာယုယမႈႏွင့္ ပညာေရး အားေပးမႈ၊ သြန္သင္မႈတို႔ေၾကာင့္ အီဒစ္ႏွင့္ ရုသ္တို႔၏ ဉာဏ္ရည္ႏွင့္ ဦးေႏွာက္ဖြ႔ံျဖိဳးမႈတို႔အတြက္ မ်ားစြာအေရးပါခဲ့ေလသည္။

နယူးေယာက္ျမိဳ႔မွ ဖခင္ျဖစ္သူ အာရြန္စတန္သည္ သမီးျဖစ္သူ အီဒစ္ကို ပညာေရးအတြက္ လံႈ႕ေဆာင္မႈ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မည့္ ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီးထားေပးခဲ့ေလသည္။ အီဒစ္ေမြးကင္းစကတည္းကပင္ ဂႏၳ၀င္ေတး ဂီတကို တီးခတ္ေပးျပီး နားဆင္ေစသည္။ လူၾကီးလူေကာင္းစကားမ်ား ေရြးခ်ယ္ေျပာဆိုသည္။ ပံုျပကဒ္ျပားမ်ား အသံုးျပဳျပီး စကားလံုးသစ္မ်ား ကို ေန႔စဥ္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးသည္။

ဤသို႔ ပံ့ပိုးမႈ၊ ထိေတြ႔ေစမႈ၊ ေလ့က်င့္ေပးမႈႏွင့္ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ား၏ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ အသက္တစ္ႏွစ္အရြယ္မွာပင္ ၀ါက်စာေၾကာင္းမ်ားကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေျပာဆိုႏိုင္ခဲ့သည္။ ငါးႏွစ္အရြယ္တြင္ ဘရစ္တိန္နီကာ စြယ္စံုက်မ္း အတြဲအားလံုး ကို ဖတ္ရႈျပီးစီးေလျပီ။ ၆ႏွစ္သမီးအရြယ္တြင္ နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းစာႏွင့္ စာအုပ္ ၆ အုပ္ကို ေန႔စဥ္ ဖတ္ရႈေတာ့သည္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္တြင္ ေကာလိပ္တက္ခြင့္ ရရွိခဲ့ျပီး အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မစ္ရွီဂန္ျပည္နယ္ တကၠသိုလ္တြင္ အဆင္ျမင့္သခ်ၤာျပ ဆရာမတစ္ဦး ျဖစ္ေနေလျပီ။

ေနာက္ထပ္တစ္ဦးမွာ အဂၤလန္မွ ရုသ္ေလာရန္႔စ္ျဖစ္၏။ မိဘမ်ားမွ အိမ္တြင္းပညာေရး ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းကို ဖန္တီးထားရွိေပးခဲ့သည္။ ေတးဂီတ၊ ကေလးပညာေရး ကစားစရာပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ပညာေရး ေလ့လာမႈမ်ားကို ရရွိခဲ့သည္။ ကိုးႏွစ္အရြယ္တြင္ ကင္းဘရစ္ O Level စာေမးပြဲကို ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ခဲ့ေလသည္။ ပံုမွန္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္မ်ားသာ ၀င္ေရာက္ေျဖဆိုသည့္ စာေမးပြဲျဖစ္၏။ ၁၀ ႏွစ္ သမီးအရြယ္တြင္ A Level ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး ေအာက္စဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္သို႔ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္တြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။

မိဘမ်ားမွ ေမးသင့္သည့္ ေမးခြန္း
ဤျဖစ္စဥ္ ၂ ခုစလံုးတြင္ ပညာေရးေအာင္ျမင္မႈ၊ ထူးခၽြန္မႈတို႔မွာ အိမ္မွ အစျပဳျခင္းႏွင့္ ငယ္စဥ္ကတည္းကပင္ အခြင့္အလမ္း ရရွိျခင္းတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ရပါမည္။ ေက်ာင္းမွ ပ့ံပိုးကူညီမႈျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိမည္ကို ေစာင့္စား ေမွ်ာ္လင့္ေနမည့္အစား ျမန္မာမိဘမ်ားသည္ မိမိတို႔ ကိုယ္တုိင္ပင္ အိမ္မွ အစပ်ဳိး ကူညီပံ့ပိုးမႈေပးရန္ အထူး အေရးၾကီး သည္ကို သိျမင္နားလည္သင့္၏။ အထူးသျဖင့္ ပညာေရးတန္ဖိုးမ်ား က်ဆင္းေနရသည့့္ ဤကာလ၀ယ္ အိမ္ႏွင့္ မိဘတို႔၏ အခန္းက႑မွာ ကေလးငယ္၏ အနာဂတ္ပညာေရးအတြက္ ပို၍ပင္ အခရာ က်ေနေတာ့သည္။ မိဘျဖစ္သည့္ မိမိတို႔ အပိုင္း၏ အထူးအေရးပါမႈကို သေဘာေပါက္လွ သင့္ပါသည္။ ဤတြင္ မိဘမ်ားမွ ပထမဆံုး ေမးခြန္းထုတ္သင့္သည္မွာ ဤသို႔ျဖစ္သင့္သည္ မဟုတ္ပါလား။ “ ေက်ာင္းဆရာဆရာမ ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းရဲ႕ တာ၀န္ရွိမႈကို မေျပာခင္မွာ တို႔ရဲ႕ကေလးပညာေရး ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အိမ္ကေနျပီးေတာ့ တို႔ကုိယ္တိုင္ တာ၀န္ယူဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ၾကရဲ႕လား။”

သိန္းႏိုင္

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

သိမႈျဖစ္စဥ္အတြက္ အဆင္ေျပေသာ သင္ၾကားျခင္း

သိန္းႏိုင္

“ဆရာဆရာမမ်ားအေနျဖင့္ ကေလးမ်ား ေလ့လာေနသည့္ သင္ခန္းစာအသစ္တို႔ကို သိရွိထားႏွင့္ျပီးေသာ အေၾကာင္းအရာတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရရွည္မွတ္ဉာဏ္တြင္ သိုမွီးသိမ္းဆည္းရန္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးရာ ေရာက္ပါသည္။ ”

ေက်ာင္းဆရာမ်ားအေနျဖင့္ စာသင္ခန္းအတြင္း သင္ၾကားျခင္းရလဒ္ေကာင္းႏွင့္ ထိေရာက္မႈ ရွိေစရန္အတြက္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ သင္ယူေလ့လာပံုမႈ အေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈရွိသည့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို နားလည္ထားသင့္ပါသည္။ လူသား၏ သိမႈဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ပံုကို နားလည္ထားျခင္းျဖင့္ စာသင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူျခင္းတို႔ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစပါမည္။

ဆရာကိုယ္တုိင္ တီထြင္ဖန္တီးထားသည့္ စာသင္ၾကားျခင္း နည္းလမ္းမ်ဳိးစံုကို အသံုးျပဳသင္ၾကားျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ၊ ႏုိးၾကားတက္ၾကြမႈကို လံႈ႕ေဆာ္ေပးႏုိင္ပါသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ သင္ၾကားရန္ ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ အေၾကာင္းအရာေၾကာင့္လည္း ေက်ာင္းသားအေနျဖင့္ အသိပညာကို ရရွိျခင္း၊ နားလည္ျခင္းႏွင့္ လက္ေတြ႔ အသံုးခ်ႏိုင္ျခင္း တုိ႔အေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈရွိေနပါသည္။ သင္ၾကားမည့္ အေၾကာင္းအရာကို သင့္ေတာ္စြာ မေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ သိမႈျဖစ္ထြန္းေစရန္ သင့္ေလ်ာ္မႈ မရွိဘဲ တက္ၾကြေသာ သင္ယူမႈျဖစ္ေစရန္ အားထုတ္ျခင္းမွာ ဂိုးအၾကိမ္ၾကိမ္ သြင္းေသာ္ျငားလည္း တစ္ဂိုးမွ မ၀င္ဘဲ ရွိေနသည္ႏွင့္ တူေနပါသည္။

