ပံုမွန္ ကေလး၊ ပံုမွန္ ဆရာ

သိန္းႏိုင္

“စာသင္ခန္းအတြင္းမွာ “ပံုမွန္” ကေလးေတြရွိေနျခင္းဟာ အေရးၾကီးသလို သင္ခန္းစာအစီအစဥ္ေတြ ေရးဆြဲျပီး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စာသင္ခန္း ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီး ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ “ပံုမွန္”ဆရာမ်ားဟာလည္း အေရးၾကီးတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။”


အျငိမ္မေနဘဲ အျမဲတမ္း တက္ၾကြ လႈပ္ရွား ေဆာ့ကစားေနတဲ့ ကေလးကို “အေဆာ့သန္သူ” “ ေမ်ာက္ရံႈးေအာင္ ေဆာ့သူ” “ဂဏႇာမျငိမ္သူ” ရယ္လို႔ လူၾကီးေတြက အလြယ္တကူ ကင္ပြန္းတပ္ ေခၚေ၀ၚေလ့ရွိၾကေပမယ့္ ငယ္ရြယ္တဲ့ ကေလးအမ်ားစု အတြက္ေတာ့ ဒါဟာ ပံုမွန္အေျခအေနဘဲျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုပါတယ္။ “ပံုမွန္ျဖစ္ျခင္း” ႏွင့္ “ပံုမွန္မဟုတ္ျခင္း” ဆိုိတဲ့စကားရပ္ေတြရဲ႕ ကြာဟခ်က္ကို ပညာေရး စိတ္ပညာရွင္ေတြကလည္း မၾကာခဏ ဆိုသလို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲ ႏိုင္လွပါတယ္။ အျခားသူတပါးရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးကို အျမင္ က်ဥ္းက်ဥ္းနဲ႔ ဆံုးျဖတ္တတ္ေလ့ရွိၾကတာပါ။

ကေလးအမ်ားစုကေတာ့ တက္ၾကြျပီး အျငိမ္မေနလိုၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခန္႔မွန္းရခက္ျပီး ေျပာင္းလဲေနတဲ့ အျပဳအမူ ေတြကို ျပဳမူတတ္ၾကျပန္ပါတယ္။ လက္မခံႏိုင္စရာရယ္လို႔လည္း အျမဲတမ္း မရႈျမင္သင့္ပါဘူး။

တသီးပုဂၢ သေဘာေဆာင္တဲ့ သေဘာသဘာ၀ရွိတဲ့အတြက္ စာသင္ခန္းအတြင္း အျပဳအမူေတြကို တိတိက်က် သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မ်ဳိးတူစုစည္း တင္ျပဖို႔ဆိုတာ အေတာ္မလြယ္တဲ့အရာပါ။ အသင့္ေတာ္ဆံုး ေလ့လာ ႏိုင္တာ ကေတာ့ ဆက္စပ္ေနတဲ့ မ်ဥ္းေျဖာင့္ပံုစံနဲ႔သာ အျပဳအမူ ပံုသဏၭာန္ေတြကို တင္ျပ ေဆြးေႏြးႏိုင္တာပါ။

ပံုမွန္ကေလးႏွင့္ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ကေလးဆိုတာ

စာသင္ခန္းအတြင္း စာသင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူျခင္းျဖစ္စဥ္တြင္ ပံုမွန္ အျပဳအမူကို ေအာင္ျမင္တဲ့ သင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူျခင္းျဖစ္ေျမာက္ေစမႈအရ တုန္႔ျပန္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမ်ားနဲ႔ သတ္မွတ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ဒီအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္အရဆိုရင္ ပံုမွန္ျဖစ္ျခင္းဆိုတာ ေက်ာင္းသားမ်ားသာမကဘဲ ဆရာႏွင့္လည္း သက္ဆိုင္ေနတယ္။ (ထိေရာက္တဲ့ ေလ့လာသင္ယူမႈ အျမင့္မားဆံုးရရွိေစဖို႔) စာသင္ခန္းအတြင္းမွာ “ပံုမွန္” ကေလးေတြရွိေနျခင္းဟာ အေရးၾကီးသလို သင္ခန္းစာအစီအစဥ္ေတြ ေရးဆြဲျပီး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ စာသင္ခန္း ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီး ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ “ပံုမွန္”ဆရာမ်ားဟာလည္း
အေရးၾကီးတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။

အျပဳအမူပိုင္းမွာ ပံုစံေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္ေစျခင္းဆိုင္ရာ behavior modification ေလ့လာမႈ စာတမ္း ေတြဟာ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အျပဳအမူကို အဓိအားျဖင့္ ေလ့လာထားေပမဲ့ စာသင္ခန္းအတြင္း စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြကို ေလ့လာမႈမ်ားေတာ့ မရွိသေလာက္ ရွားပါးလွပါတယ္။

ဆရာအတတ္ပညာေရး နည္းျပတစ္ဦးအေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေက်ာင္းဆရာဆရာမေလာင္း သင္တန္းသူ သင္တန္း သားေတြကို မိမိကိုယ္ကို ျပန္လွန္စစ္ေဆးျခင္းအတြက္ အခ်ိန္ယူလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ကို မၾကာခဏ တုိက္တြန္း ရေလ့ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာ မလံုျခံဳေစတဲ့ အေျခအေနေတြ အပါအ၀င္ ပုဂၢလ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈေတြ အရဆိုရင္ေတာ့ မိမိရဲ႕ အတြင္းပုဂၢလ ပဋိပကၡေတြကို တည္ျငိမ္စြာနဲ႔ နည္းမွန္လမ္းမွန္ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အေျခအေနေကာင္းရရွိသူ ဆရာအေနနဲ႔ ေက်ာင္းသားကို ပိုျပီး ေလးေလးစားစား ဆက္ဆံႏုိင္ တယ္။ အျမင္က်ယ္က်ယ္ ထားတတ္တယ္။ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အျပဳအမူကို စီမံတဲ့ေနရာမွာလည္း ျပင္းထန္ျပီး မလိုလားအပ္တဲ့ အျပစ္ေပး အေရးယူမႈေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ အျပဳအမူပိုင္းဆိုင္ရာ စံလြဲေနတဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားကိုလည္း ဆရာက်င့္၀တ္အရ လိုက္နာေစာင့္ထိန္းမႈေတြ၊ သင့္ေတာ္တဲ့ အျပဳအမူ ျပင္ဆင္ေပးမႈ ေတြကို စီမံႏိုင္တယ္။ အဲဒီအေျခအေနနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္လည္းရွိတတ္ပါတယ္။ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈ ဆိုင္ရာ မလံုျခံဳမႈေတြက ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ သင္ၾကားေရးဟာ ပံုမွန္မျဖစ္ဘူးလို႔ ဆိုရပါမယ္။

အဲဒီလိုပါဘဲ။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အျပဳအမူ စံလြဲေနျခင္းဟာ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ မျပည့္၀ျခင္းမွ တဆင့္ မေက်မနပ္ျဖစ္တဲ့ ခံစားခ်က္ေတြက ျမစ္ဖ်ားခံလာတာပါ။ အုပ္စုတြင္းမွ က်ဥ္ဖယ္ခံထားရျခင္း၊ ေက်ာင္းမွာ ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိျခင္းနဲ႔ ရွင္သန္ျခင္းရဲ႕ အဓိပၸါယ္ေပ်ာက္ဆံုးေနရျခင္းေတြဟာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြကို အိမ္မွာ၊ ေက်ာင္းမွာ၊ စာသင္ခန္းအတြင္းမွာ စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြကို ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ဖို႔ တြန္းအားေပးေနတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြဟာ အႏုတ္လကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ အျမင္သေဘာထားေတြ (လူအဖြဲ႔စည္းနဲ႔ ကင္းကြာလာရျခင္း) နဲ႔ သီးျခားလုပ္ေဆာင္တတ္ျခင္း (ဖ်က္ဆီးလိုစိတ္နဲ႔ အၾကမ္းဖက္လိုစိတ္) အျပဳအမူေတြကို ျပဳမူလာၾကတာပါ။

ေနာက္ဆက္တြဲ အခ်က္တစ္ခ်က္

အျပဳအမူဆိုင္ရာ တည္ျငိမ္မႈမရွိျခင္း၊ ေျပာင္းလဲလြယ္ျခင္းဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိတယ္ ဆိုတာကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ စံလြဲေနတယ္ရယ္လို႔ ဆိုရမယ့္ အျပဳအမူအားလံုးဟာလည္း လက္မခံသင့္ဘူးရယ္ လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရျပန္ပါဘူး။

စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြက ဘာေတြလဲ။ ဘယ္လိုအေျခအေနဆိုရင္ အထူး သတိထားသင့္သလဲ။ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား အခ်င္းခ်င္း (ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား---ရြယ္တူ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ား) မတူညီတဲ့ အျပဳ အမူေတြ (ဥပမာ - နံရံေတြေပၚမွာ အရုပ္ေတြ၊ စာေတြ၊ ေဆးေတြ ေရးျခစ္ျခင္း၊ အျခား ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ေတြကို ထိုးၾကိတ္ျခင္း၊ သင္ခန္းစာကို အေလးမထား၊ အာရံုမစိုက္ျခင္း) စတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဆရာ-- ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား ဆက္ဆံေရးမွာေတာ့ (ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အာရံုစိုက္မႈရရွိေအာင္ ငယ္သံ ပါေအာင္ ေအာ္ျခင္း၊ ကေလးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို က်ဆင္း ေစေလာက္ေအာင္ ျပင္းထန္တဲ့၊ ခါးသီးတဲ့ အျပစ္ေပး အေရးယူျခင္း၊ အျခားေသာ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ အျမင္မွာ အထင္မွားေစေလာက္တဲ့ ဆရာ-တပည့္ ဆက္ဆံေရး) စတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ စာသင္ခန္းနဲ႔ ေက်ာင္းေတြမွာ ဒီလိုအျပဳအမူေတြ ထပ္တလဲလဲ ျဖစ္ေနမယ္ ဆိုရင္ ေအာင္ျမင္တဲ့ စာသင္ၾကားျခင္းနဲ႔ စာသင္ယူျခင္းအတြက္ အခက္အခဲရွိေနပါျပီ။

ဆရာဆရာမဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အာရံုစူးစိုက္မႈရရွိေအာင္လို႔ ငယ္သံပါေအာင္ ဟစ္ေအာ္ ရတဲ့အခါမွာ ကေလးေတြရဲ႕ ေလးစားမႈနဲ႔ ယံုၾကည္မႈကို ဆံုးရံႈးရေတာ့မယ္။ စာသင္ခန္းဟာ ပိုျပီးေတာ့သာ ဆူညံလာမယ္၊ စာသင္ၾကားျခင္း အရည္အေသြးကို ထိခိုက္လာေတာ့မယ္။ အျခားတဖက္မွာလည္း စာသင္ၾကားျခင္းကို အာရံုမစိုက္တဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားကေတာ့ စာေမးပြဲေတြမွာ အဆင္မေျပ ျဖစ္ရေတာ့တယ္။

စံလြဲေနတဲ့ အျပဳအမူေတြဟာ စာသင္ခန္းတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ (ဆရာနဲ႔ ေက်ာင္းသားအားလံုး) သူေတြရဲ႕ လံုျခံဳမႈကို ျခိမ္းေျခာက္ျခင္းဘဲျဖစ္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အျခားကေလးေတြကို ထိုးၾကိတ္တတ္တဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားဟာ ျပင္းထန္တဲ့ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရေစႏုိင္မယ္။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္၊ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း (ျပဳမူ၊ ေျပာဆို) အေရးယူတတ္တဲ့ ဆရာက်ျပန္ေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ရုပ္ပုိင္း၊ စိတ္ပိုင္း ဒဏ္ရာကိုျဖစ္ေစတယ္။ ဒီလုိအျပဳအမူေတြ၊ လုပ္ရပ္ေတြဟာ စာသင္ၾကားေပးရန္ စိတ္ေစတနာႏွင့္ စာသင္ယူလိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵတို႔ အေပၚ မ်ားစြာ ထိခိုက္တယ္ဆိုတာပါ။

ေနာက္ထပ္အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ စံလြဲေနတဲ့အျပဳအမူေတြကို ေလ့လာရာမွာ မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ေနာက္ခံ အေျခအေနေတြက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အျပဳအမူေတြ ဟုတ္၊ မဟုတ္ဆိုတာကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစား ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အာရွတိုက္က ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြဟာ ယဥ္ေက်းမႈအရ ဆရာဆရာမမ်ားနဲ႔ စကားေျပာတဲ့ အခါမွာ မ်က္လံုးခ်င္း တည့္တည့္ၾကည့္ျပီး ေျပာဆိုေလ့မရွိၾကပါဘူး။ မ်က္လံုးခ်င္း တည့္တည့္ၾကည့္ျပီး စကားမေျပာ တာဟာ ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ အျပဳအမူအရ စံလြဲေနတယ္ရယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါ။

သိန္းႏိုင္

အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္း

သိန္းႏိုင္

“အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ကမၻာေပၚမွာလည္း ဘယ္မွာမွကို မရွိခဲ့ေသးဘူး။”


မိတ္ေဆြမ်ား၊ မိဘမ်ားႏွင့္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားက မၾကာခဏ ဤေမးခြန္းကို ေမးျမန္း တတ္ၾကပါသည္။ “ဒီျမိဳ႕ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး ျမန္မာေက်ာင္းက ဘယ္ေက်ာင္းလဲ” ဟူ၍ ျဖစ္၏။ က်ေနာ္ကလည္း ယခုလိုပင္ အစဥ္ျပန္လည္ ေျဖၾကားတတ္သည္။ “အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ကမၻာေပၚမွာလည္း ဘယ္မွာမွကို မရွိခဲ့ေသးဘူး။” အခ်ဳိ႕ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕မွာ မေက်မနပ္။ မိမိ၏ ေက်ာင္းကိုမွ အေကာင္းဆံုးဟု ယူဆထားသည့္ မိဘမ်ားႏွင့္ ဆရာဆရာမမ်ားမွာလည္း မာန္မခ်ႏိုင္ေသး။ က်ေနာ္ ထပ္မံ ရွင္းျပ ရျပန္သည္။ “တကယ္ဆိုရင္ မိဘေတြေကာ ဆရာဆရာမမ်ားပါ ေမးရမယ့္ ေမးခြန္းအမွန္က ဒီလိုပါ။ ျပန္လွန္ စဥ္းစား ေတြးေတာစရာလည္းပါျပီး တန္ဖိုးအားျဖင့္လည္း ပိုအကဲျဖတ္ရာ ေရာက္ပါမယ္။ --- ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ ဟာ အိမ္မွာျဖစ္ေစ၊ ေက်ာင္းမွာ ျဖစ္ေစ အေကာင္းဆံုးေသာ သင္ယူေလ့လာမႈ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ရရွိေနရဲ႕လား။”

လက္ေတြ႔မက်ေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
မိဘမ်ား၏ ခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ ခံယူခ်က္တို႔ကို နားလည္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ေက်ာင္းအေပၚတြင္ သူတို႔မွ ဤသို႔ (လြဲမွားစြာ) ရႈျမင္တတ္ ၾကသည္။ “ကေလး၏ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေက်ာင္းမွာ လံုး၀ တာ၀န္ရွိသည္။ အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္းသည္ အျခားေက်ာင္းမ်ား ထက္ ပိုမို ထိေရာက္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိသည္။” မိဘမ်ား သိရွိသင့္သည့္ အေရးၾကီးေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္ကို ေထာက္ျပလို ေပသည္။ ေမွာ္ဆရာ၏ ပဥၥလက္ပညာမ်ဳိးႏွင့္ ေက်ာင္းမ်ားသည္ ေအာင္ျမင္မည့္ လူသားတို႔ကို အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔စြာပင္ ေမြးထုတ္ ေပးႏိုင္ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကပါစို႔။ “အေကာင္းဆံုး ေက်ာင္း” ဟု ယူဆသည့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ တက္ေရာက္ေနၾကသည့္ ကေလးမ်ားစြာတို႔မွာ ေက်ာင္းလႊတ္လွ်င္ လႊတ္ခ်င္းပင္ က်ဴရွင္ (သုိ႔မဟုတ္) အပိုခ်ိန္မ်ားသို႔ ေျပးၾကရျပန္သည္။ တစ္ေန႔တာ ေက်ာင္းတြင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကား ထားသည္တို႔ကို ထပ္မံ ေလ့လာခြင့္ ရရွိၾကျခင္းပင္။ အခ်ိန္ပိုမ်ားစြာေပးျပီး က်ဴရွင္တက္ေရာက္ ၾကရသည့္ အေလ့ကို အားေပးလို၍ ေျပာျပျခင္းမဟုတ္ပါ။ ကေလးမ်ား ေလ့က်င့္ခြင့္ ပိုမိုရရွိသည့္ သေဘာကို ေထာက္ျပျခင္းႏွင့္ အိမ္မွ တာ၀န္ယူႏိုင္မႈကို နားလည္ေစလို၍ျဖစ္သည္။

ဘ၀တြင္ ေအာင္ျမင္ေသာ၊ အဆင္ေျပေသာ သူမ်ား ျဖစ္လာေစရန္အတြက္မွာ ေက်ာင္းတစ္ခုတည္းႏွင့္ မလံုေလာက္ ႏိုင္ပါ။ ဤအခ်က္ကို နားမလည္ႏိုင္သည့္ မိဘမ်ားမွာ ေက်ာင္းမ်ားသည္ သူတို႔၏ သားသမီးမ်ားကို ထင္ေပၚ ေက်ာ္ၾကားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္သည့္ အဲလဗတ္အုိင္စတုိင္း၊ ဘီလ္ဂိတ္ႏွင့္ ဘန္ကာလ္ဆန္ တို႔ကဲ့သို႔ ေမြးထုတ္ ေပးမည္ဟူ၍ ျဖစ္၏။ မိဘမ်ား ကိုယ္တိုင္ ကေလးမ်ားႏွင့္ အခ်ိန္ယူျပီး ပညာေရး ပံ့ပိုးမႈအေနျဖင့္ ကေလး တစ္ဦးခ်င္း အတြက္ အခ်ိန္ေပးၾကပါ၏ေလာ။

ေက်ာင္းမပို႔မီက မိဘအိမ္
ပညာေရး သုေတသန ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈမွာမူ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ ေကာင္းလွပါသည္။ ပညာေရးတြင္ ထူးခၽြန္ ေအာင္ျမင္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ မိဘမ်ား (ဆရာဆရာမမ်ားမဟုတ္ပါ) သည္ ကေလး၏ ဥာဏ္ရည္၊ ကိုယ္ပိုင္ စည္းကမ္း၊ ခံယူခ်က္ႏွင့္ အသိပညာတိုးပြားေစသည့္ စူးစမ္းေလ့လာလိုမႈတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး သင့္တင့္ေသာ အေတြးအျမင္ ရွိထားၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကကုန္သည္။ ဤမိဘမ်ားမွ လံႈ႕ေဆာ္မႈရွိေသာ ပညာ ပတ္၀န္းက်င္ကို အိမ္တြင္ ျဖစ္ေစျခင္းႏွင့္ အရည္အေသြးမီေသာ သင္ယူေလ့လာျခင္း အေတြ႕အၾကံဳတို႔ကို ထိေတြ႔ ရရွိေစျခင္းျဖင့္ ကေလး၏ ဉာဏ္ရည္ ဖြ႔ံျဖိဳးလာေစရန္ ပ်ဳိးေထာင္ေပးႏုိင္သည္ဟု ယုံၾကည္ထားၾကသည္။ သူငယ္တန္း မစတင္မီကတည္းကပင္ ကေလး၏ သင္ယူေလ့လာမႈ ခရီးလမ္းအတြက္ မိဘမ်ားမွ တက္တက္ၾကြၾကြ စီစဥ္ၾကသည္။ (စာၾကိဳသင္ေပးျခင္းကို မဆိုလိုပါ။) ကေလး၏ မူၾကိဳဘ၀ ပညာေရးႏွင့္ သင့္ေတာ္မႈရွိေသာ ပ့ံပိုးမႈတို႔ကို စိတ္၀င္တစား လုပ္ေဆာင္ၾက၏။

ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ေသာ ကေလးမ်ား၏ မိဘမ်ားသည္ ကေလး၏ ေအာင္ျမင္မႈမွာ မိဘမ်ားႏွင့္ အိမ္တြင္း ပညာေရး ပံ့ပိုးမႈ အေျခအေနမ်ားအေပၚ ပိုမို တည္မွီေနသည္ဟူေသာ မွန္ကန္သည့္ အျမင္ကို ခံယူထားၾကသူမ်ားပင္တည္း။ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္းတို႔တြင္ အဓိကအားျဖင့္ မူမတည္ဟုလည္း (မွန္ကန္စြာပင္) ရႈျမင္ထားၾကသည္။ ကေလးပညာရည္ တိုးတက္မႈမွာ မိဘမ်ား၏ စနစ္တက်၊ ပံုမွန္ကူညီပ့ံပိုးမႈ၊ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈ ေၾကာင့္သာ ရရွိႏိုင္သည္ဟုလည္း နားလည္ထားၾကသူမ်ားပါ။ ကေလးမ်ား၏ အျပဳအမူ၊ အက်င့္ႏွင့္ ပညာေရး လိုက္စားမႈ တို႔အေပၚ လမ္းတည့္ေပးျခင္း၊ ကူညီမႈရွိျခင္းေၾကာင့္ အက်ဳိးမ်ားေသာ၊ သင္ယူေလ့လာလိုေသာ၊ သင္လြယ္ တတ္လြယ္ေသာ အေလ့အထေကာင္းမ်ား၊ ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းမ်ားကို ျဖစ္ထြန္းေစသည္။

အတုယူစရာ
အီဒစ္စတန္ႏွင့္ ရုသ္ေလာရန္႔စ္တို႔၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားမွာ ဤသို႔ပင္တည္း။ ငယ္စဥ္ကပင္ အလြန္ထူးခၽြန္ ထက္ျမက္ ၾကသည္။ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ပုဂၢိဳလ္ထူး၊ ပါရမီရွင္မ်ဳိးရိုးကေတာ့လည္း မဟုတ္ၾကပါ။ ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀မွာ ကတည္းကပင္ မိဘမ်ား၏ ၾကင္နာယုယမႈႏွင့္ ပညာေရး အားေပးမႈ၊ သြန္သင္မႈတို႔ေၾကာင့္ အီဒစ္ႏွင့္ ရုသ္တို႔၏ ဉာဏ္ရည္ႏွင့္ ဦးေႏွာက္ဖြ႔ံျဖိဳးမႈတို႔အတြက္ မ်ားစြာအေရးပါခဲ့ေလသည္။

နယူးေယာက္ျမိဳ႔မွ ဖခင္ျဖစ္သူ အာရြန္စတန္သည္ သမီးျဖစ္သူ အီဒစ္ကို ပညာေရးအတြက္ လံႈ႕ေဆာင္မႈ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္မည့္ ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီးထားေပးခဲ့ေလသည္။ အီဒစ္ေမြးကင္းစကတည္းကပင္ ဂႏၳ၀င္ေတး ဂီတကို တီးခတ္ေပးျပီး နားဆင္ေစသည္။ လူၾကီးလူေကာင္းစကားမ်ား ေရြးခ်ယ္ေျပာဆိုသည္။ ပံုျပကဒ္ျပားမ်ား အသံုးျပဳျပီး စကားလံုးသစ္မ်ား ကို ေန႔စဥ္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးသည္။

ဤသို႔ ပံ့ပိုးမႈ၊ ထိေတြ႔ေစမႈ၊ ေလ့က်င့္ေပးမႈႏွင့္ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ား၏ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ အသက္တစ္ႏွစ္အရြယ္မွာပင္ ၀ါက်စာေၾကာင္းမ်ားကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေျပာဆိုႏိုင္ခဲ့သည္။ ငါးႏွစ္အရြယ္တြင္ ဘရစ္တိန္နီကာ စြယ္စံုက်မ္း အတြဲအားလံုး ကို ဖတ္ရႈျပီးစီးေလျပီ။ ၆ႏွစ္သမီးအရြယ္တြင္ နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းစာႏွင့္ စာအုပ္ ၆ အုပ္ကို ေန႔စဥ္ ဖတ္ရႈေတာ့သည္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္တြင္ ေကာလိပ္တက္ခြင့္ ရရွိခဲ့ျပီး အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မစ္ရွီဂန္ျပည္နယ္ တကၠသိုလ္တြင္ အဆင္ျမင့္သခ်ၤာျပ ဆရာမတစ္ဦး ျဖစ္ေနေလျပီ။

ေနာက္ထပ္တစ္ဦးမွာ အဂၤလန္မွ ရုသ္ေလာရန္႔စ္ျဖစ္၏။ မိဘမ်ားမွ အိမ္တြင္းပညာေရး ပတ္၀န္းက်င္ေကာင္းကို ဖန္တီးထားရွိေပးခဲ့သည္။ ေတးဂီတ၊ ကေလးပညာေရး ကစားစရာပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ပညာေရး ေလ့လာမႈမ်ားကို ရရွိခဲ့သည္။ ကိုးႏွစ္အရြယ္တြင္ ကင္းဘရစ္ O Level စာေမးပြဲကို ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ခဲ့ေလသည္။ ပံုမွန္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္မ်ားသာ ၀င္ေရာက္ေျဖဆိုသည့္ စာေမးပြဲျဖစ္၏။ ၁၀ ႏွစ္ သမီးအရြယ္တြင္ A Level ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး ေအာက္စဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္သို႔ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္တြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။

မိဘမ်ားမွ ေမးသင့္သည့္ ေမးခြန္း
ဤျဖစ္စဥ္ ၂ ခုစလံုးတြင္ ပညာေရးေအာင္ျမင္မႈ၊ ထူးခၽြန္မႈတို႔မွာ အိမ္မွ အစျပဳျခင္းႏွင့္ ငယ္စဥ္ကတည္းကပင္ အခြင့္အလမ္း ရရွိျခင္းတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ရပါမည္။ ေက်ာင္းမွ ပ့ံပိုးကူညီမႈျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိမည္ကို ေစာင့္စား ေမွ်ာ္လင့္ေနမည့္အစား ျမန္မာမိဘမ်ားသည္ မိမိတို႔ ကိုယ္တုိင္ပင္ အိမ္မွ အစပ်ဳိး ကူညီပံ့ပိုးမႈေပးရန္ အထူး အေရးၾကီး သည္ကို သိျမင္နားလည္သင့္၏။ အထူးသျဖင့္ ပညာေရးတန္ဖိုးမ်ား က်ဆင္းေနရသည့့္ ဤကာလ၀ယ္ အိမ္ႏွင့္ မိဘတို႔၏ အခန္းက႑မွာ ကေလးငယ္၏ အနာဂတ္ပညာေရးအတြက္ ပို၍ပင္ အခရာ က်ေနေတာ့သည္။ မိဘျဖစ္သည့္ မိမိတို႔ အပိုင္း၏ အထူးအေရးပါမႈကို သေဘာေပါက္လွ သင့္ပါသည္။ ဤတြင္ မိဘမ်ားမွ ပထမဆံုး ေမးခြန္းထုတ္သင့္သည္မွာ ဤသို႔ျဖစ္သင့္သည္ မဟုတ္ပါလား။ “ ေက်ာင္းဆရာဆရာမ ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းရဲ႕ တာ၀န္ရွိမႈကို မေျပာခင္မွာ တို႔ရဲ႕ကေလးပညာေရး ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အိမ္ကေနျပီးေတာ့ တို႔ကုိယ္တိုင္ တာ၀န္ယူဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ၾကရဲ႕လား။”

သိန္းႏိုင္

သိမႈျဖစ္စဥ္အတြက္ အဆင္ေျပေသာ သင္ၾကားျခင္း

သိန္းႏိုင္

“ဆရာဆရာမမ်ားအေနျဖင့္ ကေလးမ်ား ေလ့လာေနသည့္ သင္ခန္းစာအသစ္တို႔ကို သိရွိထားႏွင့္ျပီးေသာ အေၾကာင္းအရာတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရရွည္မွတ္ဉာဏ္တြင္ သိုမွီးသိမ္းဆည္းရန္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးရာ ေရာက္ပါသည္။ ”

ေက်ာင္းဆရာမ်ားအေနျဖင့္ စာသင္ခန္းအတြင္း သင္ၾကားျခင္းရလဒ္ေကာင္းႏွင့္ ထိေရာက္မႈ ရွိေစရန္အတြက္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ သင္ယူေလ့လာပံုမႈ အေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈရွိသည့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို နားလည္ထားသင့္ပါသည္။ လူသား၏ သိမႈဆုိင္ရာ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ပံုကို နားလည္ထားျခင္းျဖင့္ စာသင္ၾကားျခင္းႏွင့္ သင္ယူျခင္းတို႔ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစပါမည္။

ဆရာကိုယ္တုိင္ တီထြင္ဖန္တီးထားသည့္ စာသင္ၾကားျခင္း နည္းလမ္းမ်ဳိးစံုကို အသံုးျပဳသင္ၾကားျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ၊ ႏုိးၾကားတက္ၾကြမႈကို လံႈ႕ေဆာ္ေပးႏုိင္ပါသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ သင္ၾကားရန္ ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ အေၾကာင္းအရာေၾကာင့္လည္း ေက်ာင္းသားအေနျဖင့္ အသိပညာကို ရရွိျခင္း၊ နားလည္ျခင္းႏွင့္ လက္ေတြ႔ အသံုးခ်ႏိုင္ျခင္း တုိ႔အေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈရွိေနပါသည္။ သင္ၾကားမည့္ အေၾကာင္းအရာကို သင့္ေတာ္စြာ မေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ သိမႈျဖစ္ထြန္းေစရန္ သင့္ေလ်ာ္မႈ မရွိဘဲ တက္ၾကြေသာ သင္ယူမႈျဖစ္ေစရန္ အားထုတ္ျခင္းမွာ ဂိုးအၾကိမ္ၾကိမ္ သြင္းေသာ္ျငားလည္း တစ္ဂိုးမွ မ၀င္ဘဲ ရွိေနသည္ႏွင့္ တူေနပါသည္။

သိမႈစိတ္ပညာ cognitive psychology ဆိုင္ရာ ေလ့လာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ သင္ၾကားမည့္ အေၾကာင္းအရာ မ်ားႏွင့္ မည္သို႔ သင္ၾကားပံုတုိ႔မွာ သင္ၾကားျခင္း-သင္ယူျခင္း ရလဒ္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံတကာပညာေရးစနစ္မ်ားအတြင္းရွိ ဖတ္စာအုပ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက သိသာ၊ ျမင္သာပါသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္ အေၾကာင္းအရာတို႔ကို စိတ္၀င္စားဖြယ္၊ တက္ၾကြဖြယ္၊ ကိုယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္လုိစိတ္ျဖစ္ဖြယ္ တင္ဆက္ထားျပီး အေရာင္စံုလင္စြာလည္း ခ်ယ္မႈန္းထားၾကသည္။ စာသင္ခန္းအတြင္းျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္တိုင္ ေလ့လာရာတြင္ ျဖစ္ေစ ပိုမိုစိတ္၀င္စားေစႏိုင္ေသာ္ျငားလည္း ေအာင္ျမင္ေသာ ေလ့လာမႈျဖစ္ေစရန္ အျခားအရာမ်ားလည္း လိုအပ္ပါေသးသည္။ သင္ခန္းစာ မည္မွ် ရႈပ္ေထြးသည္ႏွင့္ မဆိုင္ပါ။

သင္ယူေလ့လာရန္ အေၾကာင္းအရာတို႔မွာ လြယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ခက္ခဲသည္ျဖစ္ေစ ဤအခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းျဖင့္ ပိုမိုထိေရာက္ေသာ သင္ယူျခင္းကို ျဖစ္ေစႏုိင္ရာသည္။

နည္းနည္းစီ သင္ၾကားျခင္း

သင္ယူေလ့လာရမည့္ အေၾကာင္းအရာတို႔ကို ပိုင္းျခားလ်က္ နည္းနည္းစီ သင္ၾကားျခင္းမွာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ မွတ္ဥာဏ္ႏွင့္ သိနားလည္မႈတို႔အတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည္။ သင္ယူေနစဥ္ကာလအတြင္း အလုပ္လုပ္ေနသည့္ မွတ္ဥာဏ္မွာ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္စြမ္းႏွင့္ အခ်ိန္ကာလ ကန္႔သတ္ခ်က္ရွိသည္ကို သုေတသနမွ ေလ့လာေတြ႔ရွိထားပါသည္။ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ျဖစ္ေစ မွတ္ဥာဏ္၏ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈမွာ သတင္းအခ်က္အလက္ အနည္းငယ္ကိုသာလွ်င္ ထိန္းသိမ္းႏို္င္စြမ္းျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ေလရာ တစ္ခ်ိန္တြင္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၊ အေတြးအျမင္တစ္ကြက္၊ ကၽြမး္က်င္မႈ တစ္ပိုင္းေလာက္ကိုသာ အခ်ိန္ႏွင့္ ကိုက္ညီစြာ သင္ၾကားသင့္ပါ၏။

အေတြးအေခၚ၊ ယူဆခ်က္တစ္ခုခုကို တင္ျပေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ ယင္းကို ခ်ဲ႕ထြင္ရွင္းလင္းျခင္း၊ ဥပမာေပးျခင္း၊ တစ္တန္းလံုး ေဆြးေႏြးေစျခင္းတို႔မွာ ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ျပန္လွန္ေတြးေတာခ်ိန္ ရရွိေစျပီး အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္အလက္တို႔ကို ပိုမိုေၾကညက္ နားလည္ေစပါမည္။

ေတြးေတာစဥ္းစားစရာ တစ္ခုခုအေပၚတြင္ အခ်ိန္ယူ သင္ၾကားသည့္အခါ၀ယ္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ဆင္ျခင္ေလ့လာရန္၊ အဓိပၸါယ္ေဖၚရန္ႏွင့္ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိမ္းဆည္းရန္ လံုေလာက္ေသာ အခြင့္အေရး ကို ရရွိမည္ မဟုတ္ပါလား။ ေလာေလာဆယ္ (သင္ယူေနဆဲ) အလုပ္လုပ္ေနသည့္ မွတ္ဥာဏ္မွာ သင္ယူျခင္း ျဖစ္စဥ္တြင္ ပထမဆံုးအၾကိမ္အျဖစ္ သိမႈနယ္ပယ္အတြင္း ၀င္လာျခင္းျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္ အလက္ မ်ားစြာကို တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အလွ်ံပယ္ တင္ဆက္ျခင္း၊ သင္ၾကားျခင္းတို႔မွာ အသိပညာတို႔ကို ရရွိေစရန္ႏွင့္ ဗဟုသုတတို႔ကို ေရရွည္ မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိမ္းဆည္းရန္ အခက္အခဲရွိ၏။

ကေလး၏ ဘ၀၊ ျပင္ပေလာကႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္း….

(လတ္တေလာ) ရွင္သန္ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ မွတ္ဥာဏ္တြင္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ အခ်က္အလက္တို႔ကို ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိုမွီး သိမ္းဆည္းထားႏုိင္သည္။ ဆန္႔က်င္ဘက္တစ္ခုမွာမူ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္မွာ မတို္င္းတာႏိုင္ေလာက္ေအာင္ပင္ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔မႈ ရွိေနျခင္းႏွင့္ အခ်က္အလက္ကို ကန္႔သတ္မႈမရွိဘဲ သိုမွီးႏိုင္စြမ္းပင္ျဖစ္သည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စိတၱေဗဒပညာရွင္ ေအဒရီးယန္ ဒင္မန္း ဒီ ဂရု၏ သုေတသန ေလ့လာမႈအရ ကမၻာေက်ာ္ စစ္တုရင္သမားႏွင့္ လူသစ္တန္းတို႔အၾကား အဓိက ကြာဟခ်က္မွာ အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ ေရႊ႕ကြက္ (သို႔မဟုတ္) လတ္တေလာ မွတ္ဉာဏ္အား ၾကီးမားျခင္း တို႔ေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ သမၻာရင့္ စစ္တုရင္သမားတို႔၏ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္ထဲတြင္ လက္ေတြ႔ ကစားကြက္ ပံုစံမ်ဳိးစံုတို႔ကို က်ယ္ျပန္႔စြာ သိုမွီး သိမ္းဆည္းထားႏုိင္ျခင္းပင္။ ကစားေနစဥ္တြင္ သိုမွီးသိမ္းဆည္းထားသည့္ ကစားကြက္ပံုစံမ်ားထဲမွ ထုတ္ႏုတ္ယူျခင္းႏွင့္၊ လက္ရွိကစားကြက္ႏွင့္ လိုက္ဖက္မည့္ အေကာင္းဆံုး ေရႊ႕ကြက္ကို သိျမင္ႏိုင္စြမ္းကို ဆိုလိုပါသည္။

အျခားေသာ စိတၱေဗဒပညာရွင္တို႔၏ ျပႆနာ အေျဖရွာျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး စူးစမ္းေလ့လာမႈမ်ားကလည္း ေရရွည္မွတ္ဉာဏ္သည္ အဆင့္ျမင့္ ေတြးေတာ စဥ္းစားျခင္းႏွင့္ သင္ယူေလ့လာျခင္းတို႔အတြက္ အေရးပါသည္ဟု ေထာက္ျပထား၏။

ဆရာဆရာမမ်ားအေနျဖင့္ ကေလးမ်ား ေလ့လာေနသည့္ သင္ခန္းစာအသစ္တို႔ကို သိရွိထားႏွင့္ျပီးေသာ အေၾကာင္းအရာတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္တြင္ သိုမွီးသိမ္းဆည္းရန္ လံႈ႕ေဆာ္ေပးရာ ေရာက္ပါသည္။ သင္ခန္းစာအေဟာင္းတို႔ကို ျပန္လွန္ေလ့က်င့္ေစျခင္း၊ အသစ္ႏွင့္ အေဟာင္းဆက္စပ္ေပးျခင္း၊ အေဟာင္းအခ်င္းခ်င္း၏ ဆက္ႏြယ္မႈတို႔ကို ရွာေဖြေစျခင္း၊ သိရွိထားျပီးေသာ အေၾကာင္းအရာအေပၚတြင္ အေျခခံျပီး အသိအသစ္တို႔ကို ထပ္ဆင့္ တည္ေဆာက္ျခင္းတို႔မွာ ေရရွည္မွတ္ဥာဏ္ထဲတြင္ သိမ္းဆည္းႏိုင္ရန္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါသည္။

သင္ၾကားေရး ကိရိယာမ်ား

အသိပညာတို႔ကို အစိတ္အပိုင္းငယ္ေလးမ်ားအျဖစ္ ျဖတ္ေတာက္၍ သင္ၾကားေပးျခင္းႏွင့္ အသစ္ႏွင့္ အေဟာင္း ဆက္စပ္ေပးျခင္း တို႔ကို ထိေရာက္စြာ ေန႔စဥ္ပင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါသည္။ စနစ္တက်ျပင္ဆင္ထားရွိေသာ သင္ခန္းစာ ဖြဲ႔စည္းပံု organizers၊ အယူအဆ ဆက္စပ္ပံု (concept maps)၊ အေတြးေျမပံု (mind map)၊ ပေဟဠိမ်ား၊ ဉာဏ္စမ္းမ်ားတို႔မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာေကာင္းလွပါသည္။
သိန္းႏိုင္

အက္ေနတဲ့ အိုး (ကေလးပံုျပင္)

ဆရာေမာရ

ကေလးတို႔ေရ….
ဟိုးေရွးေရွးတုန္းကေပါ့ကြယ္။
ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းေဒသက ေက်းရြာေလးတစ္ရြာမွာ ေမာင္ပညာဆိုတဲ့ ေရထမ္းသမား လူငယ္ေလးတစ္ဦး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးလွတဲ့ သူတို႔ရြာမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းကို လူငယ္ေတြရဲ႕ အင္အားနဲ႔ စုေပါင္း တည္ေဆာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာင္းေဆာက္လုပ္ ျပီးစီးတဲ့ အခါမွာလည္း ေ၀ယ်ာ၀စၥအတြက္ အလုပ္တာ၀န္ေတြကို ရြာလူငယ္ေလးေတြ ကပဲ ကိုယ္စီ ခြဲေ၀ယူၾကရတာေပါ့ေနာ္။ “ကုသုိလ္ေရးမို႔ မေႏွးတက္ၾကြ၊ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးမို႔ အားလံုး ၀ုိင္း၀န္း ကူညီၾကရမယ္” လို႔ ခံယူထားၾကတဲ့ လူငယ္ေတြ မဟုတ္လား။ ေရထမ္းသမား ေမာင္ပညာေလးဟာ ရြာအျပင္ဘက္က စမ္းေခ်ာင္းေလးထဲမွာ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ေရခပ္ထြက္ရသတဲ့။ ရြာဦးဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္းအတြက္ ေရျဖည့္ေပးတဲ့တာ၀န္ကို ယူထားရသူပါ။

ကေလးတို႔ေရ….
ေမာင္ပညာေလးဟာ ဆိုင္းထမ္းနဲ႔ ေရအိုး ၂ လံုးကို သယ္ပိုးပါတယ္။ ေရအို္းတစ္လံုးကေတာ့ အနာအဆာမရွိ၊ မဖိတ္မစင္ဘဲနဲ႔ ေရအျပည့္ သယ္ယူေပးႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒုတိယေရအိုးမွာေတာ့ အလယ္ေလာက္မွာ ကြဲအက္ရာေလး ရွိေနသတဲ့။ ေရထမ္းသယ္လာရတဲ့ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေရေတြဖိတ္စင္ကုန္တာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ေက်ာင္းကို ေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ဒုတိယေရအိုးထဲမွာ ေရ တစ္၀က္သာ ရွိေတာ့တာေပါ့ကြယ္။ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ၾကာတဲ့အထိကို ေရသယ္တိုင္း အိုး ၂ လံုးထမ္းရေပမယ့္ တစ္အိုးနဲ႔ တစ္၀က္သာ သယ္ေပးႏုိင္ခဲ့တယ္ေလ။ ပထမ ေရအိုးကေတာ့ အျပစ္အနာအဆာ ကင္းျပီး ေရအျပည့္ သယ္ေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားလို႔ ေနပါတယ္။ သူက ဒုတိယ ေရအိုးကုိ အခုလိုေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ေဟ့.. ငါက မင္းထက္ပိုသာတယ္ကြ။ ေန႔တုိင္းပဲ ေရအျပည့္သယ္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ မင္းကေတာ့ တစ္၀က္သာ လုပ္ႏုိင္တာ။”

ဒုတိယ ေရအိုးေလးဟာ ဘာမွျပန္မေျပာႏိုင္ဘဲ စိတ္ဓါတ္က်ဆင္းလို႔သာ ေနရတာေပါ့ကြယ္။ ရွက္ရြံ႕အားငယ္စိတ္လည္း ျဖစ္ေနမိသတဲ့။ ကေလးတို႔မွာလည္း စိတ္ညစ္စရာေတြ ရွိသလားဟင္။