သိမႈစိတ္ပညာ cognitive psychology ဆိုင္ရာ ေလ့လာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ သင္ၾကားမည့္ အေၾကာင္းအရာ မ်ားႏွင့္ မည္သို႔ သင္ၾကားပံုတုိ႔မွာ သင္ၾကားျခင္း-သင္ယူျခင္း ရလဒ္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံတကာပညာေရးစနစ္မ်ားအတြင္းရွိ ဖတ္စာအုပ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက သိသာ၊ ျမင္သာပါသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္ အေၾကာင္းအရာတို႔ကို စိတ္၀င္စားဖြယ္၊ တက္ၾကြဖြယ္၊ ကိုယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္လုိစိတ္ျဖစ္ဖြယ္ တင္ဆက္ထားျပီး အေရာင္စံုလင္စြာလည္း ခ်ယ္မႈန္းထားၾကသည္။ စာသင္ခန္းအတြင္းျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္တိုင္ ေလ့လာရာတြင္ ျဖစ္ေစ ပိုမိုစိတ္၀င္စားေစႏိုင္ေသာ္ျငားလည္း ေအာင္ျမင္ေသာ ေလ့လာမႈျဖစ္ေစရန္ အျခားအရာမ်ားလည္း လိုအပ္ပါေသးသည္။ သင္ခန္းစာ မည္မွ် ရႈပ္ေထြးသည္ႏွင့္ မဆိုင္ပါ။

သင္ယူေလ့လာရန္ အေၾကာင္းအရာတို႔မွာ လြယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ခက္ခဲသည္ျဖစ္ေစ ဤအခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းျဖင့္ ပိုမိုထိေရာက္ေသာ သင္ယူျခင္းကို ျဖစ္ေစႏုိင္ရာသည္။

နည္းနည္းစီ သင္ၾကားျခင္း

သင္ယူေလ့လာရမည့္ အေၾကာင္းအရာတို႔ကို ပိုင္းျခားလ်က္ နည္းနည္းစီ သင္ၾကားျခင္းမွာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ မွတ္ဥာဏ္ႏွင့္ သိနားလည္မႈတို႔အတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည္။ သင္ယူေနစဥ္ကာလအတြင္း အလုပ္လုပ္ေနသည့္ မွတ္ဥာဏ္မွာ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္စြမ္းႏွင့္ အခ်ိန္ကာလ ကန္႔သတ္ခ်က္ရွိသည္ကို သုေတသနမွ ေလ့လာေတြ႔ရွိထားပါသည္။ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ျဖစ္ေစ မွတ္ဥာဏ္၏ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈမွာ သတင္းအခ်က္အလက္ အနည္းငယ္ကိုသာလွ်င္ ထိန္းသိမ္းႏို္င္စြမ္းျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ေလရာ တစ္ခ်ိန္တြင္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၊ အေတြးအျမင္တစ္ကြက္၊ ကၽြမး္က်င္မႈ တစ္ပိုင္းေလာက္ကိုသာ အခ်ိန္ႏွင့္ ကိုက္ညီစြာ သင္ၾကားသင့္ပါ၏။

အေတြးအေခၚ၊ ယူဆခ်က္တစ္ခုခုကို တင္ျပေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ ယင္းကို ခ်ဲ႕ထြင္ရွင္းလင္းျခင္း၊ ဥပမာေပးျခင္း၊ တစ္တန္းလံုး ေဆြးေႏြးေစျခင္းတို႔မွာ ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ျပန္လွန္ေတြးေတာခ်ိန္ ရရွိေစျပီး အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္အလက္တို႔ကို ပိုမိုေၾကညက္ နားလည္ေစပါမည္။

ေတြးေတာစဥ္းစားစရာ တစ္ခုခုအေပၚတြင္ အခ်ိန္ယူ သင္ၾကားသည့္အခါ၀ယ္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဆင္ျခင္ေလ့လာရန္၊ အဓိပၸါယ္ေဖၚရန္ႏွင့္ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိမ္းဆည္းရန္ လံုေလာက္ေသာ အခြင့္အေရး ကို ရရွိမည္ မဟုတ္ပါလား။ ေလာေလာဆယ္ (သင္ယူေနဆဲ) အလုပ္လုပ္ေနသည့္ မွတ္ဥာဏ္မွာ သင္ယူျခင္း ျဖစ္စဥ္တြင္ ပထမဆံုးအၾကိမ္အျဖစ္ သိမႈနယ္ပယ္အတြင္း ၀င္လာျခင္းျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္ အလက္ မ်ားစြာကို တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အလွ်ံပယ္ တင္ဆက္ျခင္း၊ သင္ၾကားျခင္းတို႔မွာ အသိပညာတို႔ကို ရရွိေစရန္ႏွင့္ ဗဟုသုတတို႔ကို ေရရွည္ မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိမ္းဆည္းရန္ အခက္အခဲရွိ၏။

ကေလး၏ ဘ၀၊ ျပင္ပေလာကႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္း….

(လတ္တေလာ) ရွင္သန္ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ မွတ္ဥာဏ္တြင္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ အခ်က္အလက္တို႔ကို ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိုမွီး သိမ္းဆည္းထားႏုိင္သည္။ ဆန္႔က်င္ဘက္တစ္ခုမွာမူ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္မွာ မတို္င္းတာႏိုင္ေလာက္ေအာင္ပင္ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔မႈ ရွိေနျခင္းႏွင့္ အခ်က္အလက္ကို ကန္႔သတ္မႈမရွိဘဲ သိုမွီးႏိုင္စြမ္းပင္ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စိတၱေဗဒပညာရွင္ ေအဒရီးယန္ ဒင္မန္း ဒီ ဂရု၏ သုေတသန ေလ့လာမႈအရ ကမၻာေက်ာ္ စစ္တုရင္သမားႏွင့္ လူသစ္တန္းတို႔အၾကား အဓိက ကြာဟခ်က္မွာ အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ ေရႊ႕ကြက္ (သို႔မဟုတ္) လတ္တေလာ မွတ္ဉာဏ္အား ၾကီးမားျခင္း တို႔ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ သမၻာရင့္ စစ္တုရင္သမားတို႔၏ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္ထဲတြင္ လက္ေတြ႔ ကစားကြက္ ပံုစံမ်ဳိးစံုတို႔ကို က်ယ္ျပန္႔စြာ သိုမွီး သိမ္းဆည္းထားႏုိင္ျခင္းပင္။ ကစားေနစဥ္တြင္ သိုမွီးသိမ္းဆည္းထားသည့္ ကစားကြက္ပံုစံမ်ားထဲမွ ထုတ္ႏုတ္ယူျခင္းႏွင့္၊ လက္ရွိကစားကြက္ႏွင့္ လိုက္ဖက္မည့္ အေကာင္းဆံုး ေရႊ႕ကြက္ကို သိျမင္ႏိုင္စြမ္းကို ဆိုလိုပါသည္။

အျခားေသာ စိတၱေဗဒပညာရွင္တို႔၏ ျပႆနာ အေျဖရွာျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး စူးစမ္းေလ့လာမႈမ်ားကလည္း ေရရွည္မွတ္ဉာဏ္သည္ အဆင့္ျမင့္ ေတြးေတာ စဥ္းစားျခင္းႏွင့္ သင္ယူေလ့လာျခင္းတို႔အတြက္ အေရးပါသည္ဟု ေထာက္ျပထား၏။