ကေလးတို႔ေရ…
တစ္ေန႔ေတာ့ စမ္းေခ်ာင္းေလးနံေဘးမွာ ေမာင္ပညာဟာ ေရအိုး ၂ လံုးကို ခ်ျပီး အေမာေျဖထိုင္ေနယင္း စမ္းေခ်ာင္းေလးရဲ႕ ေရစီးသံနဲ႔ သာယာလွပတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ရႈခင္းေတြ ၾကည့္ရႈ ခံစားေနခဲ့ပါတယ္။ ကေလးတို႔ေကာ စမ္းေခ်ာင္းေလးရဲ႕ ေရစီးသံကို နားဆင္ဖူးၾကရဲ႕လား။ စမ္းေခ်ာင္းေလးေတြက ကေလးတို႔ကို တစ္ခုခု ေျပာျပခ်င္ေနၾကတယ္။ ၾကံဳတဲ့အခါမွာ နားေထာင္ၾကည့္ပါကြယ္။
ေခတၱအနားယူျပီးတဲ့ေနာက္ ေမာင္ပညာေလးဟာ ေရျဖည့္ေတာ့မယ္လို႔ ျပင္ဆင္ေနတုန္းမွာ ဒုတိယေရအိုးေလးက အခုလို ေတာင္းပန္စကား ေျပာျပခဲ့သတဲ့။

“ကိုပညာ ခင္ဗ်ား… က်ေနာ္ အမ်ားၾကီးကို စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ ရွက္လည္းရွက္တယ္။ အဲဒီအတြက္ ကိုပညာကို ေတာင္းပန္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို ခြင့္လႊတ္ပါခင္ဗ်ာ။”

“ဘာျဖစ္လို႔လည္း ေရအိုးေလးရဲ႕။ မင္းက ဘာေတြ စိတ္ညစ္ေနရတာလဲကြာ။ က်ေနာ့္ကို ေျပာျပစမ္းပါဦး။”
ေမာင္ပညာက ျပန္ေမးတဲ့အခါမွာ ဒုတိယေရအိုးေလးက ၀မ္းနည္းပက္လက္နဲ႔ အခုလို ျပန္ေျဖပါသတဲ့။

“ျပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္လံုးမွာ ရြာဦးေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္းအတြက္ကို က်ေနာ္က ေန႔စဥ္ ေရတစ္၀က္သာ သယ္ေပးႏုိင္လို႔ပါ။ က်ေနာ္မွာက ကြဲအက္ေနတဲ့ အားနည္းခ်က္ရွိေလေတာ့ အျပည့္ မသယ္ေပးႏိုင္လို႔ပါဗ်ာ။ ကိုပညာလည္း အင္နဲ႔အားနဲ႔ ၾကိဳစားသယ္ပိုးေပမယ့္ ၾကိဳးစားသေလာက္ အျပည့္မရဘူး မဟုတ္လား။”

အဲဒီလို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ေမာင္ပညာဟာ ေရအိုးေလးရဲ႕ ခံစားခ်က္ကို စာနာသနားမိပါသတဲ့။ ကေလးတို႔ေကာ စိတ္ညစ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္သူေတြကို ျပန္ေျပာျပ ျဖစ္သလဲဟင္။ အင္းေပါ့.. နားလည္တတ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ မိဘေတြ၊ ဆရာဆရာမေတြ ဖြင့္ေျပာျပရမွာေပါ့ကြယ္။

ေမာင္ပညာက ေရအိုးေလးကို ၾကင္ၾကင္နာနာနဲ႔ စကားတစ္ခြန္း ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
“ကဲ.. ေရအိုးေလးေရ…အခ်ိန္လင့္ေတာ့မယ္။ တို႔ေတြ အခု ရြာေက်ာင္းေတြဆီကို ျပန္ၾကတဲ့အခါမွာ ရြာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာေနတဲ့ ပန္းလွလွေလးေတြကို ၾကည့္သြားၾကရေအာင္ေနာ္။”

ကေလးတို႔ေရ…
အမွန္ပါပဲ။ စမ္းေခ်ာင္းနံေဘးကေန ရြာထဲဖက္ကို ၀င္လာတဲ့လမ္းတစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ သိပ္လွတဲ့ အေရာင္စံု ပန္းမ်ဳိးစံုဟာ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာေနၾကလိုက္တာ။ ကေလးငယ္ေတြ၊ မိန္းမပ်ဳိေလးေတြနဲ႔ ရြာသူရြာသားေတြဟာလည္း ပန္းအလွေတြကုိ ၾကည့္ရႈခံစားေနသူေတြ၊ ဘုရားမွာ ကပ္ဖို႔၊ စာသင္ေက်ာင္းအလွဆင္ဖို႔နဲ႔ ဆရာဆရာမေတြကို လက္ေဆာင္ေပးဖို႔ ခူးယူေနၾကသူေတြနဲ႔ ရြာလံုးကၽြတ္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကတယ္။ သနပ္ခါးဘဲၾကားလိမ္းထားတဲ့ မိန္းမပ်ဳိေလးေတြဟာလည္း ပန္းေရာင္စံုပန္လို႔ ဆည္းဆာခ်ိန္မွာ အလွၾကြယ္ေနျပန္တယ္။

ေမာင္ပညာနဲ႔ ေရအိုးေလး ၂ လံုးတို႔လည္းပဲ ရြာသူရြာသားေတြနဲ႔အတူ ပန္းအလွေတြကို ခံစားရင္း ၾကည္ႏူးေပ်ာ္ရႊင္ၾကသတဲ့။ စိတ္ညစ္ေနတဲ့ ေရအိုးေလးလည္း သူ႔အျဖစ္ကို ခဏေလာက္ ေမ့ေပ်ာက္ျပီး ေပ်ာ္ရႊင္ေနတာေပါ့။ လမ္းဆံုးလို႔ ရြာေက်ာင္းေတြဆီကို ေရာက္ျပန္ေတာ့ ေရက ဖိတ္စင္ခဲ့ရတာနဲ႔ တစ္၀က္ပဲ က်န္ေတာ့တာမို႔ စိတ္ညစ္ရျပီ။ ဒါနဲ႔ ေရအိုးေလးဟာ ေမာင္ပညာကို ထပ္ျပီး ေတာင္းပန္စကား ဆိုျပန္တယ္။

“ဒီမယ္ေရအိုးေလးရဲ႕… ေစာေစာက ရြာလယ္လမ္းေပၚမွာ ပန္းမ်ဳိးစံုေတြၾကား ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကတဲ့ ရြာသူရြာသားေတြကို အသင္ ေတြ႔တယ္မဟုတ္လား။ တို႔လည္း ေပ်ာ္ၾကရတယ္ေနာ္။ လမ္းနံေဘးက ပန္းပင္ေလးေတြ၊ ပန္းပြင့္ေလးေတြေၾကာင့္ပါ။ မင္းရဲ႕ အိုးမွာ အက္ေနတဲ့ဟာေလး ရွိတာကို က်ေနာ္ အစကတည္းက သိခဲ့ပါတယ္ကြာ။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္စိတ္ကူးရျပီး အသံုးခ်လိုက္တာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ တို႔အလုပ္ စတင္ကတည္းကေပါ႔။ ေရသယ္လာရတဲ့ ရြာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ မင္းရွိေနတဲ့ဖက္ေတြမွာ ပန္းမ်ဳိးေစ့ေလးေတြကို ပ်ဳိးၾကဲထားခဲ့တယ္။ တို႔ေတြ ေန႔တုိင္း ေရခပ္ခ်ိန္ စမ္းေခ်ာင္းေလးဆီက ရြာအျပန္လမ္းမွာ မင္းက ေရေလာင္းေပးျပန္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သိပ္မၾကာခင္မွာ ပန္းေတြ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာလာတာ အခုဆိုရင္ ၂ ႏွစ္ေတာင္ရွိျပီပဲ။ ရြာသူရြာသားေတြဟာ ပန္းအလွေတြေၾကာင့္ စိတ္ခ်မ္းေျမ့ၾကတယ္။ အိမ္မွာ၊ ရြာဦးဘုရားမွာ ပန္းပူေဇာ္ၾကတယ္။ ရြာသားလုလင္ငယ္ေတြက ရြာသူလံုမပ်ဳိေတြကို ေကသာထက္မွာ ပန္ဆင္ဖို႔ ပန္းလက္ေဆာင္ေပးၾကတယ္။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြက ေက်ာင္းမွာ အလွဆင္ဖို႔၊ ဆရာဆရာမေတြကို လက္ေဆာင္ေပးဖို႔နဲ႔ စာသင္ခန္းတြင္း၊ စားပြဲေပၚတင္ဖို႔ ပန္းေတြခူးၾကတယ္။ တကယ္လို႔ ေရအိုးေလးသာ ပံုမွန္အတိုင္း ေရအျပည့္ သယ္ယူႏုိင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အခုလို ရြာကို အလွဆင္ဖို႔ ဘယ္လြယ္လိမ့္မလဲ။ မင္းရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ အားလံုး ေပ်ာ္ရႊင့္ခြင့္ရၾကတာပါကြာ။”

ေမာင္ပညာက အခုလို အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပလုိက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ေရအိုးေလးဟာ အလြန္မွကိုပဲ ေက်နပ္စြာနဲ႔ သေဘာေပါက္ လိုက္ေတာ့တယ္။ ခရီးလမ္းဆံုးအထိ ေရအျပည့္မသယ္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ သူ႔မွာလည္း ဂုဏ္ယူစရာ ရွိေနျပီ မဟုတ္လား။ ပံုျပင္ေလးကေတာ့ ဒီမွ်ပါပဲကြယ္။

ကေလးတို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ ခရီးလမ္းမွာ စိတ္မညစ္ၾကပါနဲ႔ေနာ္။ မိမိနဲ႔ အျခားသူေတြအတြက္ ေပ်ာ္စရာေကာင္းျပီး အက်ဳိးရွိမယ့္ အလုပ္ေတြလုပ္စရာ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။
အတၱဟိတလို႔ေခၚတဲ့ မိမိရဲ႕ အက်ဳိးနဲ႔ ပရဟိတလို႔ေခၚတဲ့ အမ်ားအက်ဳိးကုိ မွ်မွ်တတ သယ္ပိုးႏုိင္တဲ့သူေတြ ျဖစ္ၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။

ကေလးတို႔ရဲ႕
ေတာအစပ္တစ္ေနရာက

ဆရာေမာရ

လူမိုက္ ၊ လူေတာ္ ၊ ပညာရွိ အယူအဆမ်ား

ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ျခင္း

လူမုိက္တုိ႔သည္ မိမိကုိယ္မိမိ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ယူဆၾက၏။
မိမိတုိ႔မွာ အတုိင္းအဆမရွိသည့္ သဘာ၀တရား၏ ဖုန္မႈန္႔မွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာ မေပါက္ၾကေသာေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ေသးငယ္၍ တဒဂၤ သတၱ၀ါမ်ားသာ ျဖစ္ၾက၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ သဘာ၀တရား၏ ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္မႈကုိ သေဘာေပါက္ၾကသည့္အေလ်ာက္ မိမိကိုယ္မိမိလည္း ထုိသဘာ၀တရားထံ ပံုအပ္ ပူေဇာ္ရင္း ဖြင့္ဆုိ ရွင္းျပျခင္းငွာ မစြမ္းသာေသာ အျဖစ္အပ်က္ကုိကား ဘုရားသခင္လက္၀ယ္ ခ်န္ခဲ့ၾကေလ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမႈ လူသားအားလံုးႏွင့္ သတၱ၀ါအေပါင္းတုိ႔သည္ စစ္မွန္ေသာ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္မႈသုိ႔ ဦးတည္ေနၾကသည္ကို နားလည္ သေဘာေပါက္ျခင္းေၾကာင့္ သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္မႈကုိသာ အႀကီအက်ယ္ အျမင့္ျမတ္ဆံုးဟု အသိအမွတ္ျပဳၾက၏။

GREATNESS
The foolish assume themselves to be great,
Not realizing that they are the dust of unbounded nature.
Little and temporary creatures are they.

The clever recognize nature's greatness,
And sacrifice to her;
They leave the inexplicable event in His hands.

The wise recognize purity as the greatest state,
Knowing that all of mankind and all creatures are heading toward The real Purity.

COMMITMENT

The foolish dare not make any commitments
And try to avoid all responsibilities;
They are unreliable even to themselves.

The clever make many commitments,
Some achievable and some not,
Making the clever sometimes trustworthy and sometimes not.

The wise make group commitments.
They synergise the team to achieve a common goal.
Usually getting the greater good as result.


ကတိက၀တ္

လူမိုက္တုိ႔သည္ ကတိက၀တ္ တစ္စံုတစ္ရာကုိမွ် မျပဳရဲၾက။
တာ၀န္ရွိမႈဟူသမွ်ကုိ ေရွာင္လႊဲရန္သာ ႀကိဳးစားၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သူတို႔သည္ မိမိကုိယ္ကုိ အတြက္ပင္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရဖြယ္ မရွိ။

လူေတာ္မ်ားသည္ ေျမာက္ျမားစြာေသာ ကတိက၀တ္မ်ားကုိ ျပဳၾက၏။
အခ်ဳိ႕မွာ ၿပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္ဖြယ္ရွိ၍ အခ်ဳိ႕မွာ ထုိသုိ႔မဟုတ္ၾက။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ အခါခပ္သိမ္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသူမ်ား မျဖစ္ႏုိင္ၾကေခ်။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အစုအဖြဲ႕အလုိက္ ကတိက၀တ္ ျပဳၾက၏။
ထုိအစုအဖြဲ႕၏ ဘံုပန္းတုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိေအာင္ စုေပါင္းအားကုိ ရယူၾက၏။
ယင္းအတြက္ သူတို႔သည္ ပုိမုိ ႀကီးက်ယ္ ေကာင္းမြန္ေသာ ရလဒ္ကုိ ရေလ့ရွိၾက၏။



CHARACTER DEVELOPMENT

The foolish are so overbearing,
They leave no space for any improvement.

The clever are willing to learn and practice everything,
But can never learn all.

The wise never consider themselves the best,
But always perform to their best naturally.

စာရိတၱပ်ဳိးေထာင္မႈ

လူမုိက္တုိ႔သည္ အရာရာတြင္ သူတစ္ပါးကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလြန္းအားႀကီးေသာေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔၌ တုိးတက္ရန္ ေနရာလပ္ မက်န္ေတာ့ေပ။

လူေတာ္မ်ားသည္ အရာရာကုိ မိမိကုိယ္တုိင္ ေလ့လာ က်င့္သံုးၾကရန္ ဆႏၵရွိ၏။ သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ အလံုးစံုကုိ အျပည့္အ၀ ေလ့လာႏုိင္စြမ္း မရွိ။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ မိမိကုိယ္ကုိ အေကာင္းဆံုးဟု ဘယ္ေသာအခါမွ မယူဆၾကဘဲ မိမိတုိ႔ စြမ္းသေလာက္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ရန္သာ သဘာ၀က်က် ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ၾက၏။


LOVE AND LOVER

The foolish long for love.
They have no self satisfaction
And seek around for companions.

The clever deny love.
They are satisfied with isolation
And suffer when they must rely on others.

The wise do not long for love,
Nor do they refuse to love and be loved.
They live happily either alone or with a soulmate.

အခ်စ္ႏွင့္ခ်စ္သူ

လူမုိက္တုိ႔သည္ အခ်စ္ကုိ တမ္းတ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သူတုိ႔တြင္ မိမိကုိယ္ကုိ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈ ဟူ၍ မရွိဘဲ ခ်စ္သူမ်ား ရွာ၍သာ ေနရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အခ်စ္ကုိ ျငင္းပယ္ၾက၏။ အထီးတည္းေနျခင္းျဖင့္သာ ေက်နပ္ၾက၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတစ္ပါးအား မီွခိုအားကုိးရမည့္အခ်ိန္သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါတြင္မူ ဒုကၡကို ခံစားရေလ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အခ်စ္ကုိ မတမ္းတ။ ခ်စ္ရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်စ္ခံရရန္ေသာ္လည္းေကာင္း ျငင္းဆုိျခင္းမရွိ။ ယင္းအတြက္ သူတုိ႔သည္ အထီးတည္းလည္း ေပ်ာ္၏၊ ခ်စ္သူႏွင့္လည္း ေပ်ာ္ရႊင္သည္သာျဖစ္၏။



LOVING

The foolish succumb to passion and love,
And are often in grief.

The clever try to be free from love,
But struggle with self-love.

The wise develop their love,
From common love to real love,
From real love to universal love,
From universal love to pure love,
And find happiness.

ခ်စ္ျခင္း

လူမုိက္တုိ႔သည္ ရမက္ႏွင့္ ခ်စ္ျခင္း၌သာ အညံ့ခံၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ မၾကာခဏ ပူေဆြးေသာက ေရာက္ရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ ခ်စ္ျခင္းႏွင့္ ကင္းလြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾက၏။
သုိ႔ေသာ္ မိမိကုိယ္ကုိ ခ်စ္ျခင္းႏွင့္မူ လံုးေထြးရုန္းကန္ေနရ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ မိမိ၏ ခ်စ္ျခင္းကုိ ဖြ႔ံၿဖိဳးေစ၏။
ျဖစ္ရုိးျဖစ္စဥ္ အခ်စ္မွ အခ်စ္စစ္သုိ႔ လည္းေကာင္း၊
အခ်စ္စစ္မွ လႊမ္းၿခံဳျဖန္႔ၾကက္ေသာ အခ်စ္သုိ႔ လည္းေကာင္း၊
လႊမ္းၿခံဳျဖန္႔ၾကက္ေသာ အခ်စ္မွ ပကတိ သန္႔စင္ေသာ အခ်စ္သုိ႔ လည္းေကာင္း
ဖြံ႕ၿဖိဳးေစ၏။
ဤနည္းျဖင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ႕မႈကုိ ရွာေတြ႕ၾက၏။



MAKING FRIENDS

The foolish make friends at a party,
Ususally finding the insincere ones.
Who lead their lives to disaster.

The clever make friends in the work place,
Usually merging with beneficial partners
Who help further their success.
They are friends for as long as the partnership lasts.
When business fails, so does their friendship.

The wise make friends based on spiritual awareness,
Usually finding great and true friends.
Their relationships grow beyond all worldly consitions.

မိတ္ေဆြဖြဲ႕ျခင္း

လူမုိက္တုိ႔သည္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပဲြမ်ား၌ မိတ္ေဆြရွာၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔၏ဘ၀ကုိ ပ်က္စီးေစေသာ မရုိးသာသူမ်ားႏွင့္သာ မိတ္ေဆြ ဖြဲ႕ၾကရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အလုပ္ခြင္ထဲ၌ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ၾက၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ မိမိကုိ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား ေနာက္ထပ္ ေပးစြမ္းႏုိင္ေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးျပဳမည့္ မိတ္ေဆြကုိ ရ၏။
သူတို႔သည္ အလုပ္ စပ္တူလုပ္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး မိတ္ေဆြျဖစ္ၾက၏။
အလုပ္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္သြားေသာအခါတြင္မူ မိတ္ေဆြျဖစ္ျခင္းသည္လည္း ကြယ္ေပ်ာက္ရ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ျခင္းကုိ ဘာသာေရးအသိအျမင္ေပၚတြင္ အေျခခံ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေလာကီအေျခအေနမ်ားကုိ ေက်ာ္လြန္ေသာ စစ္မွန္သည့္ မဟာမိတ္ေဆြႀကီးမ်ားကုိ ရ၏။


OUTLOOKS ATTITUDES

The foolish are pessimistic.
They share their dark side with others,
And are rewarded with grief and disaster.

The clever are optimistic.
They share their bright side with others and are
Rewarded with goodness but exhausted by pretense.

They wise are realistic.
They share the awareness of good and bad with others,
And strengthen their lives as they grow.

ေလာကအျမင္

လူမုိက္တုိ႔သည္ အဆိုးျမင္တတ္ၾက၏။
ယင္းတုိ႔၏ အဆုိးျဖစ္ရပ္မ်ားကုိသာ သူတစ္ပါးအား မွ်ေ၀ခံစားေစ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ၄င္းတုိ႔သည္ ပူေဆြးျခင္းႏွင့္ ေဘးဒုကၡမ်ားကုိ ဆုလာဘ္အျဖစ္ ရၾက၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အေကာင္းျမင္တတ္၏။
ယင္းတုိ႔၏ အေကာင္းျဖစ္ရပ္မ်ားကုိသာ သူတစ္ပါးအား မွ်ေ၀ခံစားေစ၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ ေကာင္းျခင္းမ်ားကုိ ဆုလာဘ္ ရၾက၏။
သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔သည္ ဟန္ေဆာင္ရျခင္းျဖင့္ ႏြမ္းနယ္ၾက၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အမွန္ကုိ အမွန္အတုိင္း ရႈျမင္ၾက၏။
အေကာင္း-အဆုိး ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိျမင္နားလည္ျခင္းကုိ သူတစ္ပါးအား မွ်ေ၀၏။
ယင္းအတြက္ သူတုိ႔သည္ အသက္ႀကီးလာသည္ႏွင့္အမွ် ဘ၀လည္း ပုိမုိႀကံ႕ခုိင္ သန္စြမ္းလာ၏။



STRENGTHENING RELATIONSHIPS

The foolish take advantage of others,
Gaining short term relationships.

The clever are willing to be taken advantage of,
Gaining affection but feeling bitter about their relationships.

The wise tend of to share advantages with others,
Gaining love, respect and enduring relationships.