ဆရာဆရာမမ်ားအေနျဖင့္ ကေလးမ်ား ေလ့လာေနသည့္ သင္ခန္းစာအသစ္တို႔ကို သိရွိထားႏွင့္ျပီးေသာ အေၾကာင္းအရာတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိုမွီးသိမ္းဆည္းရန္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးရာ ေရာက္ပါသည္။ သင္ခန္းစာအေဟာင္းတို႔ကို ျပန္လွန္ေလ့က်င့္ေစျခင္း၊ အသစ္ႏွင့္ အေဟာင္းဆက္စပ္ေပးျခင္း၊ အေဟာင္းအခ်င္းခ်င္း၏ ဆက္ႏြယ္မႈတို႔ကို ရွာေဖြေစျခင္း၊ သိရွိထားျပီးေသာ အေၾကာင္းအရာအေပၚတြင္ အေျခခံျပီး အသိအသစ္တို႔ကို ထပ္ဆင့္ တည္ေဆာက္ျခင္းတို႔မွာ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္ထဲတြင္ သိမ္းဆည္းႏိုင္ရန္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါသည္။

သင္ၾကားေရး ကိရိယာမ်ား

အသိပညာတို႔ကို အစိတ္အပိုင္းငယ္ေလးမ်ားအျဖစ္ ျဖတ္ေတာက္၍ သင္ၾကားေပးျခင္းႏွင့္ အသစ္ႏွင့္ အေဟာင္း ဆက္စပ္ေပးျခင္း တို႔ကို ထိေရာက္စြာ ေန႔စဥ္ပင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါသည္။ စနစ္တက်ျပင္ဆင္ထားရွိေသာ သင္ခန္းစာ ဖြဲ႔စည္းပံု organizers၊ အယူအဆ ဆက္စပ္ပံု (concept maps)၊ အေတြးေျမပံု (mind map)၊ ပေဟဠိမ်ား၊ ဉာဏ္စမ္းမ်ားတို႔မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာေကာင္းလွပါသည္။
သိန္းႏိုင္

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

အက္ေနတဲ့ အိုး (ကေလးပံုျပင္)

ဆရာေမာရ

ကေလးတို႔ေရ….
ဟိုးေရွးေရွးတုန္းကေပါ့ကြယ္။
ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းေဒသက ေက်းရြာေလးတစ္ရြာမွာ ေမာင္ပညာဆိုတဲ့ ေရထမ္းသမား လူငယ္ေလးတစ္ဦး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးလွတဲ့ သူတို႔ရြာမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းကို လူငယ္ေတြရဲ႕ အင္အားနဲ႔ စုေပါင္း တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာင္းေဆာက္လုပ္ ျပီးစီးတဲ့ အခါမွာလည္း ေ၀ယ်ာ၀စၥအတြက္ အလုပ္တာ၀န္ေတြကို ရြာလူငယ္ေလးေတြ ကပဲ ကိုယ္စီ ခြဲေ၀ယူၾကရတာေပါ့ေနာ္။ “ကုသုိလ္ေရးမို႔ မေႏွးတက္ၾကြ၊ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးမို႔ အားလံုး ၀ုိင္း၀န္း ကူညီၾကရမယ္” လို႔ ခံယူထားၾကတဲ့ လူငယ္ေတြ မဟုတ္လား။ ေရထမ္းသမား ေမာင္ပညာေလးဟာ ရြာအျပင္ဘက္က စမ္းေခ်ာင္းေလးထဲမွာ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ေရခပ္ထြက္ရသတဲ့။ ရြာဦးဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္းအတြက္ ေရျဖည့္ေပးတဲ့တာ၀န္ကို ယူထားရသူပါ။

ကေလးတို႔ေရ….
ေမာင္ပညာေလးဟာ ဆိုင္းထမ္းနဲ႔ ေရအိုး ၂ လံုးကို သယ္ပိုးပါတယ္။ ေရအို္းတစ္လံုးကေတာ့ အနာအဆာမရွိ၊ မဖိတ္မစင္ဘဲနဲ႔ ေရအျပည့္ သယ္ယူေပးႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒုတိယေရအိုးမွာေတာ့ အလယ္ေလာက္မွာ ကြဲအက္ရာေလး ရွိေနသတဲ့။ ေရထမ္းသယ္လာရတဲ့ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေရေတြဖိတ္စင္ကုန္တာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းကို ေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ဒုတိယေရအိုးထဲမွာ ေရ တစ္၀က္သာ ရွိေတာ့တာေပါ့ကြယ္။ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ၾကာတဲ့အထိကို ေရသယ္တိုင္း အိုး ၂ လံုးထမ္းရေပမယ့္ တစ္အိုးနဲ႔ တစ္၀က္သာ သယ္ေပးႏုိင္ခဲ့တယ္ေလ။ ပထမ ေရအိုးကေတာ့ အျပစ္အနာအဆာ ကင္းျပီး ေရအျပည့္ သယ္ေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားလို႔ ေနပါတယ္။ သူက ဒုတိယ ေရအိုးကုိ အခုလိုေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ေဟ့.. ငါက မင္းထက္ပိုသာတယ္ကြ။ ေန႔တုိင္းပဲ ေရအျပည့္သယ္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ မင္းကေတာ့ တစ္၀က္သာ လုပ္ႏုိင္တာ။”

ဒုတိယ ေရအိုးေလးဟာ ဘာမွျပန္မေျပာႏိုင္ဘဲ စိတ္ဓါတ္က်ဆင္းလို႔သာ ေနရတာေပါ့ကြယ္။ ရွက္ရြံ႕အားငယ္စိတ္လည္း ျဖစ္ေနမိသတဲ့။ ကေလးတို႔မွာလည္း စိတ္ညစ္စရာေတြ ရွိသလားဟင္။

ကေလးတို႔ေရ…
တစ္ေန႔ေတာ့ စမ္းေခ်ာင္းေလးနံေဘးမွာ ေမာင္ပညာဟာ ေရအိုး ၂ လံုးကို ခ်ျပီး အေမာေျဖထိုင္ေနယင္း စမ္းေခ်ာင္းေလးရဲ႕ ေရစီးသံနဲ႔ သာယာလွပတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ရႈခင္းေတြ ၾကည့္ရႈ ခံစားေနခဲ့ပါတယ္။ ကေလးတို႔ေကာ စမ္းေခ်ာင္းေလးရဲ႕ ေရစီးသံကို နားဆင္ဖူးၾကရဲ႕လား။ စမ္းေခ်ာင္းေလးေတြက ကေလးတို႔ကို တစ္ခုခု ေျပာျပခ်င္ေနၾကတယ္။ ၾကံဳတဲ့အခါမွာ နားေထာင္ၾကည့္ပါကြယ္။
ေခတၱအနားယူျပီးတဲ့ေနာက္ ေမာင္ပညာေလးဟာ ေရျဖည့္ေတာ့မယ္လို႔ ျပင္ဆင္ေနတုန္းမွာ ဒုတိယေရအိုးေလးက အခုလို ေတာင္းပန္စကား ေျပာျပခဲ့သတဲ့။

“ကိုပညာ ခင္ဗ်ား… က်ေနာ္ အမ်ားၾကီးကို စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ရွက္လည္းရွက္တယ္။ အဲဒီအတြက္ ကိုပညာကို ေတာင္းပန္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို ခြင့္လႊတ္ပါခင္ဗ်ာ။”

“ဘာျဖစ္လို႔လည္း ေရအိုးေလးရဲ႕။ မင္းက ဘာေတြ စိတ္ညစ္ေနရတာလဲကြာ။ က်ေနာ့္ကို ေျပာျပစမ္းပါဦး။”
ေမာင္ပညာက ျပန္ေမးတဲ့အခါမွာ ဒုတိယေရအိုးေလးက ၀မ္းနည္းပက္လက္နဲ႔ အခုလို ျပန္ေျဖပါသတဲ့။

“ျပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္လံုးမွာ ရြာဦးေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္းအတြက္ကို က်ေနာ္က ေန႔စဥ္ ေရတစ္၀က္သာ သယ္ေပးႏုိင္လို႔ပါ။ က်ေနာ္မွာက ကြဲအက္ေနတဲ့ အားနည္းခ်က္ရွိေလေတာ့ အျပည့္ မသယ္ေပးႏိုင္လို႔ပါဗ်ာ။ ကိုပညာလည္း အင္နဲ႔အားနဲ႔ ၾကိဳစားသယ္ပိုးေပမယ့္ ၾကိဳးစားသေလာက္ အျပည့္မရဘူး မဟုတ္လား။”

အဲဒီလို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ေမာင္ပညာဟာ ေရအိုးေလးရဲ႕ ခံစားခ်က္ကို စာနာသနားမိပါသတဲ့။ ကေလးတို႔ေကာ စိတ္ညစ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္သူေတြကို ျပန္ေျပာျပ ျဖစ္သလဲဟင္။ အင္းေပါ့.. နားလည္တတ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ မိဘေတြ၊ ဆရာဆရာမေတြ ဖြင့္ေျပာျပရမွာေပါ့ကြယ္။

ေမာင္ပညာက ေရအိုးေလးကို ၾကင္ၾကင္နာနာနဲ႔ စကားတစ္ခြန္း ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
“ကဲ.. ေရအိုးေလးေရ…အခ်ိန္လင့္ေတာ့မယ္။ တို႔ေတြ အခု ရြာေက်ာင္းေတြဆီကို ျပန္ၾကတဲ့အခါမွာ ရြာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာေနတဲ့ ပန္းလွလွေလးေတြကို ၾကည့္သြားၾကရေအာင္ေနာ္။”

ကေလးတို႔ေရ…
အမွန္ပါပဲ။ စမ္းေခ်ာင္းနံေဘးကေန ရြာထဲဖက္ကို ၀င္လာတဲ့လမ္းတစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ သိပ္လွတဲ့ အေရာင္စံု ပန္းမ်ဳိးစံုဟာ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာေနၾကလိုက္တာ။ ကေလးငယ္ေတြ၊ မိန္းမပ်ဳိေလးေတြနဲ႔ ရြာသူရြာသားေတြဟာလည္း ပန္းအလွေတြကုိ ၾကည့္ရႈခံစားေနသူေတြ၊ ဘုရားမွာ ကပ္ဖို႔၊ စာသင္ေက်ာင္းအလွဆင္ဖို႔နဲ႔ ဆရာဆရာမေတြကို လက္ေဆာင္ေပးဖို႔ ခူးယူေနၾကသူေတြနဲ႔ ရြာလံုးကၽြတ္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကတယ္။ သနပ္ခါးဘဲၾကားလိမ္းထားတဲ့ မိန္းမပ်ဳိေလးေတြဟာလည္း ပန္းေရာင္စံုပန္လို႔ ဆည္းဆာခ်ိန္မွာ အလွၾကြယ္ေနျပန္တယ္။

ေမာင္ပညာနဲ႔ ေရအိုးေလး ၂ လံုးတို႔လည္းပဲ ရြာသူရြာသားေတြနဲ႔အတူ ပန္းအလွေတြကို ခံစားရင္း ၾကည္ႏူးေပ်ာ္ရႊင္ၾကသတဲ့။ စိတ္ညစ္ေနတဲ့ ေရအိုးေလးလည္း သူ႔အျဖစ္ကို ခဏေလာက္ ေမ့ေပ်ာက္ျပီး ေပ်ာ္ရႊင္ေနတာေပါ့။ လမ္းဆံုးလို႔ ရြာေက်ာင္းေတြဆီကို ေရာက္ျပန္ေတာ့ ေရက ဖိတ္စင္ခဲ့ရတာနဲ႔ တစ္၀က္ပဲ က်န္ေတာ့တာမို႔ စိတ္ညစ္ရျပီ။ ဒါနဲ႔ ေရအိုးေလးဟာ ေမာင္ပညာကို ထပ္ျပီး ေတာင္းပန္စကား ဆိုျပန္တယ္။

“ဒီမယ္ေရအိုးေလးရဲ႕… ေစာေစာက ရြာလယ္လမ္းေပၚမွာ ပန္းမ်ဳိးစံုေတြၾကား ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကတဲ့ ရြာသူရြာသားေတြကို အသင္ ေတြ႔တယ္မဟုတ္လား။ တို႔လည္း ေပ်ာ္ၾကရတယ္ေနာ္။ လမ္းနံေဘးက ပန္းပင္ေလးေတြ၊ ပန္းပြင့္ေလးေတြေၾကာင့္ပါ။ မင္းရဲ႕ အိုးမွာ အက္ေနတဲ့ဟာေလး ရွိတာကို က်ေနာ္ အစကတည္းက သိခဲ့ပါတယ္ကြာ။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္စိတ္ကူးရျပီး အသံုးခ်လိုက္တာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ တို႔အလုပ္ စတင္ကတည္းကေပါ႔။ ေရသယ္လာရတဲ့ ရြာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ မင္းရွိေနတဲ့ဖက္ေတြမွာ ပန္းမ်ဳိးေစ့ေလးေတြကို ပ်ဳိးၾကဲထားခဲ့တယ္။ တို႔ေတြ ေန႔တုိင္း ေရခပ္ခ်ိန္ စမ္းေခ်ာင္းေလးဆီက ရြာအျပန္လမ္းမွာ မင္းက ေရေလာင္းေပးျပန္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သိပ္မၾကာခင္မွာ ပန္းေတြ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာလာတာ အခုဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ေတာင္ရွိျပီပဲ။ ရြာသူရြာသားေတြဟာ ပန္းအလွေတြေၾကာင့္ စိတ္ခ်မ္းေျမ့ၾကတယ္။ အိမ္မွာ၊ ရြာဦးဘုရားမွာ ပန္းပူေဇာ္ၾကတယ္။ ရြာသားလုလင္ငယ္ေတြက ရြာသူလံုမပ်ဳိေတြကို ေကသာထက္မွာ ပန္ဆင္ဖို႔ ပန္းလက္ေဆာင္ေပးၾကတယ္။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြက ေက်ာင္းမွာ အလွဆင္ဖို႔၊ ဆရာဆရာမေတြကို လက္ေဆာင္ေပးဖို႔နဲ႔ စာသင္ခန္းတြင္း၊ စားပြဲေပၚတင္ဖို႔ ပန္းေတြခူးၾကတယ္။ တကယ္လို႔ ေရအိုးေလးသာ ပံုမွန္အတိုင္း ေရအျပည့္ သယ္ယူႏုိင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အခုလို ရြာကို အလွဆင္ဖို႔ ဘယ္လြယ္လိမ့္မလဲ။ မင္းရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ အားလံုး ေပ်ာ္ရႊင့္ခြင့္ရၾကတာပါကြာ။”

ေမာင္ပညာက အခုလို အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပလုိက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ေရအိုးေလးဟာ အလြန္မွကိုပဲ ေက်နပ္စြာနဲ႔ သေဘာေပါက္ လိုက္ေတာ့တယ္။ ခရီးလမ္းဆံုးအထိ ေရအျပည့္မသယ္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ သူ႔မွာလည္း ဂုဏ္ယူစရာ ရွိေနျပီ မဟုတ္လား။ ပံုျပင္ေလးကေတာ့ ဒီမွ်ပါပဲကြယ္။