ဆက္ဆံေရးကုိခုိင္မာေစျခင္း

လူမိုက္တုိ႔သည္ သူတစ္ပါးအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူတတ္သျဖင့္ ေရတုိ ဆက္ဆံေရးကုိသာ ရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ မိမိအေပၚ အခြင့္အေရးယူျခင္းကုိ ႏွစ္သက္၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတစ္ပါး၏ ခ်စ္ခင္ျခင္းကို ရေသာ္လည္း ယင္းတို႔၏ ဆက္ဆံေရးကုိ အၿမဲ မေက်မခ်မ္း ျဖစ္ေနရ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အခြင့္အေရးယူျခင္းကုိ အမ်ားႏွင့္ မွ်ေ၀ခံစား၏။
ယင္းအတြက္ သူတုိ႔သည္ ေမတၱာႏွင့္ အၾကည္ညိဳကုိ ရရံုသာမက ေရရွည္တည္တံ့ေသာ ဆက္ဆံေရးကုိလည္း ရ၏။



BENEFACTORS

The foolish betray even their benefactors,
No one dares to deal with them.
As a result, they have to pay for more than what they get.

The clever are greatful to their benefactors;
Everyone wants to be nice to them.
As a result, they feel endless obligation.

The wise uplift the souls of their benefactors
Because it is the only true way of repayment.
As a result, they inspire the benefactors for greater giving,
Benefiting all mankind.

ေက်းဇူးရွင္

လူမုိက္တုိ႔သည္ ေက်းဇူးရွင္ကုိပင္လွ်င္ သစၥာေဖာက္၏။
မည္သူကမွ် ယင္းတုိ႔ကုိ ဆက္ဆံရန္ မ၀ံ့ၾက။
ထုိ႕ေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ရထားသည္ထက္ ပုိ၍ ေပးဆပ္ရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ ေက်းဇူးရွင္မေပၚ ေက်းဇူးသိတတ္သျဖင့္ လူတုိင္းက သူတုိ႔ကုိ ႏွစ္သက္ၾက၏။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ ၀တၱရားမ်ားကုိ တစ္သက္လံုး ထမ္းေဆာင္ရမည္ဟု ခံစားေနရေလ၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ ေက်းဇူးရွင္တုိ႔အား စိတ္၏ခ်မ္းသာမႈကုိ ရရွိေစ၏။
အေၾကာင္းမွာ ဤသည္ပင္လွ်င္ တစ္ခုတည္းေသာ မွန္ကန္သည့္ ေက်းဇူးဆပ္နည္းျဖစ္၏။
ရလာဒ္အျဖစ္ ေက်းဇူးရွင္မ်ားအား ပုိ၍ ႀကီးစြာေသာ ေပးကမ္းျခင္းကုိ လႈံ႕ေဆာ္ေပး၏။
ဤနည္းအားျဖင့္ သူတို႔သည္ လူ႔ေဘာင္တစ္ခုလံုးကုိ အက်ဳိးေက်းဇူး ရရွိေစ၏။



TRUTHFULNESS

The foolish cannot keep their word.
No one believes them.
They lose even their self-respect.

The clever are obsessed with truth
But cannot distinguish advantages from the disadvantagesin truthfulness,
And often trap themselves in the truth.

The wise mold truth and wisdom into oneness.
The truth protects them,
And their words become true.

အမွန္တရား

လူမုိက္တုိ႕သည္ ကတိစကားကုိ မတည္ႏုိင္ၾက၍ မည္သူကမွ် သူတုိ႔ကုိ မယံုၾကည္ၾကေပ။
ထုိ႕ေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ေလးစားႏုိင္မႈကုိပင္ ေပ်ာက္ဆံုးၾကရ၏။

လူေတာ္မ်ားသည္ အမွန္တရား၏ စီးနင္းလႊမ္းမုိးထားျခင္းကုိ ခံေနၾကရ၍ အမွန္တရား၏ အားသာခ်က္ႏွင့္ အားနည္းခ်က္တုိ႔ကုိ ခြဲျခားနုိင္စြမ္း မရွိၾကေပ။
သုိ႔ျဖစ္၍ သူတုိ႔သည္ အမွန္တရားထဲတြင္ မၾကခဏ ခ်ဳပ္မိေနတတ္ၾက၏။

ပညာရွိမ်ားမွာမူ အမွန္တရားႏွင့္ ဉာဏ္ပညာတုိ႕ကုိ တစ္သားတည္း ျဖစ္သြားေအာင္ သြန္းေလာင္းယူၾက၍ အမွန္တရား၏ အကာအကြယ္ကုိ ရၾက၏။
ယင္းအတြက္ သူတို႔၏ စကားမ်ားသည္လည္း အမွန္တရားခ်ည္းသာ ျဖစ္ၾကရ၏။

(The Foolish, The Clever, The Wise by Charles Akara)
ကုိ တူေဒးအယ္ဒီတာအဖြဲ႕ ဘာသာျပန္သည္။

စာသင္ခန္းထဲက အၾကင္နာတရား

သိန္းႏိုင္

“...အဲဒီတဒဂၤ ခဏငယ္ေလးမွာ အဲဒီလူငယ္၊ လူၾကီး၊ ကေလးေတြဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း ရေနမွာ မဟုတ္လား။..”

၂၁ ရာစု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကေလးဘ၀ဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ရာစုမ်ားနဲ႔ လြန္စြာ ကြာျခားလို႔ ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းပညာေရးပံုစံေတြ ေျပာင္းလဲလာေနတယ္။ ပညာေရးရဲ႕ အဆင့္တိုင္းဟာ အရင္ကနဲ႔ ကြာျခားလာေနတာကို ေတြ႔ျမင္ေနရတယ္။

မူၾကိဳကေလးဘ၀ကတည္းက ပံုစံခြက္ထဲမွာ ၀င္ေရာက္ရေတာ့တယ္။ ေက်ာင္းကို ပို႔ၾကတယ္။ မူၾကိဳေက်ာင္းမွ မထားရင္ ေခတ္မမီေတာ့ဘူး မဟုတ္လား။ လူေနမႈ ဘ၀ပံုစံေတြလည္း ေျပာင္းလဲလို႔လာတယ္။ မိဘ ၂ ဦးစလံုးက အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနၾကရလို႔ျဖစ္ေစ၊ ဘ၀အစ မူၾကိဳပညာေရးရဲ႕ ေရရွည္တန္ဖိုးကို သိျမင္လာၾကလို႔ျဖစ္ေစ၊ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း အေနနဲ႔ စီးပြားျဖစ္လို႔ျဖစ္ေစ၊ မူၾကိဳေက်ာင္းေတြလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျမိဳ႕ၾကီး၊ ျမိဳ႕ငယ္၊ ေက်းလက္ ဇနပုဒ္ ေနရာအႏွံ႔အျပား၊ လမ္းတိုင္းမွာလိုလို ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေပၚထြန္းလာေနပါျပီ။

မူလတန္း၊ အလယ္တန္းအဆင့္ေတြမွာ က်ျပန္ေတာ့ အားကစားဟာ မလုပ္မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အစုအဖြဲ႔ငယ္ေလးေတြ ဖြဲ႔စည္းျပီးေတာ့ တကယ့္ အားကစားသမားၾကီးေတြ စတုိင္အျပည့္နဲ႔ကို ေက်ာင္းအဆင့္၊ ျမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ တုိင္းအဆင့္ ေတြမွာ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲႏိုင္ဖုိ႔ နည္းစနစ္မွန္မွန္နဲ႔ ေလ့က်င့္ေနၾကတယ္။
ဆယ္တန္းလြန္သင္တန္းမ်ားနဲ႔ ေကာလိပ္ေက်ာင္း ၀င္ခြင့္ဆိုတာကလည္း အရင္ေခတ္ေတြထက္ကို ပိုျပီးေတာ့ ယွဥ္ျပိဳင္ေရြးခ်ယ္ ခံေနရေတာ့တယ္။

ဒီေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္စဥ္ေတြမွာ မိသားစုအတြင္း ဆက္ဆံေရးလည္း ပံုစံေျပာင္းလဲလို႔ လာခဲ့ပါျပီ။ ကေလးအေနနဲ႔ေကာ၊ မိဘေတြကပါ အခ်ိန္မေပးႏိုင္တဲ့ ေခတ္ကို ေရာက္လာေနပါျပီ။ အက်ဳိးဆက္အေနနဲ႔ ေႏြးေထြးတဲ့ မိသားစုအတြင္း ဆက္ဆ ံေရးနဲ႔ “မိသားစုအတြင္း အၾကင္နာတရား” ဟာလည္း ေခတ္ေဟာင္းမွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ အရာတစ္ခု ျဖစ္လာေန ပါတယ္။ သို႔ေပတဲ့ ပညာေရးဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကေတာ့ ဒီရိုးရာကေတာ့ျဖင့္ရင္ ဘယ္ေသာအခါမွ မေဟာင္းႏြမ္း သင့္ဘူးလို႔ အၾကံျပဳ တင္ျပထားၾကပါတယ္။
“အၾကင္နာ ကရုဏာတရားဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ေက်ာင္း၊ စာသင္ခန္းတြင္း အေျခအေနကို တိုးတက္ေစပါတယ္။” လို႔ - အၾကင္နာတရားႏွင့္ ျပဳမူဆက္ဆံေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြဲ႔ၾကီး - က တင္ျပ ထားပါတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ေမတၱာတရားနဲ႔ ဘယ္လိုျပမူ ဆက္ဆံသင့္တယ္ ဆိုတာကို သင္ၾကားေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ “စာေတာ္တာ၊ စာမေတာ္တာကို အသာထား၊ အၾကင္နာတရား၊ ေမတၱာတရားနဲ႔ ျပဳမူဆက္ဆံျခင္းဟာ ဘ၀ အရည္အေသြးနဲ႔ ပညာကိုပါ တိုးတက္လာေစတယ္။ တကယ္လည္းဘဲ ေတာ္လာၾကတယ္၊ ထူးခၽြန္လာၾက ပါတယ္။”

ေမတၱာတရားရဲ႕ ရလဒ္ဟာ ေက်ာင္းစာမွာ အခက္အခဲရွိေနတဲ့ ကေလးေတြကိုသာလွ်င္ အက်ဳိးရွိေစတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြဟာ အခက္အခဲနဲ႔ စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို ၾကံဳၾကိဳက္တဲ့ အခါေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ႏွင့္ လူၾကီးေတြကိုပါ အက်ဳိးမ်ားေစပါတယ္။ လူသားရဲ႕ ပင္ကုိယ္ အခ်င္းအရာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ “အၾကင္နာတရား” ဟာ စာနာစိတ္ကို ဖြ႔ံျဖိဳးေစျပီး ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုး အသံုးတည့္လွတဲ့ လူမႈဆက္ဆံေရး စြမ္းရည္ကိုလည္း ကေလးမ်ား ရရွိ ႏိုင္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္တမ္းမွာ ခင္မင္ရင္းႏွီးတဲ့ သူေတြႏွင့္ မ်က္ႏွာစိမ္းတဲ့သူကိုပါ အခါအားေလ်ာ္စြာ ၾကင္နာစြာ ျပဳမူ ဆက္ဆံေစျခင္းဟာ ကေလးမ်ားကို သူတို႔ ပတ္၀န္းက်င္ ကမၻာငယ္ေလးရဲ႕ ေဘာင္အျပင္ဖက္နဲ႔လည္း ထိေတြ႔ ဆက္ခံခြင့္ ရရွိေစတာပါ။ ဒီအခါမွာ အေရာင္အေသြး စံုလင္ ေထြျပားလွတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ကမၻာၾကီးကိုပါ ဆက္ဆံျပီး သား ျဖစ္လာမယ္ မဟုတ္လား။

ေက်ာင္းစာသင္ခန္းက ဘယ္လို စတင္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ပါသလဲ။ ၾကင္နာစြာ ျပဳမူ လုပ္ေဆာင္ဖု႔ိဆိုတာ သိပ္အခက္ ၾကီး မဟုတ္ပါဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ လံႈေဆာ္စိတ္ကို ျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ အခါ အားေလ်ာ္စြာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေခတ္ၾကီးမွာ မၾကာမၾကာ ၾကားေနရတဲ့ “အခါအားေလ်ာ္စြာ ေနရာအႏွံ အၾကမ္းဖက္မႈ” ဆိုတဲ့ လုပ္ရပ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္စြာ ေပၚထြက္လာတဲ့ “အခါအားေလ်ာ္စြာ ၾကင္နာစြာ ျပဳမူဆက္ဆံမႈ” လုပ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ “အခါအားေလ်ာ္စြာ” ရယ္လို႔ သံုးႏႈန္းရတာကေတာ့ “မၾကင္နာတတ္၊ မစာနာတတ္၊ မခံစား တတ္ေသးတဲ့ သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဆိုလိုတာပါ။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ရွိေနတဲ့ လူေတြ၊ ကေလးေတြအေပၚမွာ အၾကင္နာ တရားနဲ႔ ျပဳမူဆက္ဆံေပးဖို႔ပါ။ လူစိမ္း၊ သူစိမ္းေတြျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေတြ႔ျမင္ေနက် ေစ်းဆိုင္က ေစ်းသည္ေတြ၊ လမ္းေဘးလုပ္သားေတြ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမ အခ်င္းအခ်င္း၊ အတန္းေဖာ္ စတဲ့သူေတြလည္း ပါပါ တယ္။ အၾကင္နာတရားနဲ႔ စာနာစိတ္ ကူးစက္ ခံစားသြားေစဖုိ႔ရယ္ပါ။
ကေလးမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သင့္တယ္။ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွာေဖြသင့္တယ္။ အသက္အရြယ္ႏွင့္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ အလိုက္ လမ္းညႊန္ အၾကံေပးရမွာပါ။ အံ့အားသင့္ေလာက္တဲ့၊ “အၾကင္နာ” အၾကီးၾကီးေတြ၊ လုပ္ရပ္ထူးေတြရယ္လို႔ မဆိုလိုပါဘူး။ တုိင္းသိ၊ ျပည္သိ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းမႈနဲ႔ အၾကင္နာတရားကိုလည္း မဆိုလိုပါဘူး။

“ေက်းဇူးပါ” ရယ္လို႔ ရိုးရွင္းစြာ ခံစား ေျပာတတ္ဖို႔ကစလို႔ ကေလးကိုယ္တိုင္ ဖန္တီးတဲ့ ပို႔စကဒ္ေလးမွာ “ေက်းဇူးတင္ ပါတယ္ သူငယ္ခ်င္းရယ္” ဆိုတဲ့ စာသားေလးနဲ႔ ေပးတတ္ဖုိ႔ပါ။ ေက်ာင္းတြင္း အမိႈက္ပံုးေဘးမွာ ကေလးေတြက “ေက်းဇူး” ဆိုတဲ့ စာသားကပ္ထားျခင္းဟာ သန္႔ရွင္းလုပ္သားၾကီးေတြရဲ႕ ပင္ပန္းတဲ့ အလုပ္ကိုလည္း အကူအညီေပးရာ ေရာက္တယ္မဟုတ္လား။ အိမ္နီးနားခ်င္းရဲ႕ ႏို႔စို႔ကေလးေလးကို ကူထိန္းေပးတဲ့ ေက်ာင္းသူငယ္ ေလးဟာ လူသား ၂ ဦးကို တစ္ျပိဳင္တည္းမွာ ၾကည္ႏူး ေပ်ာ္ရႊင္ေစတာပါ။ မအားလပ္ေလာက္ေအာင္ အလုပ္ရႈပ္ေနတဲ့ မိခင္ျဖစ္သူကို ေခတၱအနားယူခြင့္၊ ကစားေဖာ္ အသစ္လိုေနတဲ့ ကေလးေလးကိုလည္း ၾကည္ႏူးခြင့္ေတြအတြက္ ကူညီေပးလုိက္တာ။

ဆရာဆရာမမ်ားကို ေက်းဇူးတင္တတ္ဖို႔၊ ကေလးအခ်င္းခ်င္း ေက်းဇူးစကားဆိုတတ္ဖို႔ ေလ့က်င့္ေပးသင့္ပါတယ္။ အျပန္အလွန္ အကူအညီေပးဖို႔အတြက္ လက္မေႏွးဖို႔။ မိုးရာသီမွာ မိုးကာ၊ ထီးမရွိေသးတဲ့ကေလးေတြကို အခ်င္းခ်င္း ကူညီေပးဖို႔။ ရြာထဲက အိမ္အမိုးမလံုတဲ့ မိသားစုေတြကို စာနာစိတ္နဲ႔ အင္ဖက္တခ်ဳိ႕ ကမ္းလွမ္းတတ္ဖို႔၊ ေခ်ာ္လဲက် သြားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းကို ထူမေပးဖို႔။ ေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာတတ္တဲ့ အျခားကေလးေတြကိုလည္း ကေလးအခ်င္းခ်င္း အဲဒီလို မလုပ္ဖုိ႔ ေျပာတတ္ဖို႔၊ စာအုပ္စင္ေပၚက စာအုပ္ကို လမ္းလွမ္းမမီ ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးေလးကို အျခား ကေလး ၾကီး တစ္ေယာက္က ကူညီေပးတတ္ဖို႔ စတဲ့ “အၾကင္နာ” လက္ေဆာင္ေသးေသးေလးေတြ အျမဲတမ္း ေပးျဖစ္ေနဖို႔ ငယ္ရြယ္စဥ္ကတည္း လမ္းညႊန္ေပးရမွာပါ။ ၾကင္နာစြာ ျပံဳးျပတတ္ဖို႔နဲ႔ ခ်ီးက်ဴးစကားေတြ ေျပာဆိုတတ္ဖို႔လည္း ကူညီေပးရမွာပါ။ အဲဒီတဒဂၤ ခဏငယ္ေလးမွာ အဲဒီလူငယ္၊ လူၾကီး၊ ကေလးေတြဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း ရေနမွာ မဟုတ္လား။

ဒီေက်ာင္းရဲ႕၊ ဒီစာသင္ခန္းအတြင္းက အေရးၾကီးဆံုးေသာ သင္ခန္းစာေတြ မျဖစ္သင့္ဘူးလား။ ဒီအေရးၾကီးလွတဲ့ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းကို ဘယ္လို တည္ေဆာက္ၾကမလဲ။

သိန္းႏိုင္

(သုခမိန္ ဂ်ာနယ္ အမွတ္ ၂)

ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း

သိန္းႏုိင္

“ဘာသာရပ္ၾကီး တစ္ခုလံုးကို ျဖဳတ္ပစ္လုိက္ၾကတာေနာ္။ မ်ဳိးဆက္ ၄ ခုေလာက္ေတာင္ရွိေနျပီ။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာလည္း ျပန္ထည့္ဖို႔ကို မစဥ္းစားခဲ့ၾကဘူး။ အခုထက္ထိ ျဖဳတ္ထားၾကတုန္း။ ဒါဟာ ပညာေရးဆိုင္ရာ ရက္စက္မႈပါ။ တာ၀န္မဲ့မႈလည္းျဖစ္တယ္။ အခုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေက်ာင္းဆရာ ျပန္လုပ္ၾကေပမယ့္လည္း ကိုယ္ကမသင္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဘယ္လိုျပန္သင္ေပးႏုိင္မွာလဲ။”

အျမဲစြတ္စိုေနတတ္ေသာ နယ္ေျမျဖစ္သျဖင့္ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခြင္လံုးမွာ စိမ္းစိုလန္းဆန္းလ်က္။ ပင္လယ္ျပင္ၾကီးကို အမွီျပဳျပီး ၀မ္းစာရွာၾကရရွာေသာ မိသားစုမ်ား၏ ကေလးမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းမ်ားကို ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ဖြင့္လွစ္ထားၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ မိုးဦးရာသီတြင္ ရက္တို ဆရာအတတ္ပညာေရးသင္တန္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အစြန္အဖ်ား နယ္ေျမတစ္ခုတြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခြင့္ရရွိခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္း အေျခခံပညာ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းဆရာတာ၀န္ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူမ်ား အပါအ၀င္ အသက္အရြယ္မ်ဳိးစံု ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ား စုစုေပါင္း ၆၀ ဦးခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ကေလးဖြံ႕ျဖိဳးမႈပညာ၊ ၪဏ္ရည္အေထြေထြ စြမ္းရည္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ကေလးဗဟိုျပဳ စာသင္ၾကားနည္းမ်ား၊ အႏုရသပညာေရး၊ သင္ရိုးညႊန္း တမ္းပညာႏွင့္ ပညာေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈတုိ႔ကို ဦးစားေပးေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့သည္။ က်ယ္ျပန္႔၊ မွ်တေသာ ေက်ာင္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္း တစ္စံုကို လိုအပ္ေနသည့္ ယင္းေဒသတြင္ ဤကဲ့သို႔ေသာ သင္တန္းမ်ဳိး၊ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ဳိး ယခင္က မရွိခဲ့ေသးပါ။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ သင္တန္း နည္းျပဆရာ ဆရာမမ်ားႏွင့္ သင္တန္းသူ၊ သင္တန္းသား ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားအတြက္ လြန္စြာအားရ ေက်နပ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ စုေပါင္း ေဆြးေႏြးေလ့လာျခင္းျဖင့္ အားလံုးအတြက္ ပညာေရး အေတြးအျမင္သစ္မ်ား၊ အက်င့္အၾကံသစ္မ်ား ရရွိခြင့္ကို ဖန္တီးႏုိင္ခဲ့ၾကျပန္သည္။

ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း

သင္တန္း၏ အေရးၾကီးေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုလည္းျဖစ္၊ ေရရွည္လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုအေနျဖင့္လည္းရွိေနမည့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း ပညာေခါင္းစဥ္ကို ေဆြးေႏြးၾကရာ၀ယ္ ျမန္မာ့ပညာေရး ရႈခင္းမွ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ေလေသာ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၾကေတာ့၏။ က်ယ္ျပန္႔၊ မွ်တေသာ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းကို မည္သို႔တည္ေဆာက္ၾကပါမည္နည္း။ ဘက္စံုပညာေရးဟူသည္ အဘယ္နည္း။ ပညာ၊ ပညာေရး၊ ေက်ာင္းပညာေရး၊ မူလတန္းပညာေရး စသည္တို႔၏ အဓိပၸါယ္တို႔ကို ဖြင့္ဆိုျခင္းျဖင့္ စတင္ေဆြးေႏြးရေတာ့သည္။ အေျခခံပညာေရး၏ ရည္မွန္းခ်က္ကို ရွင္းလင္းရေတာ့၏။

ဘာသာရပ္မ်ားဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္ ၂၁ ရာစု အတြက္ အေျခခံပညာသင္ရိုးညႊန္းတမ္းဖြဲ႔စည္းမႈကိုေဆြးေႏြးၾကစဥ္ သင္တန္းနည္းျပဆရာမွ အမွတ္မထင္ ေမးခြန္းတစ္ခုကို ေကာက္ခါငင္ခါ ေမးျမန္းေလသည္။
“အခုဒီသင္တန္းကို တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားထဲက ျပည္သူ႔နီတိဘာသာရပ္ကို အေျခခံပညာ ေက်ာင္းေနတုန္းက သင္ယူခဲ့ဖူးတဲ့ ဆရာဆရာမမ်ား ေခတၱမတ္တပ္ ရပ္ေပးၾကပါ”
အားလံုးတဒဂၤမွ် တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ သြားၾကေလသည္။ ေတြေ၀စဥ္းစားေနၾကပံုကို ျမင္လုိက္ရျပန္သည္။ ထို႔ေနာက္ အသက္ၾကီးၾကီး ဆရာဆရာမၾကီး ၇ ဦးခန္႔ ျဖည္းညင္းစြာ မတ္တပ္ရပ္လာၾကသည္။ သင္တန္းဆရာအေနျဖင့္ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးေနသူမွ တစ္ခန္းလံုးကို ေစ့ငုစြာ သံုးသပ္ၾကည့္မိသည္။ ဆရာဆရာမ ၆၀ ဦးခန္႔မွ အသက္ ၆၀ ၀န္းက်င္ခန္႔ ၇ ဦးသာမတ္တပ္ထရပ္သည္မဟုတ္ပါလား။ သူတို႔မ်က္ႏွာမ်ားေပၚတြင္ ေဆြးေျမ့ လြမ္းဆြတ္ ေနၾကဟန္ ရွိသည္။ က်န္ရွိေနေသာ ဆရာဆရာမ ၅၀ ေက်ာ္မွာ မတ္တပ္ရပ္ျပသူ ဆရာဆရာမၾကီးတို႔ကို ေငးေမာရင္း တစ္စံုတစ္ရာကို ကုိယ္စီ စဥ္းစားေနၾကပံု ေပၚလြင္ေနသည္။

အခ်ိန္လည္းေစ့ေတာ့မည္ျဖစ္သျဖင့္ သင္တန္းဆရာမွအားလံုးကို ဤသို႔ဆက္ေျပာခဲ့ေလသည္။
“ထုိင္ေနၾကတဲ့ ဆရာဆရာမမ်ားဟာ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၂၀ ေက်ာ္၊ ၃၀ ေက်ာ္၊ ၄၀ ေက်ာ္၊ ၅၀ ေက်ာ္ေတြ အမ်ားစုျဖစ္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အားလံုးလည္းပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံပညာေရးကို ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသူေတြခ်ည္းျဖစ္တယ္။ အခုေတာ့ျဖင့္ ကံအားေလွ်ာ္စြာ၊ ကံေကာင္းစြာနဲ႔ ဒီေနရာေလးမွာ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားအေနနဲ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရရွိေနၾကတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ သင္တန္းခ်ိန္ ေစ့ေတာ့မွာမို႔လို႔ အိမ္စာအေနနဲ႔ ေပးလိုက္ခ်င္ပါတယ္။ ထိုင္ေနတဲ့ ဆရာဆရာမမ်ားအေနနဲ႔ ဘာျဖစ္လုိ႔မ်ား ျပည္သူ႔နီတိဘာသာရပ္ကို အေျခခံပညာ ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ သင္ယူေလ့လာခြင့္ မရရွိခဲ့ၾကတာလဲဆိုတာ အေျဖရွာလာၾကဖို႔ပါ။”
တီးတိုး ေဆြးေႏြးသံမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့၏။

သင္တန္း နည္းျပဆရာမွ ဆက္ေျပာခဲ့သည္။

“ေလးစားထုိက္တဲ့ က်ေနာ့္တို႔ရဲ႕ ၀ါရင့္ဆရာဆရာမၾကီးမ်ားကိုလညး္ အကူအညီတစ္ခု ေတာင္းပါရေစ။ က်ေနာ္တို႔ကို စာသင္ၾကားေပးခဲ့တာေတြအတြက္ ေက်းဇူးစကားဆိုပါရေစ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ က်ေနာ္အပါအ၀င္ ဒီခန္းမထဲမွာ ထိုင္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားဟာ ျပည္သူ႔နီတိဘာသာရပ္ကို အေျခခံပညာ ေက်ာင္းသားဘ၀မွာ သင္ယူေလ့လာခြင့္ မရရွိခဲ့တာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီအတြက္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ တစ္ေခတ္တစ္ခါက ဆရာဆရာမၾကီး သင္ယူေလ့လာခြင့္ ရရွိခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔နီတိ ဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မနက္ျဖန္ခါ ျပန္လည္ေျပာျပေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ ဒီေလာက္နဲ႔ ရပ္နားၾကရေအာင္ပါ။ အားလံုး မဂၤလာပါ”

+++++

သင္တန္းေနာက္တစ္ရက္တြင္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းပညာ အခ်ိန္စလွ်င္စျခင္း ဆရာငယ္တစ္ဦးမွ စတင္ေျပာဆိုလိုက္ေလသည္။ ဤျမိဳ႕ေလးတြင္ သခ်ၤာဆရာတစ္ဆူျဖစ္ေလသူ ဆရာေမာင္ခင္ေဇာ္ျဖစ္သည္။
“မေန႔က ဆရာခုိင္းလိုက္တဲ့ အိမ္စာကို စဥ္းစားလိုက္တာ အေျဖလည္းမရဘူး။ အိပ္လို႔လည္း မေပ်ာ္ဘူး။ စာေတြသိပ္မသင္ခဲ့ရေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စာသိပ္မက်က္ခဲ့ရလို႔ ကံအေတာ္ေကာင္းခဲ့တယ္လို႔ေတာ့ စဥ္းစားမိ ပါတယ္။”

အားလံုး ျပံဳးစိစိ ျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တြင္ထုိင္ေနေသာ အစအေနာက္သန္သည့္ ဆရာမ ေမကံ့ေကာ္မွ ဆရာေမာင္ခင္ေဇာ္ ဖက္သို႔ လက္ညိဳးထိုးျပီး ေျပာလုိက္ေလသည္။
“ဆရာခင္ေဇာ္ရဲ႕ အဖိုး ပိႆာခ်ိန္နဲ႔ ေရာင္းစားလိုက္တာ ျပည္သူ႔နီတိစာအုပ္ကုန္သြားလို႔ က်မတို႔ေခတ္မွာ ဆက္မသင္ရတာ ျဖစ္မယ္။ အခုလည္း သူ႔အဖိုး အက်င့္အတုိင္းပဲ”
တစ္ခန္းလံုး တ၀ါး၀ါး ပြဲက်သြားေတာ့၏။

အျမဲအတည္ေနတတ္သူ ဆရာဦးလွေဆာင္မွ မ်က္မွန္တစ္ခ်က္ပင့္ျပီး ေတြးေတြးဆဆေျပာ၏။ “ဒါဟာ ရက္စက္မႈတစ္ခုပဲလား ဆရာသိန္းႏိုင္။ အျမဲလိုလို ၾကားေနခဲ့ရတာကေတာ့ ဘက္စံုပညာေရးဆိုလားပဲ။ က်ေနာ္မေန႔ညက တစ္ညလံုးစဥ္းစားတယ္။ အခု အသက္ ၅၀ နားနီးေနျပီ။ သို႔ေပမယ့္ အေျခခံပညာေရးကတည္းက မရလိုက္တဲ့ဟာ၊ မသင္ခဲ့ရတာနဲ႔ အသိပညာ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ေတြနဲ႔ ရွင္သန္ေနခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြကို ႏွေမ်ာသလိုပဲဗ်ာ”

စိတ္ဆတ္သည့္ ေက်ာင္းဆရာဦးတိတ္က လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းလ်က္ ေဒါသတၾကီး ၀င္ေရာက္ ေဆြးေႏြးျပန္သည္။ “ဘာသာရပ္ၾကီး တစ္ခုလံုးကို ျဖဳတ္ပစ္လုိက္ၾကတာေနာ္။ မ်ဳိးဆက္ ၄ ခုေလာက္ေတာင္ရွိေနျပီ။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာလည္း ျပန္ထည့္ဖို႔ကို မစဥ္းစားခဲ့ၾကဘူး။ အခုထက္ထိ ျဖဳတ္ထားၾကတုန္း။ ဒါဟာ ပညာေရးဆိုင္ရာ ရက္စက္မႈပါ။ တာ၀န္မဲ့မႈလည္းျဖစ္တယ္။ အခုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေက်ာင္းဆရာ ျပန္လုပ္ၾကေပမယ့္လည္း ကိုယ္ကမသင္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဘယ္လိုျပန္သင္ေပးႏုိင္မွာလဲ။”
အားလံုးျပန္ျငိမ္က်သြားျပန္ေလသည္။ နည္းျပဆရာျဖစ္သူမွ ၀ါရင့္ဆရာဆရာမၾကီးမ်ားဖက္သို႔လွည့္ျပီး ေဆြးေႏြးေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံခဲ့သည္။

“အခုလို အျမင္ေတြကို တင္ျပေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အေျခခံပညာေရးမွာကတည္းက ျပည္သူ႔နီတိ ဘာသာရပ္ကို သင္ယူခြင့္ရရွိ ခဲ့ၾကတဲ့ ဆရာဆရာမၾကီးမ်ားမွ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ေ၀မွ်ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ဆရာဆရာမၾကီးတို႔ ငယ္စဥ္ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းေက်ာင္းသား ဘ၀တုန္းက ပညာေရး အေျခအေနကို အားလံုးလည္း သိခ်င္ေနၾကပါတယ္”

ျပည္နယ္အဆင့္မွာ ပညာေရးမွဴးလုပ္ခဲ့ဖူးသူ အသက္ ၆၈ ႏွစ္ရွိျပီျဖစ္တဲ့ ဆရာၾကီး ႏုိင္ပညာမြန္မွ မတ္တပ္ရပ္ျပီး အားလံုးျမင္ႏုိင္ေစရန္ စာအုပ္ငယ္တစ္အုပ္ကို ေျမႇာက္ျပလုိက္သည္။ သင္တန္းသူသင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ နည္းျပဆရာမ်ားမွာ ဆရာၾကီးကိုင္ထားသည့္ စာအုပ္ငယ္ကို စိတ္၀င္တစား ေမာ့ၾကည့္ေနၾကသည္။ ပိန္ပိန္ပါးပါး အျငိမ္းစား ျမန္မာ့ပညာေရးသမားၾကီးဆီမွာ ရင္ဖြင့္ေျပာျပစရာ တစ္ခုမဟုတ္ တစ္ခု အျမဲပင္ ရွိေနတတ္ေလသည္။

“အဟမ္း... အားလံုးကို ေလးစားပါတယ္။ က်ေနာ္ျပည္နယ္ပညာေရးမွဴး လုပ္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြတေလွ်ာက္လံုးမွာ ျမိဳသိပ္ထားခဲ့ရတဲ့ အရာတစ္ခုကို ဒီကေန႔ေတာ့ ေျပာျပပါမယ္။ ဒါဟာ အေျခခံပညာဦးစီးမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာသင္ခန္းေတြအထိ ျပန္မေရာက္ခဲ့ တာကေတာ့ အင္မတန္မွ ၀မ္းနည္းစရာပါ။ အခုက်ေနာ္ကိုင္ထားတဲ့ စာအုပ္ေလးရဲ႕နာမည္က - ျပည္သူ႔နီတိ - ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ေနာ့္ရဲ႕ အိမ္က စာအုပ္ေသတၱာေလးမွာ သိမ္းဆည္းထားခဲ့တာပါ။ အႏွစ္ ၅၀ နီးပါးရွိေနျပီ။ က်ေနာ္ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားဘ၀က သင္ယူခဲ့ရတဲ့ ျပဌာန္းစာအုပ္ေလးလည္းျဖစ္တယ္။ စာေပဗိမာန္ ပံုႏွိပ္တုိက္က ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာ ဒုတိယအၾကိမ္ ထုတ္ထားတဲ့ဟာပါ။ ေနာက္ဆံုးထုတ္ေ၀ခဲ့တာလည္း ျဖစ္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေခတ္တုန္းက သတၱမတန္းကေန ဧကာဒသမတန္းအထိ ေလ့လာခဲ့ရတယ္။”

ထုိင္ျပီး ေငးေမာ နားေထာင္ေနသူတို႔အၾကား လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္သြားၾကသည္။ ကၽြတ္စီကၽြတ္စီျဖင့္ ေဆြးေႏြးသံအခ်ဳိ႕ ေပၚထြက္လာျပန္သည္။

“ေက်ာင္းဆရာလုပ္လာတာ အႏွစ္ ၂၀ နီးပါးေတာင္ရွိေနပါျပီ။ တစ္ခါမွ ဒီစာအုပ္ကို မေတြ႔ခဲ့ဖူးဘူး။” နယ္ေျမတြင္းရွိ ေက်ာင္းအားလံုး၏ လူမႈေရး ဘာသာရပ္မွဴးျဖစ္သူ ဆရာေျမမွ ေျပာလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
“အဲဒီ ျပည္သူ႔နီတိစာအုပ္မွာ ဘာေတြေရးထားသလဲ သိခ်င္ပါတယ္။” တစ္ခုခုကို သိခ်င္တိုင္း မ်ဳိသိပ္မထားတတ္ပဲ ခ်က္ျခင္းေမးတတ္သူ သမိုင္းဆရာမေဒၚ မိုးသီတာျပည့္မွ သိခ်င္ေဇာၾကီးစြာႏွင့္ ေမးျမန္းေလေတာ့သည္။ အားလံုးမွာလည္း သိခ်င္ေနၾကသည္မဟုတ္လား။

ဆရာၾကီးႏိုင္ပညာမြန္မွ ဆက္ေျပာျပေနခဲ့ေလသည္။
“စာမ်က္ႏွာ ၁၄၀ နီးပါးရွိတဲ့ ဒီစာအုပ္ဟာ အေျခခံပညာအထက္တန္းဆင့္အတြက္ ျပဌာန္းခဲ့တာပါ။ အခန္း ၁၃ ခန္း ပါရွိပါတယ္။ အဲဒီအခန္းေခါင္းစဥ္ေတြကို ေျပာျပေပးပါမယ္။
အခန္း (၁) ျပည္သူ႔နီတိ အဓိပၸါယ္ႏွင့္ အေျခခံသေဘာ
အခန္း(၂) ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈႏွင့္ လူ႔အစည္းအရံုး
အခန္း (၃) ႏုိင္ငံသားႏွင့္ သူ၏ အရည္အခ်င္းမ်ား
အခန္း (၄) ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ သေဘာတရားမ်ား
အခန္း (၅) ႏုိင္ငံသား၏တာ၀န္ ၀တၱရားမ်ား
အခန္း (၆) ႏိုင္ငံသား၏ အခြင့္အေရးမ်ား
အခန္း (၇) ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ အစိုးရ
အခန္း (၈) ႏိုင္ငံအစိုးရတို႔ တာ၀န္မ်ား
အခန္း (၉) ႏုိင္ငံေတာ္၏ အေျခခံမူမ်ား
အခန္း (၁၀) ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု
အခန္း (၁၁) ႏိုင္ငံေတာ္သမတႏွင့္ ပါလီမန္
အခန္း (၁၂) ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ
အခန္း (၁၃)လြတ္လပ္ေရး ေက်ညာစာတမ္း

ဒီေခါင္းစဥ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေသအခ်ာဖတ္ရႈေလ့လာျပီး စာသင္ခန္းေတြမွာ ေဆြးေႏြးခြင့္လည္း ရရွိပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က ႏုိင္ငံေရးနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ျပီးေတာ့ စာသင္ခန္းတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးၾကေသးတယ္။ ဥပမာ ဖြဲ႔စည္းပံုက မမွ်တေသးတာေတြ၊ ဘက္လိုက္ထားတာေတြ။ ေနာက္ျပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြ၊ ဒါေတြကို အထက္တန္းအဆင့္ စာသင္ခန္းေတြမွာ ေဆြးေႏြးဖလွယ္ၾကတယ္။ မတူတဲ့အျမင္ေတြကိုလည္း တေလးတစား နားေထာင္ၾကရတယ္။”

“ဟင္.. အဲဒီေခါင္းစဥ္ေတြ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းစဥ္ေတြလိုပဲ။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဘာဆုိင္လို႔လဲ။ ပ်င္းစရာၾကီးေတြ။ ဘာျဖစ္လို႔ သင္ခဲ့ရတာလဲဆရာၾကီး။ ပညာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဘာဆို္င္လို႔တုန္း”
ပညာေရးႏွင့္ မသက္ဆိုင္သည္မ်ားကို အခ်ိန္ကုန္ခံျပီး ေဆြးေႏြးေနသည္ဟု ထင္ျမင္ယူထားေသာ ဆရာမ ေဒၚနီနီမွ သည္းမခံႏို္င္သည့္ မ်က္ႏွာထားႏွင့္ ေမးျမန္းလို္က္သည္။ ခန္းမထဲမွ အခ်ဳိ႕ မွာ ဇေ၀ဇ၀ါမ်က္ႏွာမ်ားႏွင့္။ သူတို႔ျဖတ္သန္း လာခဲ့သည့္ ပညာေရးခရီးလမ္းတြင္ တစ္ခါမွ မၾကားခဲ့ဘူးေသာ ေခါင္းစဥ္မ်ားျဖစ္ေန၍လည္း သံသယစိတ္တို႔ ရွိသည္မွာ ေပၚလြင္ေနသည္။ အခ်ဳိ႔မွာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကေသာ မ်က္ႏွာမ်ားကို ဖံုးဖိမရ။ အခ်ဳိ႕လည္း နည္းျပဆရာဖက္သို႔ ကြက္ၾကည့္ကြက္ၾကည့္ လုပ္ေနၾကသည္။

အျငိမ္းစား အထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီးတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဘေအာင္မွ မတ္တပ္ရပ္လိုက္ျပီး ဆရာၾကီး ႏိုင္ပညာမြန္ထံမွ ရွင္းျပခြင့္ ေတာင္းခံလိုက္သည္။
“ဆရာၾကီး ေခတၱနားပါခင္ဗ်ား၊ က်ေနာ့္ကို ဆက္ရွင္းျပခြင့္ျပဳေစလိုပါတယ္။ က်ေနာ္လည္းပဲ တစ္သက္လံုးျမိဳသိပ္ ခံစားခဲ့ရသူပါ။ တရား၀င္ဖြင့္ေျပာျပခြင့္လည္း မရွိခဲ့ဘူး။ အခုေတာ့ ဒီေနရာေလးမွာ က်ေနာ္တို႔ ဘ၀ရဲ႕ ဆည္းဆာခ်ိန္မွာ ကံၾကံဳလို႔ဆံုဆည္းၾကရတဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ပညာေရးသမားငယ္မ်ားကို အျမင္ ရွင္းျပခြင့္ျပဳေစခ်င္တယ္။”

အားလံုးမွ ဆရာၾကီး ဦးဘေအာင္ ဆက္ေျပာမည့္စကားတို႔ကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။ ျဖည္းညွင္းခ်ဳိသာစြာ ေျပာဆိုတတ္သည့္ ဆရာၾကီးမွာ တစ္ျမိဳ႕လံုးက ေလးစားရသူတစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး ပညာေရး၀န္ထမ္းဘ၀ကို ျဖတ္သန္းခဲ့သူပီသစြာ ပညာေရးအေပၚ သံေယာဇဥ္ၾကီးလြန္းလွသည္။
“တကယ္ေတာ့ ျပည္သူ႔နီတိဘာသာရပ္နဲ႔ ဒီေခါင္းစဥ္ေတြဟာ သိပ္ကို အေရးၾကီးလြန္းပါတယ္။ ပညာေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးဟာ ခြဲျခားဖယ္ထုတ္ ထားလို႔မရပါဘူး။ ပညာေရးသည္ပင္လွ်င္ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္သလို၊ ႏုိင္ငံေရးဟာလည္း ပညာေရးႏွင့္ တန္ဆာဆင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ တင့္တယ္ပါ တယ္။ ေလးနက္မႈကို ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ သိသင့္သိအပ္ေသာ ေခါင္းစဥ္မ်ားျဖစ္လို႔ ျပည္သူ႔နီတိဘာသာရပ္ကို သင္ယူဖူးမွသာလွ်င္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ရက်ဳိးနပ္ပါမယ္။ အသက္ရွင္ ေနထိုင္ရက်ဳိးနပ္ပါတယ္။ သာမန္သိရံုမွ်နဲ႔လည္း မလံုေလာက္ေသးျပန္ဘူး။ လက္ေတြ႔ဘ၀ထဲမွာ ျပန္လည္ အသံုးခ်ဖို႔လည္း ေလ့လာခဲ့ၾကတယ္။ ပညာရွိၾကီးေတြမိန္႔ဆိုခဲ့တယ္။ သူ႔အလိုအေလွ်ာက္ေတာ့ လူငယ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံ့သားေကာင္းေတြ ျဖစ္မလာႏုိင္ဘူးတဲ့။ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးမွသာ၊ အသိပညာႏွင့္ အက်င့္အၾကံတို႔ကို ရရွိမယ္။ တာ၀န္သိမယ္။ အခြင့္အေရးတို႔၊ ရပိုင္ခြင့္တို႔ကို ေလးစားလိုက္နာမယ္။ မိမိနဲ႔ သူတစ္ပါး အက်ဳိးကို မွ်တစြာ သယ္ပိုးလိုမယ္။ ရပ္က်ဳိးရြာက်ဳိး၊ တုိုင္းက်ဳိးျပည္ျပဳ လုပ္ရပ္ေတြအေပၚမွာ တန္ဖိုးထားႏိုင္မယ္။ ပါ၀င္ေဆာင္ ရြက္လိုစိတ္ျဖစ္ေပၚမယ္။ တနည္းအားျဖင့္လည္း ႏုိင္ငံသား ပညာေရးလုိ႔ ေခၚဆိုၾကတဲ့ ဒီပညာရပ္ကို သင္ၾကားထားမွသာလွ်င္ ေလးနက္တဲ့ တန္ဖိုးရွိတဲ့၊ အသိပညာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္လာၾကမယ္။ ”