ကေလးတို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ခရီးလမ္းမွာ စိတ္မညစ္ၾကပါနဲ႔ေနာ္။ မိမိနဲ႔ အျခားသူေတြအတြက္ ေပ်ာ္စရာေကာင္းျပီး အက်ဳိးရွိမယ့္ အလုပ္ေတြလုပ္စရာ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။
အတၱဟိတလို႔ေခၚတဲ့ မိမိရဲ႕ အက်ဳိးနဲ႔ ပရဟိတလို႔ေခၚတဲ့ အမ်ားအက်ဳိးကုိ မွ်မွ်တတ သယ္ပိုးႏုိင္တဲ့သူေတြ ျဖစ္ၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

ကေလးတို႔ရဲ႕
ေတာအစပ္တစ္ေနရာက

ဆရာေမာရ

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

လူမိုက္ ၊ လူေတာ္ ၊ ပညာရွိ အယူအဆမ်ား

ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ျခင္း

လူမုိက္တုိ႔သည္ မိမိကုိယ္မိမိ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ယူဆၾက၏။
မိမိတုိ႔မွာ အတုိင္းအဆမရွိသည့္ သဘာ၀တရား၏ ဖုန္မႈန္႔မွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာ မေပါက္ၾကေသာေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ေသးငယ္၍ တဒဂၤ သတၱ၀ါမ်ားသာ ျဖစ္ၾက၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ သဘာ၀တရား၏ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္မႈကုိ သေဘာေပါက္ၾကသည့္အေလ်ာက္ မိမိကိုယ္မိမိလည္း ထုိသဘာ၀တရားထံ ပံုအပ္ ပူေဇာ္ရင္း ဖြင့္ဆုိ ရွင္းျပျခင္းငွာ မစြမ္းသာေသာ အျဖစ္အပ်က္ကုိကား ဘုရားသခင္လက္၀ယ္ ခ်န္ခဲ့ၾကေလ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမႈ လူသားအားလံုးႏွင့္ သတၱ၀ါအေပါင္းတုိ႔သည္ စစ္မွန္ေသာ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္မႈသုိ႔ ဦးတည္ေနၾကသည္ကို နားလည္ သေဘာေပါက္ျခင္းေၾကာင့္ သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္မႈကုိသာ အႀကီအက်ယ္ အျမင့္ျမတ္ဆံုးဟု အသိအမွတ္ျပဳၾက၏။

GREATNESS
The foolish assume themselves to be great,
Not realizing that they are the dust of unbounded nature.
Little and temporary creatures are they.

The clever recognize nature's greatness,
And sacrifice to her;
They leave the inexplicable event in His hands.

The wise recognize purity as the greatest state,
Knowing that all of mankind and all creatures are heading toward The real Purity.

COMMITMENT

The foolish dare not make any commitments
And try to avoid all responsibilities;
They are unreliable even to themselves.

The clever make many commitments,
Some achievable and some not,
Making the clever sometimes trustworthy and sometimes not.

The wise make group commitments.
They synergise the team to achieve a common goal.
Usually getting the greater good as result.


ကတိက၀တ္

လူမိုက္တုိ႔သည္ ကတိက၀တ္ တစ္စံုတစ္ရာကုိမွ် မျပဳရဲၾက။
တာ၀န္ရွိမႈဟူသမွ်ကုိ ေရွာင္လႊဲရန္သာ ႀကိဳးစားၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သူတို႔သည္ မိမိကုိယ္ကုိ အတြက္ပင္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရဖြယ္ မရွိ။

လူေတာ္မ်ားသည္ ေျမာက္ျမားစြာေသာ ကတိက၀တ္မ်ားကုိ ျပဳၾက၏။
အခ်ဳိ႕မွာ ၿပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္ဖြယ္ရွိ၍ အခ်ဳိ႕မွာ ထုိသုိ႔မဟုတ္ၾက။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ အခါခပ္သိမ္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသူမ်ား မျဖစ္ႏုိင္ၾကေခ်။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အစုအဖြဲ႕အလုိက္ ကတိက၀တ္ ျပဳၾက၏။
ထုိအစုအဖြဲ႕၏ ဘံုပန္းတုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိေအာင္ စုေပါင္းအားကုိ ရယူၾက၏။
ယင္းအတြက္ သူတို႔သည္ ပုိမုိ ႀကီးက်ယ္ ေကာင္းမြန္ေသာ ရလဒ္ကုိ ရေလ့ရွိၾက၏။



CHARACTER DEVELOPMENT

The foolish are so overbearing,
They leave no space for any improvement.

The clever are willing to learn and practice everything,
But can never learn all.

The wise never consider themselves the best,
But always perform to their best naturally.

စာရိတၱပ်ဳိးေထာင္မႈ

လူမုိက္တုိ႔သည္ အရာရာတြင္ သူတစ္ပါးကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလြန္းအားႀကီးေသာေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔၌ တုိးတက္ရန္ ေနရာလပ္ မက်န္ေတာ့ေပ။

လူေတာ္မ်ားသည္ အရာရာကုိ မိမိကုိယ္တုိင္ ေလ့လာ က်င့္သံုးၾကရန္ ဆႏၵရွိ၏။ သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ အလံုးစံုကုိ အျပည့္အ၀ ေလ့လာႏုိင္စြမ္း မရွိ။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ မိမိကုိယ္ကုိ အေကာင္းဆံုးဟု ဘယ္ေသာအခါမွ မယူဆၾကဘဲ မိမိတုိ႔ စြမ္းသေလာက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ရန္သာ သဘာ၀က်က် ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ၾက၏။


LOVE AND LOVER

The foolish long for love.
They have no self satisfaction
And seek around for companions.

The clever deny love.
They are satisfied with isolation
And suffer when they must rely on others.

The wise do not long for love,
Nor do they refuse to love and be loved.
They live happily either alone or with a soulmate.

အခ်စ္ႏွင့္ခ်စ္သူ

လူမုိက္တုိ႔သည္ အခ်စ္ကုိ တမ္းတ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သူတုိ႔တြင္ မိမိကုိယ္ကုိ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈ ဟူ၍ မရွိဘဲ ခ်စ္သူမ်ား ရွာ၍သာ ေနရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အခ်စ္ကုိ ျငင္းပယ္ၾက၏။ အထီးတည္းေနျခင္းျဖင့္သာ ေက်နပ္ၾက၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတစ္ပါးအား မီွခိုအားကုိးရမည့္အခ်ိန္သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါတြင္မူ ဒုကၡကို ခံစားရေလ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အခ်စ္ကုိ မတမ္းတ။ ခ်စ္ရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်စ္ခံရရန္ေသာ္လည္းေကာင္း ျငင္းဆုိျခင္းမရွိ။ ယင္းအတြက္ သူတုိ႔သည္ အထီးတည္းလည္း ေပ်ာ္၏၊ ခ်စ္သူႏွင့္လည္း ေပ်ာ္ရႊင္သည္သာျဖစ္၏။



LOVING

The foolish succumb to passion and love,
And are often in grief.

The clever try to be free from love,
But struggle with self-love.

The wise develop their love,
From common love to real love,
From real love to universal love,
From universal love to pure love,
And find happiness.