“ဘာျဖစ္လို႔ အေျခခံပညာေရးမွာကတည္းက ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးရမွာလဲ။ အျခားသင္ယူစရာေတြက တပံုတပင္ၾကီး။ လက္ရွိသင္ရိုးကိုတင္ မနည္းကုန္ေအာင္သင္ေပးေနရတယ္။” ဆရာသီဟမွ အထြန္႔တက္ ေမးျမန္းလာသည္။

ျမန္မာႏို္င္ငံစာစစ္အဖြဲ႔တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ အျငိမ္းစားဆရာမၾကီး ေဒၚတင္တင္၀င္းက ေျဖၾကားေပးရန္ သင္တန္းနည္းျပ ဆရာေလးမွ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္သည္။ မဆိုင္းမတြပင္ ဆရာမၾကီးမွ ထရပ္လုိက္ျပီး ၾကည္လင္ခန္႔ျငားေသာ မ်က္ႏွာတြင္ အျပံဳးပန္းဆင္၍ ေျဖၾကားေပးခဲ့သည္။

“ငယ္ရြယ္ႏုပ်ဳိတဲ့ စိတ္ႏွလံုးေတြကိုသာလွ်င္ ပံုေဖာ္ထုဆစ္ရတာ လြယ္ကူပါတယ္။ ဖေယာင္သားေလးေတြလို လိုလားအပ္တဲ့ စိတ္အေျခခံ ယဥ္ေက်းမႈကို ေလ့က်င့္ေပးရလြယ္တယ္။ ၾကီးမွဆို သိပ္ခက္သြားျပီ။ ျပည္သူ႔နီတိပညာရပ္ဟာ ဘ၀ထဲကို ေရာက္ဖို႔လိုအပ္တယ္။ ကေလးတုိင္း၊ လူၾကီးတုိင္း၊ ႏိုင္ငံသားတုိင္းရဲ႕ ရင္ဘတ္ထဲမွာ ပါသြားဖို႔လိုအပ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈေပၚထြန္းဖို႔၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ဆိုတာ အဲဒီနီတိေတြျပည့္ေနတဲ့ ရင္ဘတ္ေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ရမွာျဖစ္လို႔ပါပဲ။”

“ဆရာမၾကီး ဥပမာေလး တစ္ခုေလာက္ေပးပါ” ဆရာမၾကီးမွာ ဥပမာ၊ ဥပေမယ်တို႔ျဖင့္ စကားေျပာေကာင္းသူ ျဖစ္သည္ကို သိထားသည့္ တပည့္ေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ ဆရာမေဒၚလင္းလင္းျဖဴမွ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

“ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ေျပာျပပါမယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ မွန္ကန္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းမႈကို သိဖို႔လိုအပ္တယ္။ ပကတိအရွိတရားေတြကို နားလည္ထားၾကရမယ္။ အဲဒါနဲ႔လည္းမျပီးေသးဘူး။ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုႏုိင္တဲ့ ႏို္င္ငံသားေတြျဖစ္လာဖို႔၊ ေလးစားစြာ နားေထာင္တတ္တဲ့သူေတြျဖစ္လာဖို႔က လုိအပ္ျပန္တယ္။ အဲဒါမွသာ အက်ဳိးရွိတဲ့ ေဆြးေႏြး၀ိုင္းျဖစ္မယ္။ အက်ဳိးရွိတဲ့ လုပ္ရပ္ရလာမယ္။ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္။”
“ဒီပညာရပ္ကို မသင္ယူခဲ့ရေပမယ့္လည္း က်မတို႔ အခုလိုစုေပါင္းျပီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကတာပဲ မဟုတ္ဘူးလား ဆရာမၾကီး” သင္တန္းသူတစ္ဦးျဖစ္သူ ဆရာမ ႏု၀ါေအာင္မွ ေမးျမန္းျပန္သည္။ အသံအခ်ဳိ႕ ေပၚထြက္လာျပန္သည္။ မ်က္ႏွာအခ်ဳိ႕မွာ ျပံဳးစစႏွင့္။

သင္တန္းနည္းျပဆရာေလးမွာ နယ္ေျမေနာက္ခံကို ၾကိဳတင္ေလ့လာထားသျဖင့္ သိထားႏွင့္သည္။ ေက်ာင္းစုစုေပါင္း ဆယ္ဂဏန္းမွ် သာရွိသည့္ ဤျမိဳ႕ေလးတြင္ ေက်ာင္းတို႔ကို အားလံုး မစုစည္းႏိုင္ေသး။ ပညာေရးေခါင္းေဆာင္ ဆရာဆရာမမ်ား အခ်င္းခ်င္းပင္လွ်င္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ျပီး ေဆြးေႏြးေျပာဆိုရန္ ၀န္ေလးေနၾကဆဲ။ စည္းလံုးညီညြတ္မႈဆိုသည္ကို မတည္ေဆာက္တတ္ၾကေသး။ ထို႔အတြက္ စုေပါင္းျပီးလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကသည္ဟု ေဒၚႏု၀ါေအာင္မွ ေျပာသည္ကို အားလံုးမွ လက္မခံသည့္ သေဘာျဖင့္ ျပံဳးစစ ျဖစ္ၾကျခင္းပင္။ သူမကိုယ္တိုင္လည္း က်န္သူမ်ားကို ၾကည့္ျပီး ခစ္ကနဲ အသံထြက္ေအာင္ ရယ္ေမာမိလိုက္သည္။ သူမ ေျပာတာ ေလာၾကီးသြားသည္ကို ေနာင္တရခ်င္ခ်င္။ ဆရာဆရာမအမ်ားစုမွာ ျပည္သူနီတိကို မသင္ယူခဲ့ၾကရသျဖင့္ သူမတို႔နယ္ေျမတြင္း စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို မတည္ေဆာက္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္တန္ရာသည္ဟူ၍လည္း ဆက္လက္ေတြးေတာေနေတာ့သည္။

အျငိမ္းစားျပည္နယ္ ပညာေရးမွဴးဆရာၾကီး ႏုိင္ပညာမြန္မွ အတြင္းစာမ်က္ႏွာအခ်ဳိ႕ကို လွန္ျပရင္း ထပ္မံ၀င္ေရာက္ ေဆြးေႏြးသည္။

“ျပည္သူ႔နီတိ ဘာသာရပ္ဟာ တုိင္းသူျပည္သား တစ္ဦးအေနနဲ႔ တုိင္းသူျပည္သားေကာင္းျဖစ္လာဖို႔ရာ ႏို္င္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးစနစ္ စတဲ့ဟာေတြမွာ တတ္သိလိမၼာေအာင္ အုတ္ျမစ္ခ်ေပးေသာ အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ မတူညီတဲ့ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြအေၾကာင္း - ဥပမာ အရင္းရွင္စနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္၊ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္နဲ႔ မူ၀ါဒေတြကို သိနားလည္လာမယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အမ်ဳိးမ်ဳိးအေၾကာင္း၊ ေဒသႏၱရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတို႔ကို သိျမင္လာမယ္။ ေဟာဒီမွာ စာမ်က္ႏွာ ၁၃ မွာ စာသင္ခန္းတြင္း ေလ့က်င့္ရန္ ေမးခြန္းေတြထဲက နံပါတ္ ၈ ေမးခြန္းကို ဖတ္ျပပါမယ္။ - ဒီမုိကေရစီ၏ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈသည္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား၏ အသိတရားႏွင့္ အလုပ္တရားမ်ားအေပၚတြင္ တည္ရွိ၏-ဆိုေသာ စကား၏ အမွားအမွန္ကို ေ၀ဖန္ျပပါ-ဆိုျပီးပါတယ္။ အဲဒီလုိေမးခြန္းမ်ဳိးကို ၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြး ၾကရတယ္။”

“မူလတန္းကတည္းက သင္ေပးလို႔ မရဘူးလားဆရာၾကီး” သခ်ၤာဆရာဦးခင္ေဇာ္မွ ေမးျမန္းျပန္သည္။
ဆရာၾကီးမွ ကိုယ္ကို ကိုင္းညြတ္လိုက္ျပီး “သိပ္ကို ေကာင္းတဲ့ေမးခြန္းပါ။ ပညာေရးရဲ႕ အဆင့္တိုင္းမွာကို သင့္ေတာ္ကိုက္ညီတဲ့ပံုစံနဲ႔ ေလ့က်င့္ေပးၾကရတယ္။ မူလတန္းမွာကတည္းကကို ျပည္သူ႔နီတိ ဘာသာရပ္ဟာ စတင္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြကို ဆက္ဆံေရး၊ အေျပာအဆို၊ အမူအယာ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးတာကေန စတင္ရပါတယ္။” ဟုရွင္းျပ၏။

သင္တန္းကို စီစဥ္သူတစ္ဦးျဖစ္သူ အာက်န္ဆြန္မွ သူ၏ထုိင္းႏို္င္ငံပညာေရး အေတြ႕အၾကံဳတို႔ကို ေ၀မွ်ေပးသည္။ “ယဥ္ေက်းမႈ၊ စာရိတၱနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုသိဖို႔ရယ္၊ စီးပြားေရးအေျခခံကုိသိဖို႔အတြက္ကို မူလတန္းကတည္းက သင္ရိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ စနစ္တက် တည္ေဆာက္ ထားတယ္။ ၄ ႏွစ္တၾကိမ္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းကို ေျပာင္းတိုင္းလည္း မြမ္းမံတယ္။ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ၾကတယ္။ စနစ္ေတြကို ေလ့လာခြင့္ရရွိတယ္။”

အိႏ္ၵိယႏိုင္ငံႏွင့္ အျခားေသာ ဒီမိုကေရစီတုိင္းျပည္မ်ား၏ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းတို႔ကို ေလ့လာထားသူ ဆရာၾကီးဦး ေဇာ္မင္းမွ ၀င္ေဆြးေႏြးျပန္သည္။

“ဒီမိုကေရစီတိုင္းျပည္တိုင္းမွာ တူညီတဲ့အခ်က္တစ္ခုရွိတယ္။ သူတို႔ပညာေရးဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ရွင္သန္ႏို္င္ဖို႔ကို အဓိကထား ျပင္ဆင္ေပးတာပါ။ ႏိုးၾကားတက္ၾကြတဲ့ႏိုင္ငံသားျဖစ္လာဖို႔ကို ေမွ်ာ္လင့္ၾကတယ္။ ဒါမွလည္း ရပ္ရြာအက်ဳိးကို တာ၀န္ယူလိုစိတ္နဲ႔ တက္တက္ၾကြၾကြ သယ္ပိုးၾကမယ္ေလ။ ေနာက္ျပီးေတာ့ အခြင့္အေရးကို သိနားလည္ျပီး ကိုယ္ခ်င္းစာတရားထားတတ္ဖို႔ သင္ေပးၾကတယ္။ အတန္းၾကီးလာတဲ့အခါမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၅၀ က ျမန္မာျပည္မွာ သံုးခဲ့ဖူးတဲ့ ျပည္သူနီတိ (အထက္တန္းဆင့္) ဘာသာရပ္မွာပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သင္ၾကားေပးၾကတာေပါ့။”

အေတြ႔အၾကံဳရွိသူ ၀ါရင့္ဆရာဆရာမၾကီး၏ ျဖတ္သန္းမႈကို ေလ့လာခြင့္ရရွိသည္မွာ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ေန႔လည္စာသံုးေဆာင္ရန္ အခ်ိန္က်ေလျပီ။ နည္းျပဆရာမွ ႏႈတ္ဆက္ျပီးတန္းျဖဳတ္ေသာ္ျငားလည္း ေဆြးေႏြးပြဲက မရပ္တန္႔ႏိုင္ေသး။ ေန႔လည္စာ စားသံုးရင္း အုပ္စုငယ္မ်ားအလုိက္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးလို႔ ေနၾကျပန္ပါသည္။

ပညာေရးသမားမ်ား၏ ဤကဲ့သို႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈမ်ား၊ စုေပါင္းေလ့လာမႈမ်ား၊ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေသာ စိတ္ထားမ်ားျဖင့္ စုစည္း ညီညာမႈမ်ားမွတဆင့္ ျမန္မာ့ပညာေရးရႈခင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရေလေသာ “ျပည္သူ႔နီတိ၊ ႏိုင္ငံသားပညာေရး” ဘာသာရပ္ၾကီးကို စာသင္ခန္းမ်ားအတြင္း ျပန္လည္ အသက္သြင္းေပးႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္လည္း ရွိေနၾကေလသည္။

သိန္းႏုိင္
(ေမာကၡပညာေရး မဂၢဇင္းအမွတ္ ၃ ၾသဂုတ္လ၊ ၂၀၁၀)

ေက်ာင္းအသစ္၊ သင္ရိုးအသစ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအသစ္

www.maukkha.org
ေလာကနိယာမ ဓမၼတာအရ တန္ခူးေလႏွင့္အတူ ပိေတာက္အသစ္ ပြင့္ခဲ့ျပန္ပါျပီ။ ဥတုရာသီအလိုက္ ခ်စ္စရာ လက္ေဆာင္ ေလးမ်ားကို ပံုမွန္ ေပးေလ့ရွိစျမဲ။ အစိမ္းေရာင္ သစ္ခက္သစ္ရြက္မ်ား အၾကားတြင္ ႏွစ္သစ္အၾကိဳ ေရႊ၀ါေရာင္ ပြင့္သစ္မ်ားႏွင့္ ေလာကကို အလွဆင္ထားသည္မွာ ေက်းဇူးတင္စရာ အလြန္ေကာင္းလွ ပါသည္။ ပံုမွန္၊ အခ်ိန္မွန္ပင္ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာေစျခင္း တာ၀န္ကို မပ်က္ကြက္ခဲ့ပါ။ ဤေျပာင္းလဲျခင္း အသစ္၏ ဥတုရသသစ္ကို လူတိုင္းညီမွ်စြာ ရယူခံစားခြင့္လည္း ေပးထား ေသးသည္။ ခြဲျခားထားျခင္းအလ်ဥ္းမရွိပါ။

မ်ားမၾကာမီကာလတြင္ အေနာက္ေတာင္ မုတ္သုန္ေလအသစ္ႏွင့္အတူ မိုးေပါက္ေငြပုလဲတို႔ သက္ဆင္းလာ ပါေတာ့မည္။ အညစ္အေၾကးတို႔ကို သူႏိုင္သမွ်ေတာ့ သန္႔စင္ေပးလိမ့္ဦးမည္။ သည္းမခံႏိုင္ေလာက္ ခံစားေနရသည့္ အပူခ်ိန္လည္း အနည္းငယ္ က်ဆင္းလာေတာ့မည္။ ဤအခ်ိန္ကား ေက်ာင္းစတင္ အပ္ႏွံရန္ မဂၤလာအခါေပတည္း။ သူငယ္တန္း ေက်ာင္းသား အသစ္မ်ားအတြက္ မိဘတို႔ ေက်ာင္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ၾကေတာ့မည္။ အျဖဴအစိမ္း ေခါင္းေဆာင္တို႔လည္း ပညာသင္ႏွစ္ အသစ္အတြက္ စတင္ လႈပ္ရွားရပါေတာ့မည္။ တစ္ေႏြရာသီလံုး ဖုန္တက္ေနေသာ ေက်ာက္သင္ပုန္းကို သန္႔ရွင္းျခင္းႏွင့္အတူ စတင္လိုက္ျခင္းပင္။ ေက်ာင္းသားအသစ္လက္ခံျခင္း၊ မွတ္ပံုတင္ျခင္း၊ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားကို သင့္ေလ်ာ္ရာအတန္းလိုက္ ေနရာခ်ထားျခင္း၊ ေက်ာင္း၀င္ေၾကးမ်ား ေကာက္ခံျခင္း၊ တစ္ႏွစ္တာ သင္ၾကားေရးအစီအစဥ္မ်ား ေရးဆြဲျခင္း၊ ေက်ာင္း၀န္ထမ္းမ်ားျဖည့္ဆည္းျခင္း၊ မ်ားေျမာင္လွေသာ ေက်ာင္းလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားကို ပထမႏွစ္၀က္၊ တႏွစ္လံုး စသည္ျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ျပကၡဒိန္ဇယားထဲတြင္ မွတ္သားျခင္း၊ အစည္းအေ၀းမ်ား က်င္းပျခင္း၊ အထက္အမိန္႔စာ မ်ားအရ စီစဥ္ရျခင္းတို႔ျဖင့္ ပညာသင္ႏွစ္ အဦးအစကို အျပံဳးပန္းမ်ား ဆင္ျမန္းလ်က္ လုပ္ေဆာင္ၾကပါေတာ့မည္။

ကံေကာင္းေသာ ကေလးငယ္မ်ားမွာ လြယ္အိတ္အသစ္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းတက္ရေတာ့မည္ကို ၾကိဳေတြးျပီး ၀မ္းေျမာက္ ေနၾကသည္။ ဦးဦးေဒၚေဒၚကိုကိုမမ ေဆြမ်ဳိးမ်ား၏ ဦးစားေပးျခင္းတို႔ကိုလည္း ပိုမိုရရွိလ်က္။ မိဘမ်ားမွာလည္း တျပံဳးျပံဳးႏွင့္ ဆိုဆံုးမလ်က္။ အနာဂတ္ဘ၀တို႔အတြက္ စိတ္ကူးယဥ္ေတြးေတာလ်က္။ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းႏွင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္တို႔ ၂ ခုစလံုး အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းမ်ားပါရွိေသာ ဤ ၾကည္ႏႈးစရာ ျမင္ကြင္းတို႔မွာ မိုးဦးရာသီ၏ မရိုးႏို္င္ေသာ ျမင္ကြင္းအခ်ဳိ႕ပါ။ ေႏြးေထြးလံုျခံဳေသာ ရင္ခြင္မ်ားအလယ္တြင္ ဤကေလးငယ္တို႔ လူလားေျမာက္ ၾကပါေတာ့မည္။

ထို႔ထက္ “ပိုကံေကာင္းေသာ” ကေလးမ်ားလည္း ရွိေနပါေသးသည္။ “ပိုမိုေကာင္းမြန္သည္” ဟု “ယံုၾကည္” ၾကသည့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ တက္ခြင့္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေပ်ာက္ဆံုးေန ခဲ့ေလေသာ ပုဂၢလိကေက်ာင္းမ်ား တရား၀င္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရရွိျခင္းပင္။ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ၾကိဳဆို သင့္သည္မွာကား အမွန္ပင္။ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ေဒသတြင္း အဆင့္မီရန္ ၾကိဳးစားမည္ဟု အခ်ဳိ႕ ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကသည္။ ကုိယ္ထူကိုယ္ထ ပုဂၢလိေက်ာင္းမ်ားအတြက္လည္း အစီအစဥ္မ်ား ကို ေရးဆြဲေနၾကသည္။ အဆင့္မီ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း အသစ္ဟု ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ား ထြက္လာသည္။ ကိုယ္တိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရေတာ့မည္ဟု အားခဲထားၾကသည္။ အရည္အေသြး တိုးတက္ေစရန္ အားထုတ္မႈကို ၾကိဳဆိုအပ္သည္ မဟုတ္ပါလား။ ေအာင္ျမင္ပါေစဟု ဆုမြန္ေကာင္းမ်ား ေတာင္းလိုက္ပါသည္။

ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးရွိ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းမ်ားတြင္မူ လြယ္အိတ္ အသစ္ေလာက္ႏွင့္လည္း စိတ္ကူးယဥ္ ေပ်ာ္ရႊင္ရန္ မလံုေလာက္ ေတာ့။ ကားအသစ္၊ လက္ေဆာင္အသစ္တို႔ႏွင့္ ေက်ာင္းတက္ၾကေတာ့မည္။ ေလာေလာဆယ္တြင္မူကား အစိမ္းေရာင္ လူသားမ်ားႏွင့္ နီးစပ္ရာ စီးပြားေရးသမားတို႔က ပညာေရးကို အပ်င္းေျပ ကစားရန္ ကြင္းဖြင့္ေပး လိုက္သလိုပင္။ အမ်ား ျပည္သူပိုင္ နာမည္ၾကီး ေက်ာင္းၾကီးတို႔ကို ခြဲတမ္းေ၀ယူျခင္း၊ အလုအယက္ သိမ္းပိုက္ျခင္းတို႔မွာ လူျမင္မေကာင္း ျဖစ္ရေခ်သည္။ မ်ဳိးဆက္ ပညာေရးသယံဇာတကို သူတို႔ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားအတြက္ အသံုးခ်ၾက ပါဦးမည္။ ကြာျခားေနေသာ လူမႈစီးပြား အဆင့္အတန္းကို အနာဂတ္ မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္လည္း ပိုမို၍ “ဟ” ထားၾကပါ လိမ့္ဦးမည္။