ခ်စ္ျခင္း

လူမုိက္တုိ႔သည္ ရမက္ႏွင့္ ခ်စ္ျခင္း၌သာ အညံ့ခံၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ မၾကာခဏ ပူေဆြးေသာက ေရာက္ရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ ခ်စ္ျခင္းႏွင့္ ကင္းလြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾက၏။
သုိ႔ေသာ္ မိမိကုိယ္ကုိ ခ်စ္ျခင္းႏွင့္မူ လံုးေထြးရုန္းကန္ေနရ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ မိမိ၏ ခ်စ္ျခင္းကုိ ဖြ႔ံၿဖိဳးေစ၏။
ျဖစ္ရုိးျဖစ္စဥ္ အခ်စ္မွ အခ်စ္စစ္သုိ႔ လည္းေကာင္း၊
အခ်စ္စစ္မွ လႊမ္းၿခံဳျဖန္႔ၾကက္ေသာ အခ်စ္သုိ႔ လည္းေကာင္း၊
လႊမ္းၿခံဳျဖန္႔ၾကက္ေသာ အခ်စ္မွ ပကတိ သန္႔စင္ေသာ အခ်စ္သုိ႔ လည္းေကာင္း
ဖြံ႕ၿဖိဳးေစ၏။
ဤနည္းျဖင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ႕မႈကုိ ရွာေတြ႕ၾက၏။



MAKING FRIENDS

The foolish make friends at a party,
Ususally finding the insincere ones.
Who lead their lives to disaster.

The clever make friends in the work place,
Usually merging with beneficial partners
Who help further their success.
They are friends for as long as the partnership lasts.
When business fails, so does their friendship.

The wise make friends based on spiritual awareness,
Usually finding great and true friends.
Their relationships grow beyond all worldly consitions.

မိတ္ေဆြဖြဲ႕ျခင္း

လူမုိက္တုိ႔သည္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပဲြမ်ား၌ မိတ္ေဆြရွာၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔၏ဘ၀ကုိ ပ်က္စီးေစေသာ မရုိးသာသူမ်ားႏွင့္သာ မိတ္ေဆြ ဖြဲ႕ၾကရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အလုပ္ခြင္ထဲ၌ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ မိမိကုိ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ေနာက္ထပ္ ေပးစြမ္းႏုိင္ေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးျပဳမည့္ မိတ္ေဆြကုိ ရ၏။
သူတို႔သည္ အလုပ္ စပ္တူလုပ္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး မိတ္ေဆြျဖစ္ၾက၏။
အလုပ္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္သြားေသာအခါတြင္မူ မိတ္ေဆြျဖစ္ျခင္းသည္လည္း ကြယ္ေပ်ာက္ရ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ျခင္းကုိ ဘာသာေရးအသိအျမင္ေပၚတြင္ အေျခခံ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေလာကီအေျခအေနမ်ားကုိ ေက်ာ္လြန္ေသာ စစ္မွန္သည့္ မဟာမိတ္ေဆြႀကီးမ်ားကုိ ရ၏။


OUTLOOKS ATTITUDES

The foolish are pessimistic.
They share their dark side with others,
And are rewarded with grief and disaster.

The clever are optimistic.
They share their bright side with others and are
Rewarded with goodness but exhausted by pretense.

They wise are realistic.
They share the awareness of good and bad with others,
And strengthen their lives as they grow.

ေလာကအျမင္

လူမုိက္တုိ႔သည္ အဆိုးျမင္တတ္ၾက၏။
ယင္းတုိ႔၏ အဆုိးျဖစ္ရပ္မ်ားကုိသာ သူတစ္ပါးအား မွ်ေ၀ခံစားေစ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔သည္ ပူေဆြးျခင္းႏွင့္ ေဘးဒုကၡမ်ားကုိ ဆုလာဘ္အျဖစ္ ရၾက၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အေကာင္းျမင္တတ္၏။
ယင္းတုိ႔၏ အေကာင္းျဖစ္ရပ္မ်ားကုိသာ သူတစ္ပါးအား မွ်ေ၀ခံစားေစ၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ ေကာင္းျခင္းမ်ားကုိ ဆုလာဘ္ ရၾက၏။
သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔သည္ ဟန္ေဆာင္ရျခင္းျဖင့္ ႏြမ္းနယ္ၾက၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အမွန္ကုိ အမွန္အတုိင္း ရႈျမင္ၾက၏။
အေကာင္း-အဆုိး ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိျမင္နားလည္ျခင္းကုိ သူတစ္ပါးအား မွ်ေ၀၏။
ယင္းအတြက္ သူတုိ႔သည္ အသက္ႀကီးလာသည္ႏွင့္အမွ် ဘ၀လည္း ပုိမုိႀကံ႕ခုိင္ သန္စြမ္းလာ၏။



STRENGTHENING RELATIONSHIPS

The foolish take advantage of others,
Gaining short term relationships.

The clever are willing to be taken advantage of,
Gaining affection but feeling bitter about their relationships.

The wise tend of to share advantages with others,
Gaining love, respect and enduring relationships.

ဆက္ဆံေရးကုိခုိင္မာေစျခင္း

လူမိုက္တုိ႔သည္ သူတစ္ပါးအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူတတ္သျဖင့္ ေရတုိ ဆက္ဆံေရးကုိသာ ရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ မိမိအေပၚ အခြင့္အေရးယူျခင္းကုိ ႏွစ္သက္၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတစ္ပါး၏ ခ်စ္ခင္ျခင္းကို ရေသာ္လည္း ယင္းတို႔၏ ဆက္ဆံေရးကုိ အၿမဲ မေက်မခ်မ္း ျဖစ္ေနရ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အခြင့္အေရးယူျခင္းကုိ အမ်ားႏွင့္ မွ်ေ၀ခံစား၏။
ယင္းအတြက္ သူတုိ႔သည္ ေမတၱာႏွင့္ အၾကည္ညိဳကုိ ရရံုသာမက ေရရွည္တည္တံ့ေသာ ဆက္ဆံေရးကုိလည္း ရ၏။



BENEFACTORS

The foolish betray even their benefactors,
No one dares to deal with them.
As a result, they have to pay for more than what they get.

The clever are greatful to their benefactors;
Everyone wants to be nice to them.
As a result, they feel endless obligation.

The wise uplift the souls of their benefactors
Because it is the only true way of repayment.
As a result, they inspire the benefactors for greater giving,
Benefiting all mankind.

ေက်းဇူးရွင္

လူမုိက္တုိ႔သည္ ေက်းဇူးရွင္ကုိပင္လွ်င္ သစၥာေဖာက္၏။
မည္သူကမွ် ယင္းတုိ႔ကုိ ဆက္ဆံရန္ မ၀ံ့ၾက။
ထုိ႕ေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ရထားသည္ထက္ ပုိ၍ ေပးဆပ္ရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ ေက်းဇူးရွင္မေပၚ ေက်းဇူးသိတတ္သျဖင့္ လူတုိင္းက သူတုိ႔ကုိ ႏွစ္သက္ၾက၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ ၀တၱရားမ်ားကုိ တစ္သက္လံုး ထမ္းေဆာင္ရမည္ဟု ခံစားေနရေလ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ ေက်းဇူးရွင္တုိ႔အား စိတ္၏ခ်မ္းသာမႈကုိ ရရွိေစ၏။
အေၾကာင္းမွာ ဤသည္ပင္လွ်င္ တစ္ခုတည္းေသာ မွန္ကန္သည့္ ေက်းဇူးဆပ္နည္းျဖစ္၏။
ရလာဒ္အျဖစ္ ေက်းဇူးရွင္မ်ားအား ပုိ၍ ႀကီးစြာေသာ ေပးကမ္းျခင္းကုိ လႈံ႕ေဆာ္ေပး၏။
ဤနည္းအားျဖင့္ သူတို႔သည္ လူ႔ေဘာင္တစ္ခုလံုးကုိ အက်ဳိးေက်းဇူး ရရွိေစ၏။



TRUTHFULNESS

The foolish cannot keep their word.
No one believes them.
They lose even their self-respect.

The clever are obsessed with truth
But cannot distinguish advantages from the disadvantagesin truthfulness,
And often trap themselves in the truth.

The wise mold truth and wisdom into oneness.
The truth protects them,
And their words become true.

အမွန္တရား

လူမုိက္တုိ႕သည္ ကတိစကားကုိ မတည္ႏုိင္ၾက၍ မည္သူကမွ် သူတုိ႔ကုိ မယံုၾကည္ၾကေပ။
ထုိ႕ေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ေလးစားႏုိင္မႈကုိပင္ ေပ်ာက္ဆံုးၾကရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အမွန္တရား၏ စီးနင္းလႊမ္းမုိးထားျခင္းကုိ ခံေနၾကရ၍ အမွန္တရား၏ အားသာခ်က္ႏွင့္ အားနည္းခ်က္တုိ႔ကုိ ခြဲျခားနုိင္စြမ္း မရွိၾကေပ။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ အမွန္တရားထဲတြင္ မၾကခဏ ခ်ဳပ္မိေနတတ္ၾက၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အမွန္တရားႏွင့္ ဉာဏ္ပညာတုိ႕ကုိ တစ္သားတည္း ျဖစ္သြားေအာင္ သြန္းေလာင္းယူၾက၍ အမွန္တရား၏ အကာအကြယ္ကုိ ရၾက၏။
ယင္းအတြက္ သူတို႔၏ စကားမ်ားသည္လည္း အမွန္တရားခ်ည္းသာ ျဖစ္ၾကရ၏။

(The Foolish, The Clever, The Wise by Charles Akara)
ကုိ တူေဒးအယ္ဒီတာအဖြဲ႕ ဘာသာျပန္သည္။

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...

စာသင္ခန္းထဲက အၾကင္နာတရား

သိန္းႏိုင္

“...အဲဒီတဒဂၤ ခဏငယ္ေလးမွာ အဲဒီလူငယ္၊ လူၾကီး၊ ကေလးေတြဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း ရေနမွာ မဟုတ္လား။..”

၂၁ ရာစု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကေလးဘ၀ဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ရာစုမ်ားနဲ႔ လြန္စြာ ကြာျခားလို႔ ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းပညာေရးပံုစံေတြ ေျပာင္းလဲလာေနတယ္။ ပညာေရးရဲ႕ အဆင့္တိုင္းဟာ အရင္ကနဲ႔ ကြာျခားလာေနတာကို ေတြ႔ျမင္ေနရတယ္။

မူၾကိဳကေလးဘ၀ကတည္းက ပံုစံခြက္ထဲမွာ ၀င္ေရာက္ရေတာ့တယ္။ ေက်ာင္းကို ပို႔ၾကတယ္။ မူၾကိဳေက်ာင္းမွ မထားရင္ ေခတ္မမီေတာ့ဘူး မဟုတ္လား။ လူေနမႈ ဘ၀ပံုစံေတြလည္း ေျပာင္းလဲလို႔လာတယ္။ မိဘ ၂ ဦးစလံုးက အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနၾကရလို႔ျဖစ္ေစ၊ ဘ၀အစ မူၾကိဳပညာေရးရဲ႕ ေရရွည္တန္ဖိုးကို သိျမင္လာၾကလို႔ျဖစ္ေစ၊ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း အေနနဲ႔ စီးပြားျဖစ္လို႔ျဖစ္ေစ၊ မူၾကိဳေက်ာင္းေတြလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျမိဳ႕ၾကီး၊ ျမိဳ႕ငယ္၊ ေက်းလက္ ဇနပုဒ္ ေနရာအႏွံ႔အျပား၊ လမ္းတိုင္းမွာလိုလို ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေပၚထြန္းလာေနပါျပီ။

မူလတန္း၊ အလယ္တန္းအဆင့္ေတြမွာ က်ျပန္ေတာ့ အားကစားဟာ မလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အစုအဖြဲ႔ငယ္ေလးေတြ ဖြဲ႔စည္းျပီးေတာ့ တကယ့္ အားကစားသမားၾကီးေတြ စတုိင္အျပည့္နဲ႔ကို ေက်ာင္းအဆင့္၊ ျမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ တုိင္းအဆင့္ ေတြမွာ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲႏိုင္ဖုိ႔ နည္းစနစ္မွန္မွန္နဲ႔ ေလ့က်င့္ေနၾကတယ္။
ဆယ္တန္းလြန္သင္တန္းမ်ားနဲ႔ ေကာလိပ္ေက်ာင္း ၀င္ခြင့္ဆိုတာကလည္း အရင္ေခတ္ေတြထက္ကို ပိုျပီးေတာ့ ယွဥ္ျပိဳင္ေရြးခ်ယ္ ခံေနရေတာ့တယ္။

ဒီေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္စဥ္ေတြမွာ မိသားစုအတြင္း ဆက္ဆံေရးလည္း ပံုစံေျပာင္းလဲလို႔ လာခဲ့ပါျပီ။ ကေလးအေနနဲ႔ေကာ၊ မိဘေတြကပါ အခ်ိန္မေပးႏိုင္တဲ့ ေခတ္ကို ေရာက္လာေနပါျပီ။ အက်ဳိးဆက္အေနနဲ႔ ေႏြးေထြးတဲ့ မိသားစုအတြင္း ဆက္ဆ ံေရးနဲ႔ “မိသားစုအတြင္း အၾကင္နာတရား” ဟာလည္း ေခတ္ေဟာင္းမွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ အရာတစ္ခု ျဖစ္လာေန ပါတယ္။ သို႔ေပတဲ့ ပညာေရးဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကေတာ့ ဒီရိုးရာကေတာ့ျဖင့္ရင္ ဘယ္ေသာအခါမွ မေဟာင္းႏြမ္း သင့္ဘူးလို႔ အၾကံျပဳ တင္ျပထားၾကပါတယ္။
“အၾကင္နာ ကရုဏာတရားဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ေက်ာင္း၊ စာသင္ခန္းတြင္း အေျခအေနကို တိုးတက္ေစပါတယ္။” လို႔ - အၾကင္နာတရားႏွင့္ ျပဳမူဆက္ဆံေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြဲ႔ၾကီး - က တင္ျပ ထားပါတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ေမတၱာတရားနဲ႔ ဘယ္လိုျပမူ ဆက္ဆံသင့္တယ္ ဆိုတာကို သင္ၾကားေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ “စာေတာ္တာ၊ စာမေတာ္တာကို အသာထား၊ အၾကင္နာတရား၊ ေမတၱာတရားနဲ႔ ျပဳမူဆက္ဆံျခင္းဟာ ဘ၀ အရည္အေသြးနဲ႔ ပညာကိုပါ တိုးတက္လာေစတယ္။ တကယ္လည္းဘဲ ေတာ္လာၾကတယ္၊ ထူးခၽြန္လာၾက ပါတယ္။”

ေမတၱာတရားရဲ႕ ရလဒ္ဟာ ေက်ာင္းစာမွာ အခက္အခဲရွိေနတဲ့ ကေလးေတြကိုသာလွ်င္ အက်ဳိးရွိေစတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြဟာ အခက္အခဲနဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို ၾကံဳၾကိဳက္တဲ့ အခါေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ႏွင့္ လူၾကီးေတြကိုပါ အက်ဳိးမ်ားေစပါတယ္။ လူသားရဲ႕ ပင္ကုိယ္ အခ်င္းအရာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ “အၾကင္နာတရား” ဟာ စာနာစိတ္ကို ဖြ႔ံျဖိဳးေစျပီး ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုး အသံုးတည့္လွတဲ့ လူမႈဆက္ဆံေရး စြမ္းရည္ကိုလည္း ကေလးမ်ား ရရွိ ႏိုင္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္တမ္းမွာ ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ သူေတြႏွင့္ မ်က္ႏွာစိမ္းတဲ့သူကိုပါ အခါအားေလ်ာ္စြာ ၾကင္နာစြာ ျပဳမူ ဆက္ဆံေစျခင္းဟာ ကေလးမ်ားကို သူတို႔ ပတ္၀န္းက်င္ ကမၻာငယ္ေလးရဲ႕ ေဘာင္အျပင္ဖက္နဲ႔လည္း ထိေတြ႔ ဆက္ခံခြင့္ ရရွိေစတာပါ။ ဒီအခါမွာ အေရာင္အေသြး စံုလင္ ေထြျပားလွတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ကမၻာၾကီးကိုပါ ဆက္ဆံျပီး သား ျဖစ္လာမယ္ မဟုတ္လား။