သို႔ေသာ္………။

သို႔ေသာ္ ကေလးအခ်ဳိ႕မွာကား မနီးမေ၀းက စာသင္ေက်ာင္းၾကီးကို ၾကည့္လ်က္ ေၾကကြဲ ေနၾကရသည္။ သူတို႔မိဘမ်ားမွာ လည္း တမိႈင္မိႈင္။ လြယ္အိပ္အသစ္ႏွင့္ ေက်ာင္းတက္ရမည့္အေရးကို စိတ္ကူးယဥ္ရန္ မဆိုထားႏွင့္။ တစ္ရက္တာ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးအတြက္ တစ္အိမ္လံုး နိစၥဓူ၀ အလုပ္လုပ္ေနၾကရေလသည္။ ဥမမယ္၊ စာမေျမာက္ ကေလးငယ္မ်ားလည္း ၀မ္းစာကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ရွာေပးေနရပါသည္။ တစ္ႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ပိုမိုလို႔ ၾကီးျမင့္လာေသာ ေက်ာင္းစရိတ္မ်ားကို အဘယ္သို႔ တက္ႏုိင္ၾကပါမည္နည္း။ “သားသားတို႔၊ မီးမီးတို႔ ဒီႏွစ္ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ ရမလားဟင္” ဟူ၍လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျဖင့္ ေမးစရာမလိုပါ။ ေက်ာင္းပညာေရးမွာ သူတို႔ႏွင့္ အလွမ္းေ၀းကြာေသာ သီးသန္႔ ေနရာျဖစ္သည္ကို ဘ၀ေပး ခံစားခ်က္ျဖင့္ သိနားလည္ျပီးသား။ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပညာေရး အခြင့္အေရးဆိုသည္ကို ၾကားပင္မၾကားဖူးၾကေသး။ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္က စတင္ခဲ့သည့္ အားလံုးအတြက္ ပညာေရး ႏိုင္ငံတကာလႈပ္ရွားမႈမွာ ဤေနရာ၊ ဤျမိဳ႕နယ္၊ ဤျမန္မာေက်းလက္သို႔ မေရာက္ေသး။

ေက်းလက္အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ကား ရြာ ၄၊ ၅ ရြာေလာက္အကြာမွာသာ ယုိင္နဲ႔နဲ႔ မူလတန္းေက်ာင္းကေလး ရွိတတ္သည္။ ၂၀၁၀ မိုးရာသီအတြက္ မျပင္ဆင္ရေသး။ အမိုးအကာအတြက္ ရြာလူထုမွ ပံ့ပိုးေပးရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနရဆဲ။ ေက်ာင္းလမ္းလည္း ေဖာက္ရဦးမည္။ စာသင္ခံုမ်ားလည္း မလံုမေလာက္ႏွင့္။ ျပီးခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ားက လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ေသာ ဖတ္စာအုပ္မ်ားမွာလည္း ဖတ္မရေတာ့ေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္။ စုတ္ျပဲလ်က္။ တစ္ဦးတည္းေသာ ရြာေက်ာင္းဆရာကလည္း အေဖၚ ေက်ာင္းဆရာ ေဟာင္းမ်ား စာသင္ႏွစ္မစခင္ အခ်ိန္မီ ျပန္လာပါ့မလားဟု စိုးရိမ္ေသာ မ်က္ႏွာႏွင့္။ ၄ တန္းျပီးဆံုးသြားေသာ ရြာေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားအမ်ားစု အတြက္မွာကား စာသင္ခန္းတို႔ကို ရာသက္ပန္ စြန္႔ခြာရေပျပီ။ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ခန္႔အထိ ကေလးတုိင္း ေက်ာင္းတက္ေရာက္ခြင့္ ဥပေဒ၊ ပညာေရး အရည္အေသြး တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေရးႏွင့္၊ အခမဲ့ မူလတန္းပညာေရးႏွင့္ ေက်ာင္းဆရာဘ၀ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္အညီ ခ်မ္းေျမ့ ဖူလံုေရး ေၾကြးေၾကာ္သံ တို႔ကိုေတာ့ ရြာေက်ာင္းဆရာေလး ၾကားဖူး သလိုလို ရွိသည္။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ မိုးဦးႏွင့္အတူ စာသင္ႏွစ္အသစ္ကား စတင္ပါေတာ့မည္။ ရြာတြင္ လိုအပ္ေနေသာ ေက်ာင္းအသစ္တို႔ကို တည္ေဆာက္ရန္၊ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ဖတ္စာအုပ္ အခ်ိန္မီ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ရရွိရန္၊ ဆရာအလံုအေလာက္ျဖည့္ဆည္း ေပးရန္ႏွင့္၊ ကေလးတိုင္း ေက်ာင္းလာအပ္ႏိုင္ရန္၊ ပညာေရးသမားမ်ားက ပညာေရးကို ဦးေဆာင္ခြင့္ ရရွိရန္ႏွင့္ ေက်ာင္းတြင္း ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတို႔ ျဖစ္ထြန္းေစရန္ တို႔အတြက္ကို တာ၀န္သိသူတို႔မွ တာ၀န္ယူ ၾကပါလိမ့္မည္။ အေရးၾကီးသည္မွာကား သင္ရိုးညြန္းတမ္း လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေသာ ေက်ာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တို႔ အျပည့္အ၀ ရရွိရန္ (ေက်ာင္းတိုင္းတြင္) လိုအပ္ ေနပါသည္။ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့ျပီး ဒီမိုကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆိတ္သုဥ္းေနရသည့္ ဤကာလ၀ယ္ ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ စာသင္ခန္း မ်ား၌ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံ ယဥ္ေက်းမႈကို စတင္ရပါလိမ့္ည္။ အနာဂတ္အတြက္ အေသခ်ာဆံုးေသာ ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ အျခားေသာ ေမွ်ာ္လင့္ အားကိုးစရာမရွိပါ။ ေလာေလာဆယ္တြင္ ပိုမို အေရးၾကီးသည္မွာကား ျမန္မာ ကေလးငယ္ အားလံုး (အားလံုး) ၂၀၁၀ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ တြင္ ေက်ာင္းစာသင္ခန္းမ်ားအတြင္း ေရာက္ရွိရန္ ျမိဳ႕တုိင္း၊ ရပ္တိုင္း၊ ရြာတုိင္းမွ အထူး ၾကိဳးစားသင့္ပါသည္။

အယ္ဒီတာအဖြဲ႔
ေမာကၡပညာေရးမဂၢဇင္း
ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူးခ်ိန္၊ တန္ခူးလ ၁၃၇၂ ခုႏွစ္။
ဧျပီလ၊ ၂၀၁၀။

ေဘာလ္စ္ရဲ႕ လိင္ပညာေပးေရး ပယ္ခ်ခံရ

www.maukkha.org
ျဗိတိႏိုင္ငံမွ `ကေလးမ်ား ေက်ာင္းမ်ားႏွင္႔ မိသားစု မ်ားဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီး´ အက္ဒ္ ေဘာလ္စ္ (Ed Balls) ရဲ႕ ၁၅ႏွစ္ အရြယ္ ကေလးမ်ား မသင္မေနရ လိင္ပညာေပးမွႈ အပါအ၀င္၊ အဓိက ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈ အစီ အစဥ္မ်ားကို ကြန္ဆာေဗးတစ္ ပါတီ၏ ေထာက္ခံမွႈ မရ၍ ပါလီမာန္တြင္ ပယ္ခ်ခံခဲ႔ရသည္။


မစၥတာ ေဘာလ္စ္ ရဲ႕ အသက္ ၁၅ႏွစ္ အရြယ္ရွိကေလးမ်ား ေက်ာင္းတြငး္ လိင္ပညာေပးေရး မသင္မေနရ ျပဌာန္းခ်က္ကို ကေလး မိဘမ်ားႏွင္႔ ကြန္ဆာေဗးတစ္(Tories) အုပ္စုမ်ားက လႊတ္ေတာ္တြင္ ဗီတိုျဖင္႔ ပယ္ခ်ခဲ႔သည္။ “ကေလးဟာ အသက္ ၁၆ႏွစ္ ေရာက္တဲ႔တိုင္ေအာင္ ကေလး ဟာကေလးပဲ။ တကယ္လို႔ မသင္မေနရ လိင္ သခၤန္းစာေတြ ေပးေနရင္ ေက်ာင္းထုတ္ပစ္မယ္။ မိဘမွာလည္း ကိုယ္႔ သားသမီး ေက်ာင္း ထုတ္ပစ္ျပီး အျခား နည္းနဲ႔ ပညာ သင္ေပးႏိုင္တဲ႔ အခြင္႔ အေရး ရွိရမွာပဲ” လို႔ သူတို႔က ဆင္ေျခတက္ၾကသည္။

ေဘာလ္စ္ ကလည္း “အစိုးရရဲ႕ လိင္ပညာေပးမွႈကို မသင္႔ေလ်ာ္ဘူးထင္ျပီး၊ မိဘက သားသမီးကို ေက်ာင္းထုတ္ခြင္႔ မရွိ ဆိုတဲ႔ ျပဌာန္းခ်က္ အသစ္ကို ဆက္လက္တင္ျပမယ္” လို႔ ဆိုသည္။ “ပညာေရးမွာ လိင္ ကိစၥဟာ အေရးၾကီးတယ္၊ ေရွာင္ရန္ ေဆာင္ရန္ေတြကို သိထားသင္႔တယ္၊ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ ဟာ လိင္နဲ႔ ပညာေရး ဆက္စပ္မွႈ ရွိပံုကို နားလည္ ဆည္းပူး သင္႔တယ္၊ ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ မရခဲ႔တဲ႔ အခြင္႔အေရး ေနာက္မ်ဳိးဆက္ေတြကို ေပးရတာပဲ” ဟု ဆက္ေျပာသြားသည္။

ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ဆန္႔က်င္က်င္ သူ႔ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္သည့္ စာသင္ခန္းတြင္း လိင္မသင္မေနရ ကိစၥကို ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား နား၀င္ေအာင္ ဆက္လက္ စည္းရံုးရင္း ေနာက္တၾကိမ္ တင္ျပဦးမည္ဟု ေဘာလ္စ္က ေျပာသြားသည္။

ဘီဘီစီ

ကခ်င္ဘာသာေရးဆရာေတြ ဖိအားေပးခံေနရ

www.maukkha.org
ေကအိုင္အို ေခၚ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရးကိစၥ လက္ခံ လာေအာင္ စည္းရံုးေပးဖို႕ အခ်က္ အပါအဝင္ အခ်က္ ေလးခ်က္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႕ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္ ဓမၼတကၠသိုလ္က ႏွစ္စဥ္ က်င္းပေနက် သင္တန္းေက်ာင္းသား မိတ္ဆက္ပြဲမွာ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္း တိုင္းမွဴးက ခရစ္ယာန္ ဘာသာေရး ဆရာေတြကို ဖိအားေပး ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႕ သိရပါတယ္။

ဧၿပီလ ၉ ရက္ မနက္ ၁၀ နာရီေလာက္မွာ ျမစ္ႀကီးနား ကခ်င္ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္ ဓမၼတကၠသိုလ္ကို ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း တုိင္းမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးဝင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕ဝင္ေတြ ေရာက္လာၿပီး ဓမၼဆရာ အသစ္ ၂၀၀ ေလာက္ကို ေျပာၾကားသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးဝင္း ေျပာသြားတဲ့ မိန္႕ခြန္းအခ်က္ ၄ ခ်က္နဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ကခ်င္လူမႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ကြန္ယက္အဖြဲ႕ ဥကၠဌဦးေအာင္ဝါက အခုလို ေျပာပါတယ္။

နံပါတ္တစ္ အခ်က္ကေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြဆရာေတြ မိမိေဒသကို ျပန္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ရဲ႕အသင္းေတာ္ အသင္းသား ေတြကို ျမစ္ဆံုေရကာတာ မဆန္႕က်င္ဖို႕ရာ ေျပာတယ္။ နံပါတ္ႏွစ္က- ေကအိုင္အိုကို နယ္ျခားေစာင့္ လက္ခံဖို႕ရန္ မင္းတို႕သြားၿပီးမွ စည္းရံုးေရးတရားေဟာဖို႕ ေျပာတယ္။ နံပါတ္ သံုးကေတာ့ ေနာင့္နန္းက်မ္းစာေက်ာင္းကို ၿငိမ္း ေဖာင္ေဒးရွင္းရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ က်ေရာက္ေၾကာင္းနဲ႕ အဲဒီ ေနာင့္နန္း က်မ္းစာတကၠသုိလ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ လက္ေအာက္မွာထားၿပီးမွ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ၾကည့္ရွဳေစာင့္ေရွာက္သြားမယ္ ဆိုတဲ့ဟာကိုေျပာတယ္။ နံပါတ္ေလးကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေထာက္ခံဖို႕ တရားေဟာေပးပါ ဆိုၿပီးမွ ေျပာတယ္

အဲဒီလို ေျပာၾကားသြားတဲ့အထဲမွာ တကယ္လို႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးဝင္းေျပာတဲ့အတိုင္း မလုပ္ဖူးဆိုရင္ ေနာင့္နန္းက်မ္းစာ တကၠသိုလ္ကို အစိုးရက သိမ္းယူမယ္ဆိုတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့သေဘာ ပါေနတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဘာသာေရးဆရာေတြ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကၿပီး ဘာသာေရးလုပ္ငန္းေတြ သူတို႕လက္ေအာက္ေရာက္ရင္ အရင္ကထက္ပိုၿပီးေတာ့ ကန္႕သတ္ပိတ္ပင္မႈေတြ ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္သလို ဘာသာေရးလုပ္ငန္းမို႕ အစိုးရထိမ္းခ်ဳပ္တဲ့ကိစၥ မျဖစ္သင့္ဘူးလို႕႔ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။

RFA

ရန္ကုန္ လူ႔မလိုင္ အီးဂရက္စ္ေက်ာင္းသားမ်ား ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေထာင္ေတာ့မည္

Monday, ေမာကၡသတင္း (ျပည္တြင္း)
www.maukkha.org
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ သမၼတဟိုတယ္အေျခစိုက္ ျမန္မာအီးဂရက္စ္ (Myanmar Egress) ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီ မွတ္ပံုတင္ျပီး နအဖ စစ္အစိုးရ က်င္းပမယ္႔ လာမယ္႔ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ျပိဳင္မယ္လို႔ အဲဒီအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ျဖစ္တဲ႔ ေဒါက္တာတင္ေမာင္သန္းက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပခဲ႔တဲ႔ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ေထာင္မယ္လို႔ ေျပာလိုက္ေၾကာင္း တက္ေရာက္ သူေတြက ျပန္ေျပာပါတယ္။


ျမန္မာအီးဂရက္္စ္ကို လူ႔စြမ္းအားဖြံျဖိဳးေစဖို႔၊ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးပါတီပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ အေျခခံဥပေဒသစ္ လက္ခံေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ ၂၀၀၆ခုႏွစ္မွာ စတင္တည္ခဲ႔ေထာင္ျပီး၊ သမၼတဟိုတယ္မွာ အခေၾကးေငြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လူမွႈေရး သင္တန္းမ်ားပို႔ခ်ေပးခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာအီးဂရက္စ္ကို ရန္ကုန္ လစဥ္ထုတ္ Living Color Magazine နဲ႔ တပတ္တၾကိမ္ထုတ္ The Voice Journal တို႔ရဲ႕ အမွဳေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေန၀င္းေမာင္ ဆိုသူနဲ႔ ေမြးျမဴေရးနဲ႔ ေရလုပ္ငန္းမွ ေဒါက္တာ တင္ေမာင္သန္းတို႔က တည္ေထာင္ခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာေန၀င္းေမာင္ဟာ အရင္က Living Color မဂၢဇင္းအပါအ၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔ရဲ႕သား ေဒါက္တာရဲႏိုင္၀င္းနဲ႔ အတူပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔သူပါ။

သမၼတဟိုတယ္မွာ ဖြင္႔တဲ႔ ျမန္မာအီးဂရက္စ္သင္တန္းကို နအဖစစ္အစိုးရကို အစဥ္တစိုက္ ေထာက္ခံလာသူ စကၤာပူက ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လွႈိင္ဆိုသူနဲ႔ မဆလ ဥကၠဌၾကီး ဦးေန၀င္း၊ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ တို႔ရဲ႕ အတိုင္ပင္ခံ မိတ္ေဆြၾကီး ေဒါက္တာေရာဘတ္ေတလာ တို႔က ၀ိုင္းရံေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။

သင္တန္းကာလ ပံုမွန္ ၃လ သတ္မွတ္ျပီး၊ သင္တန္းေၾကး က်ပ္ေငြတစ္သိန္း ေပးသြင္းရပါတယ္။ ရန္ကုန္ စီးပြားေရးတကၠသိုလ္ မဟာတန္း တစ္ခုလည္းတက္ျပီး၊ အီးဂရက္္စ္လည္း တက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေက်ာင္းသားၾကီး တစ္ဦးကေတာ့ သူ႔အေတြ႕အၾကံဳကို အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ႏိုင္ငံျခားထြက္ စေကာလားရွစ္ေတြ ခ်ိတ္လို႔ ရမလားဆိုတဲ႔ မွန္းခ်က္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ေတြက သြားတက္ၾကတာ။ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လွႈိင္တို႔က စကၤာပူကေန ႏိုင္ငံျခားကဆရာေတြ မလာတတ္တယ္။ သူတို႔ကလည္း ဟုတ္တိ ပတ္တိသင္တာ မဟုတ္ဘူး၊ အလည္သေဘာလာျပီး၊ ဟိုဟာဖတ္ ဒီဟာဖတ္ေျပာျပီး Assignment ေပးျပန္ သြားၾကတာပဲ။ သိပ္ထူးျခားတာမရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ႔ သမၼတဟိုတယ္ ေက်ာင္းသြားတက္ရတာ လူ႔မလိုင္ အသိုင္း အ၀ိုင္းထဲ ၀င္တိုးရတာ။ ဒါကိုက ဖက္ရွင္တစ္ခုအေနနဲ႔ ျဖစ္ေနတာေပါ႔၊ အခု ဒီေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားစု အစိုးရ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္မယ္ဆိုတာ ဘာဆန္းလို႔လဲ”

ယခု ျမန္မာအီးဂရက္စ္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းမယ္႔ Green Party ကို ျမန္မာအီးဂရက္စ္အဖြဲ႔ရဲ႕ အမွႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ တစ္ဦးျဖစ္တဲ႔ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ဒုကၠဌ ဦးလွေမာင္ေရႊက ေရြးေကာက္ပြဲ ကုန္က်စရိတ္အတြက္ ရန္ပံုေငြ ထည့္၀င္မွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

တရားမွ်တမႈ မရွိတဲ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲကို ျပည္တြင္းျပည္ပ အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ ေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာအီးဂရက္စ္ ေက်ာင္းသားေတြက ႏိုင္ငံေရးပါတီေထာင္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ေမာကၡသတင္း (ျပည္တြင္း)

ထား၀ယ္တကၠသိုလ္ ၄ ထပ္ေဆာင္ဖြင္႔ပြဲတြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အလြန္အကြ်ံၾကြား၀ါ

ေမာကၡသတင္း (ျပည္တြင္း)
www.maukkha.org
တနသၤာရီတိုင္း ထား၀ယ္ျမိဳ႕တြင္ ထား၀ယ္တကၠသိုလ္ ပင္မေလးထပ္ေဆာင္ ဖြင္႔ပြဲ အခမ္းအနားကို မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔ မနက္က ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္သိန္းစိန္ တက္ေရာက္ ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔သည္။ ၆၅ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔ (အမွန္မွာ-ေတာ္လွန္ေရးေန႔) ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင္႔ ဖြင္႔လွစ္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

သူ႔မိန္႔ခြန္းတြင္ “တနသၤာရီတိုင္းအတြင္း ေနထို္င္ၾကသည့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္လူရြယ္မ်ား အေနျဖင္႔ အဆင္႔ျမင့္ ပညာ လက္လွမ္းမွီမွီ တက္ေရာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ထား၀ယ္တကၠသိုလ္ႏွင္႔ ျမိတ္တကၠသိုလ္မ်ား ဖြင္႔လွစ္ေပး ခဲ႔ျပီး၊ တကၠသိုလ္ ႏွစ္ခုစလံုးတြင္ ေလးထပ္ေဆာင္မ်ား ဖြင္႔လွစ္ေပးခဲ႔ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေဒသဖြံျဖိဳးေရး ျဖစ္လာ ေစဖို႔ ကြန္ပ်ဳတာပညာရွင္မ်ား၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား စသည့္ လူသားအရင္းအျမစ္မ်ား ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ ေၾကာင္း” ေျပာၾကားသြားသည္။