ေက်ာင္းစာသင္ခန္းက ဘယ္လို စတင္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ပါသလဲ။ ၾကင္နာစြာ ျပဳမူ လုပ္ေဆာင္ဖု႔ိဆိုတာ သိပ္အခက္ ၾကီး မဟုတ္ပါဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ လံႈေဆာ္စိတ္ကို ျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ အခါ အားေလ်ာ္စြာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေခတ္ၾကီးမွာ မၾကာမၾကာ ၾကားေနရတဲ့ “အခါအားေလ်ာ္စြာ ေနရာအႏွံ အၾကမ္းဖက္မႈ” ဆိုတဲ့ လုပ္ရပ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္စြာ ေပၚထြက္လာတဲ့ “အခါအားေလ်ာ္စြာ ၾကင္နာစြာ ျပဳမူဆက္ဆံမႈ” လုပ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ “အခါအားေလ်ာ္စြာ” ရယ္လို႔ သံုးႏႈန္းရတာကေတာ့ “မၾကင္နာတတ္၊ မစာနာတတ္၊ မခံစား တတ္ေသးတဲ့ သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဆိုလိုတာပါ။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ရွိေနတဲ့ လူေတြ၊ ကေလးေတြအေပၚမွာ အၾကင္နာ တရားနဲ႔ ျပဳမူဆက္ဆံေပးဖို႔ပါ။ လူစိမ္း၊ သူစိမ္းေတြျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေတြ႔ျမင္ေနက် ေစ်းဆိုင္က ေစ်းသည္ေတြ၊ လမ္းေဘးလုပ္သားေတြ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမ အခ်င္းအခ်င္း၊ အတန္းေဖာ္ စတဲ့သူေတြလည္း ပါပါ တယ္။ အၾကင္နာတရားနဲ႔ စာနာစိတ္ ကူးစက္ ခံစားသြားေစဖုိ႔ရယ္ပါ။
ကေလးမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္တယ္။ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွာေဖြသင့္တယ္။ အသက္အရြယ္ႏွင့္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ အလိုက္ လမ္းညႊန္ အၾကံေပးရမွာပါ။ အံ့အားသင့္ေလာက္တဲ့၊ “အၾကင္နာ” အၾကီးၾကီးေတြ၊ လုပ္ရပ္ထူးေတြရယ္လို႔ မဆိုလိုပါဘူး။ တုိင္းသိ၊ ျပည္သိ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းမႈနဲ႔ အၾကင္နာတရားကိုလည္း မဆိုလိုပါဘူး။

“ေက်းဇူးပါ” ရယ္လို႔ ရိုးရွင္းစြာ ခံစား ေျပာတတ္ဖို႔ကစလို႔ ကေလးကိုယ္တိုင္ ဖန္တီးတဲ့ ပို႔စကဒ္ေလးမွာ “ေက်းဇူးတင္ ပါတယ္ သူငယ္ခ်င္းရယ္” ဆိုတဲ့ စာသားေလးနဲ႔ ေပးတတ္ဖုိ႔ပါ။ ေက်ာင္းတြင္း အမိႈက္ပံုးေဘးမွာ ကေလးေတြက “ေက်းဇူး” ဆိုတဲ့ စာသားကပ္ထားျခင္းဟာ သန္႔ရွင္းလုပ္သားၾကီးေတြရဲ႕ ပင္ပန္းတဲ့ အလုပ္ကိုလည္း အကူအညီေပးရာ ေရာက္တယ္မဟုတ္လား။ အိမ္နီးနားခ်င္းရဲ႕ ႏို႔စို႔ကေလးေလးကို ကူထိန္းေပးတဲ့ ေက်ာင္းသူငယ္ ေလးဟာ လူသား ၂ ဦးကို တစ္ျပိဳင္တည္းမွာ ၾကည္ႏူး ေပ်ာ္ရႊင္ေစတာပါ။ မအားလပ္ေလာက္ေအာင္ အလုပ္ရႈပ္ေနတဲ့ မိခင္ျဖစ္သူကို ေခတၱအနားယူခြင့္၊ ကစားေဖာ္ အသစ္လိုေနတဲ့ ကေလးေလးကိုလည္း ၾကည္ႏူးခြင့္ေတြအတြက္ ကူညီေပးလုိက္တာ။

ဆရာဆရာမမ်ားကို ေက်းဇူးတင္တတ္ဖို႔၊ ကေလးအခ်င္းခ်င္း ေက်းဇူးစကားဆိုတတ္ဖို႔ ေလ့က်င့္ေပးသင့္ပါတယ္။ အျပန္အလွန္ အကူအညီေပးဖို႔အတြက္ လက္မေႏွးဖို႔။ မိုးရာသီမွာ မိုးကာ၊ ထီးမရွိေသးတဲ့ကေလးေတြကို အခ်င္းခ်င္း ကူညီေပးဖို႔။ ရြာထဲက အိမ္အမိုးမလံုတဲ့ မိသားစုေတြကို စာနာစိတ္နဲ႔ အင္ဖက္တခ်ဳိ႕ ကမ္းလွမ္းတတ္ဖို႔၊ ေခ်ာ္လဲက် သြားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းကို ထူမေပးဖို႔။ ေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာတတ္တဲ့ အျခားကေလးေတြကိုလည္း ကေလးအခ်င္းခ်င္း အဲဒီလို မလုပ္ဖုိ႔ ေျပာတတ္ဖို႔၊ စာအုပ္စင္ေပၚက စာအုပ္ကို လမ္းလွမ္းမမီ ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးေလးကို အျခား ကေလး ၾကီး တစ္ေယာက္က ကူညီေပးတတ္ဖို႔ စတဲ့ “အၾကင္နာ” လက္ေဆာင္ေသးေသးေလးေတြ အျမဲတမ္း ေပးျဖစ္ေနဖို႔ ငယ္ရြယ္စဥ္ကတည္း လမ္းညႊန္ေပးရမွာပါ။ ၾကင္နာစြာ ျပံဳးျပတတ္ဖို႔နဲ႔ ခ်ီးက်ဴးစကားေတြ ေျပာဆိုတတ္ဖို႔လည္း ကူညီေပးရမွာပါ။ အဲဒီတဒဂၤ ခဏငယ္ေလးမွာ အဲဒီလူငယ္၊ လူၾကီး၊ ကေလးေတြဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း ရေနမွာ မဟုတ္လား။

ဒီေက်ာင္းရဲ႕၊ ဒီစာသင္ခန္းအတြင္းက အေရးၾကီးဆံုးေသာ သင္ခန္းစာေတြ မျဖစ္သင့္ဘူးလား။ ဒီအေရးၾကီးလွတဲ့ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းကို ဘယ္လို တည္ေဆာက္ၾကမလဲ။

သိန္းႏိုင္

(သုခမိန္ ဂ်ာနယ္ အမွတ္ ၂)

ဆက္ဖတ္ရန္...

ျပန္ပိတ္ရန္...