တဆက္ထဲတြင္ “ယေန႔ အဆင္႔ျမင္႔ပညာက႑ကိုၾကည့္ရင္ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္ ၁၅၉ေက်ာင္း ဖြင္႔လွစ္ႏိုင္ခဲ႔ျပီး၊ ၁၉၈၈ခုႏွစ္တြင္ရွိခဲ႔သည့္ တကၠသိုလ္ဒီဂရီ ၃၂ေက်ာင္းႏွင္႔ ႏွဳိင္းစာလွ်င္ ၅ဆ တိုးတက္ခဲ႔ေၾကာင္း၊ သင္ၾကားေရး အစီအစဥ္မ်ားတြင္လည္း ယခင္ ဘာသာရပ္ ရ၉ခု ရွိခဲ႔ရာက ယခု မဟာဘြဲ႔ သုေတသနဘြဲ႔ႏွင့္ ပါရဂူဘြဲ႔ သင္တန္းမ်ား အပါအ၀င္ သင္ၾကားေရး အစီအစဥ္ ၂၁၅ခု အထိ တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ေၾကာင္း” ခ်ဲ႕ကား ေျပာဆိုသြားသည္။

ဒါ႔အျပင္ “ယခုအခါ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ တကၠသိုလ္မ်ားမွ ပါရဂူဘြဲ႕ ၃၃၀၀ေက်ာ္ ေမြးထုတ္ ေပးခဲ႔ေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ပါရဂူ ဘြဲ႔သင္တန္းသား ၂၈၀၀ေက်ာ္ တက္ေရာက္ဆည္းပူးေလ႔လာ ေနေၾကာင္း” မခ်ိမဆန္႔ ေျပာဆိုသြားသည္။

ေက်ာင္းေဆာင္သစ္ဖြင္႔ပြဲ တက္ေရာက္ခဲ႔သည္႔ ထား၀ယ္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕ကေတာ႔ “အေဆာက္ အဦသာရွိတာ၊ ေက်ာင္းသားအေဆာင္မရွိ၊ စာၾကည့္တိုက္မရွိ၊ ဘာသာရပ္အလိုက္ ကိုးကား ရည္ညြန္းစရာ စာအုပ္စာတမ္းမရွိ၊ အရည္အခ်င္းမွီဆရာမရိွ၊ ဓါတ္ခြဲခန္း သုေတသနခန္းဆိုတာ ေ၀းလာေ၀း၊ က်ဳရွင္စရိတ္ ေတြကၾကီးျပီး ေက်ာင္းျပီးဖို႔ေတာင္ မနည္းရုန္းၾကရဦးမယ္၊ မဟာဘြဲ႔လိုဟာမ်ဳိးကလည္း thesis ရွဲဒိုးေရးခိုင္းဖို႔ ေငြအမ်ားၾကီးကုန္ဦးမွာ” လို႔ ျငီးတြားေနၾကသည္။

ဘြဲ႔ရ အလုပ္လက္မဲ႔မ်ားမွာလည္း စိတ္ဓါတ္က်ေရာဂါ စြဲကပ္လာၾကသည္ဟုဆိုသည္။ ျမိတ္၊ ထား၀ယ္ ေဒသမ်ားမွ လူငယ္ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ တကၠသိုလ္ျပီးေအာင္တက္ဖို႔ထက္ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕တြင္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ဖို႔ နည္းမ်ဳိးစံုျဖင္႔ ထြက္ခြါေနၾကသည္ဟု သိရသည္။

ေမာကၡသတင္း (ျပည္တြင္း)

ကၽြန္ေတာ္ သိသင့္သမွ် အရာအားလံုး သူငယ္တန္းကတည္းက သင္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ

ဘ၀မွာ ဘယ္လုိေနမည္၊ ဘာေတြလုပ္မည္၊ ဘယ္ပံုျဖစ္ရမည္ ဆုိတာေတြႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ကၽြန္ေတာ္ သိသင့္ သိထုိက္သည့္အရာ အမ်ားစုကုိ သူငယ္တန္းမွာ ကတည္းကပင္ ကၽြန္ေတာ္သင္ယူခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ အသိဥာဏ္ အေျမာ္အျမင္ ဟူသည္ တကၠသုိလ္၊ ေကာလိပ္ဆုိသည့္ ေတာင္ထိပ္ေပၚမွာ ရွိသည္မဟုတ္၊ မူႀကိဳေက်ာင္းက ကေလး ကစားသည့္ သဲက်င္းေလးထဲမွာ ပင္ရွိေနပါသည္။

အဲသည္မွာ ကၽြန္ေတာ္သင္ခဲ့ သိနားလည္ခဲ့ရတာေတြက အမ်ားႀကီး။
ဘယ္အရာမဆုိ အမ်ားႏွင့္ ေ၀မွ်ယူရမည္။
မတရား မလုပ္ရ။
သူတစ္ပါးကို မရုိက္ရ။
ပစၥည္းတစ္ခု ယူကုိင္ၿပီးလွ်င္ မူလေနရာမွ ျပန္ထားရမည္။
ကုိယ္ရႈပ္ထားသည့္ အမိႈက္ ကုိယ့္ဘာသာ ရွင္းရမည္။
ကုိယ့္ဥစၥာ မဟုတ္ဘဲ မယူရ။
ကုိယ့္ေၾကာင့္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ ထိခိုက္နာက်င္သြားလွ်င္ ေတာင္းပန္ရမည္။
အစာမစားမီ လက္ေဆးရမည္။
အိမ္သာသြားၿပီးလွ်င္ ေရဆြဲခဲ့ရမည္။
ကြတ္ကီ(ဘီစကစ္) ႏွင့္ ႏြားႏုိ႔သည္ ပူပူေႏြးေႏြး စားသံုးမွေကာင္းသည္။
ဘ၀ကို မွ်တစံုလင္စြာ ေနထုိင္ရမည္။
စာနည္းနည္းဖတ္ရမည္။
ဦးေႏွာက္က နည္းနည္းစဥ္းစားရမည္။
ပံုဆြဲရမည္၊ ေဆးျခည္ရမည္၊ သီခ်င္းဆုိရမည္၊ ကရမည္၊ ကစားရမည္၊ အလုပ္လုပ္ရမည္၊ အားလံုးနည္းနည္းစီ ေန႔စဥ္လုပ္ရမည္။

ၿပီးေတာ့………….
ေန႔လယ္ခင္းမွာ တစ္ေရးအိပ္ရမည္။
အျပင္ထြက္လွ်င္ ယာဥ္ အသြားအလာကို ၾကည့္၊ သူငယ္ခ်င္းႏွင့္ လက္တြဲ မခြဲမခြာဘဲ ကူးရမည္။
ေလာကႀကီးထဲက အံၾသစရာေတြကို ၾကည့္တတ္ျမင္တတ္ရမည္။ ပလတ္စတစ္ခြက္ထဲက သစ္ေစ့ေလးကုိ သတိရ၊ အျမစ္က ေအာက္ဘက္ထုိးဆင္းသြားၿပီး ပင္စည္က အေပၚေထာင္တက္လာျခင္းျဖစ္သည္ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ သည္ကိစၥ ဘယ္သူမွ် အေျဖမေပးႏုိင္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိယ္တုိင္လည္း သည္သစ္ေစ့ေလးအတုိင္း အံ့ၾသစရာ။

ၿပီး... ေရႊငါးေလးေတြ၊ ဟမၼစတာ ႀကြက္ႀကီးေတြ၊ ႀကြက္ျဖဴေလးေတြအျပင္ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သည့္ ပလတ္စတစ္ခြက္ထဲက သစ္ေစ့ေလးသည္ပင္ တစ္ေန႔မွာ ေသဆံုးရမည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕သည္လည္း ထုိနည္းလည္းေကာင္း……..။

အဲသည္ေနာက္ ဒစ္(ခ)(ေကာင္းေလး)ႏွင့္ ဂ်ိန္း (ေကာင္မေလး) ပါသည့္ ဖတ္စာအုပ္အေၾကာင္း ျပန္ေျပာင္း ေတြးၾကည့္စမ္းပါ။ သင္ပထမဆံုး သင္ရသည့္ သင့္အတြက္ အႀကီးမားဆံုး ေ၀ါဟာရက ဘာလဲ။
Look ၾကည့္ပါ .. တဲ့။ မွန္သည္။ လုိက္ရွာၾကည့္ပါ။ တစ္ေနရာရာမွ ပါသည္။ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားပါသည္။
ခ်စ္ျခင္းေမတၱာပါသည္။ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္မႈပါသည္။ လူ၊ တိရစၦာန္၊ သစ္ပင္ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္တုိ႔ ဆက္စပ္ ရပ္တည္ေနပံုကို ျပသည့္ ecology သေဘာတရားကိုလည္း သူ႕အထဲမွာ ေတြ႔ရမည္။ ႏုိင္ငံေရး၏ သေဘာကိုလည္း တစ္စြန္းတစ္စ ရိပ္စားမိရသ္ည္။ အသိဥာဏ္ရွိစြာ အသက္ရွင္ ေနထုိင္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားလည္း သူေပးထားသည္။

စဥ္းစားၾကည့္ပါ။
ကမၻာေပၚမွာ ရွိသည့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူသားေတြအားလံုးသာ ေန႔လယ္ ၃ နာရီမွာ ကြတ္တီ ပူပူစား ၊ ႏြားႏုိ႔ ပူပူေလးေသာက္ကာ ေစာင္ေလး ကုိယ္စီၿခံဳၿပီး တစ္ေရးအိပ္ၾကမည္ဆုိလွ်င္ ကမၻာႀကီး သခုထက္ မည္မွ် ပို၍ ေအးခ်မ္းသြားပါမည္နည္း။

သုိ႔တည္းမဟုတ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္အသီးသီးမွာ “ကုိယ္ ကုိင္မိသည့္ ပစၥည္းကုိ မူလ ေတြ႔ခဲ့သည့္ ေနရာမွာ ကုိယ္ျပန္ထားမည္၊ ကုိယ္ရႈပ္သည့္ အမိႈက္ကုိ ကုိယ္ျပန္ရွင္းမည္” ဟူေသာ မူ၀ါဒကုိယ္စီ တိတိက်က် ခ်ထားၾကမည္ ဆုိလွ်င္ေကာ သည္ကမၻာႀကီး ဘယ္ေလာက္သာယာလွပသြားမည္နည္း။

ၿပီး…….စဥ္စားၾကည့္ပါ။ သင္တုိ႔ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ အသက္အရြယ္ ဘယ္မွ် ရွိသည္ဆုိေစ အျပင္ေလာက ကမၻာထဲထြက္သည့္ အခါ လက္ခ်င္းၿမဲၿမဲတြဲ၍ မခြဲမခြာ သြားၾကမည္ဆုိလွ်င္ အားလံုးအတြက္ မည္မွ်ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ့စရာ ျဖစ္သြားပါ မည္နည္း……………။

ေဖျမင့္
ႏွလံုးသား အာဟာရ စာအုပ္မွ…
မူရင္း။ ။ Robert Fulghum ၏ All Really Needed To Know I Learned In Kindergarten.

ႏိုင္ငံတကာေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌမွ ပညာေရးအတြက္ ၁ဂိုး လႈပ္ရွားမႈ 1GOAL campaign တြင္ ပူးတြဲတာ၀န္ယူ

ေမာကၡသတင္း
www.maukkha.org
1Goal (၁ဂိုး) လႈပ္ရွားမႈဟာ ေဘာလံုးအားကစားရဲ႕ စြမ္းပကားကို အသံုးခ်ျပီး ၂၀၁၀ ကမၻာ့ဖလား ေဘာလံုးပြဲေတာ္ FIFA World Cup မွာ အားလံုးအတြက္ ပညာေရးလႈပ္ရွားမႈ Education for all အေပၚ ထိထိေရာက္ေရာက္ ရွိေစဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ ထားတာပါ။

အတူတကြသာ ပူးေပါင္း လႈပ္ရွားၾကမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ စာသင္ခန္းအျပင္ဘက္မွာ ရွိေနတဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေယာက်ၤားေလး၊ မိန္းကေလးေတြအတြက္ ပညာေရးအခြင့္အေရးဆိုတာ အိပ္မက္မဟုတ္ဘဲ အမွန္တကယ္ျဖစ္လာေစမယ္။

ကမၻာ့လံုးဆိုင္ရာ ပညာေရးဟာ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ အမွန္တရား ျဖစ္လာေစဖို႔ အတြက္ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ 1GOAL ၁ ဂိုး လႈပ္ရွားမႈမွာ ပူးတြဲဥကၠဌအေနနဲ႔ FIFA ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠဌ ဘလက္တာက တာ၀န္ယူလိုက္ပါျပီ။ ဒီေၾကညာခ်က္ ကို ေဂ်ာ္ဒန္ႏိုင္ငံ ဘုရင္မၾကီး ရာနီယာ အယ္အဘ္ဒူလာနဲ႔ ေတြ႔ဆံုအျပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ ဘုရင္မၾကီး ရဲ႕ ဖိတ္ေခၚခ်က္ျဖစ္တဲ့ 1GOAL လႈပ္ရွားမႈမွာ ပူးတြဲဥကၠဌတာ၀န္ကိုယူဖို႔ ဘလက္တာက သေဘာတူခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

1GOAL ကမ္ပိန္းရဲ႕ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ညိႇႏႈိင္းေရးမွဴးျဖစ္တဲ့ အို၀ိန္း ဂ်ိမ္းစ္က “အင္မတန္ ထူးျခားတ့ဲ သတင္းပါ။ ေဘာလံုး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ FIFA နဲ႔ ဆပ္ဘလက္တာတို႔ရဲ႕ ၁ ဂိုး လႈပ္ရွားမႈအေပၚ ေထာက္ခံမႈဟာ လာမယ့္မ်ဳိးဆက္ေတြအတြက္ အက်ဳိးရွိ ေစမယ့္ ထူးျခားတဲ့ အေမြအႏွစ္ကို ထားရစ္ခဲ့ဖို႔ အေရးၾကီးတဲ့ အားကစားပြဲေတာ္တစ္ရပ္အေနန႔ဲ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ကူညီခြင့္ ရရွိတာပါ။ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အားကစားပြဲစဥ္ေတြ နီးကပ္လာတာနဲ႔အမွ် ဧည့္ခန္းေတြထဲမွာ ထုိင္ျပီး ၾကည့္ရႈအားေပး ၾကတဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ပရိသတ္အတြက္သာလွ်င္ ေအာင္ျမင္မႈမဟုတ္ဘဲ ၇၂ သန္းေသာ ကေလးငယ္ေတြ စာသင္ခန္း အတြင္းဘက္ကို ေရာက္ရွိေအာင္လည္း ပထမဆံုးအၾကိမ္ အျဖစ္ ကူညီႏုိင္ဖို႔ FIFA က ၾကိဳးစား သြားပါမယ္။” လို႔ ေျပာၾကားလို္က္ပါတယ္။


1 GOAL လႈပ္ရွားမႈကို ပူးတြဲတည္ေထာင္သူျဖစ္ျပီး ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ပူးတြဲဥကၠဌလည္းျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ္ဒန္ ဘုရင္မ ရာနီယာ နဲ႔အတူ FIFA ဥကၠဌဘလက္တာတို႔က ဒီႏွစ္က်င္းပမဲ့ ကမၻာ့ဖလားေဘာလံုးပြဲမွာ ကေလးမ်ားအားလံုးအတြက္ ပညာေရးဟာ သမိုင္းတြင္က်န္ရစ္ေစဖို႔ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳျပီး ၾကိဳးစား သြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဘုရင္မရာနီယာက လြန္ခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လမွာ စတင္ခဲ့ျပီး ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ FIFA က ေထာက္ခံေပး ထားတဲ့ ဒီလႈပ္ရွားမႈ ဟာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေထာက္ခံလက္မွတ္ေရးထိုးသူေတြကို ေတာင္အာဖရိကမွာ က်င္းပမယ့္ ကမၻာ့ဖလားပြဲမတိုင္မီ ေကာက္ခံရယူဖို႔ရည္မွန္းထားပါတယ္။

ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးမွာရွိတဲ့ေဘာလံုးကစားသူေတြရယ္၊ ပရိသတ္ကိုပါ အင္တာနက္၀ဘ္ဆိုက္ www.join1goal.org မွာ ေက်ာင္းမတက္ႏိုင္တဲ့၊ လက္မွတ္မထုိးႏိုင္ရွာတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ကိုယ္စား နာမည္ေရးထိုးဖို႔ လံႈ႕ေဆာ္ထားပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးပညာေရးလႈပ္ရွားမႈ (GCE) နဲ႔အတူပူးေပါင္း လႈပ္ရွားတဲ့ 1GOAL လႈပ္ရွားမႈအေနနဲ႔ အစိုးရေတြကို ပညာေရးအကူအညီ ပိုေပးၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုထား ပါတယ္။ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ကုလသမဂၢထိပ္သီးညီလာခံရဲ႕ ပညာေရး အဆိုျပဳခ်က္ အတိုင္းလည္း ရပ္တည္ၾကဖို႔ ႏႈိးေဆာ္ထားပါတယ္။

ပညာေရးကို အာရံုစိုက္လာေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္မႈျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အေျခခံပညာေရးကို ဆံုးရံႈးေနဆဲျဖစ္တဲ့ ကေလးငယ္ ၇၂ သန္းအတြက္ စာသင္ခန္းတြင္းေနရာရရွိေစဖို႔ကို ေမွ်ာ္လင့္ထားတာပါ။ 1GOAL ရဲ႕ ပူးတြဲဥကၠဌတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ သရုပ္ေဆာင္ ဂ်က္ဆီကာအယ္ဘာဟာ ကေလးတုိင္း စာသင္ခန္းအတြင္း ေရာက္ရွိေစဖို႔မွာ ၾကံဳေတြ႔ရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြရယ္၊ ျပင္ဆင္မႈေတြရယ္ကို ကိုယ္တိုင္ၾကည့္ရႈဖို႔အတြက္ ေတာင္အာဖရိကကို ျပီးခဲ့တဲ့အပတ္က လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေတြ႔ဆုံပြဲမွာ ဘုရင္မ ရာနီယာနဲ႔ ဥကၠဌ ဘလက္တာတုိ႔ဟာ ကမၻာ့ဖလားပြဲနီးကပ္လာတာနဲ႔အမွ် လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မယ့္ အစီအစဥ္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါေသးတယ္။
ေမာကၡသတင္း
www.maukkha.org

ပညာရွာရာ စိတ္၏ လြတ္လပ္မႈ

သူရိန္ထက္လင္း
(စပယ္ျဖဴ မဂၢဇင္း အမွတ္ (၁) ဇြန္လ၊ ၂၀၀၄)

ပညာေရးလက္ေတြ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ စိတ္ပညာ၏ ပါ၀င္ကူညီမႈကို ေရွ႕အခန္း၌ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ယင္းမွာအျခားမဟုတ္။ ကေလးပညာေရး ပ်ဳိးေထာင္မႈ၌ ဘာသာပညာသက္သက္ သင္ၾကားပို႕ခ်ေပးျခင္းကို အဓိကမထားဘဲ ကေလးတို႔၏ ဗီဇစြမ္းရည္ ဘ၀လိုအင္ အျပဳအမူႏွင့္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈမ်ားကိုပါ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရန္ျဖစ္သည္။ ပညာေရးသည္ လူႏွင့္ ဆက္လုပ္ရေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္သည္။ လက္သမားဆရာကဲ့သို႔ သစ္တံုး သစ္ေခ်ာင္းမ်ားကို သြင္းယူရသည္မဟုတ္။ မကၲင္းနစ္ ဆရာကဲ့သို႔ စက္ပစၥည္းကိရိယာတို႔ျဖင့္ကိုင္တြယ္ တပ္ဆင္ရသည္ မဟုတ္။ အဖိုးတန္ သက္ရွိ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္သည္။ သည့္အတြက္ ပညာေရးသည္ အမွားအယြင္းမခံ။

ပညာေရးလက္ေတြ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း တစ္စံု တစ္ရာ အမွားအယြင္းရွိပါက ကေလးငယ္တို႕၏ ဘ၀ တစ္ေလ်ွာက္လံုး တိမ္းပါးသြားႏိုင္သည္။ ဆက္လက္ ေတြးယူေသာ္ အနာဂတ္ လူငယ္မ်ား၏ ဘ၀ အရည္ အေသြးႏွင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေရးရာ အလံုးစံုတို႔သည္ပင္ ဆုတ္ယုတ္ နိမ့္ပါးသြားႏိုင္သည္။သည့္အတြက္ ပညာေရး၌ ကေလးတို႕၏ ဗီဇစြမ္းရည္ပုန္းမ်ားႏွင့္ ကာယစိတၲ အရည္အေသြးတို႔ကို နည္းမွန္လမ္းမွန္ျဖင့္ ျမႇင့္တင္ေပးရမည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ကေလးတို႕အေနျဖင့္ ဘဝအေႏွာင္အတန္း တို႔မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီး စိုးရိမ္ေသာက ဗ်ာပါဒ ကင္းကင္းျဖင့္ ပညာရွာေဖြခြင့္ ရွိေစရန္ လိုေပသည္။

လူတြင္ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဘဝလိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိသည္။ ဘဝလိုအင္မ်ားရွိသည္။ ဆာေလာင္သည့္အခါ အစာ လိုမည္။ ေရဆာသည့္အခါေရလိုသည္။ ေအးသည့္အခါ အဝတ္လိုမည္။ နာက်င္ ေဝဒနာ ခံစားရသည့္အခါ ေဆးဝါးကုသမႈလိုမည္။ ယင္းတို႕ကို ရုပ္ဘဝလိုအပ္ခ်က္မ်ားဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။ ထို႕အတူတစ္ကိုယ္ရည္ အထီးက်န္သည့္အခါ အေပါင္းေဖာ္လိုမည္။ ပ်င္းရိၿငီးေငြ႕ေသာအခါ ေျဖေဖ်ာ္မႈလိုမည္။ စိတ္အားငယ္ေသာခ်ိန္ အားေပးျမႇင့္တင္မႈလိုမည္။ ယင္းတို႕ကို စိတ္ဘဝ လိုအပ္ ခ်က္မ်ားဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ယင္းလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို မူတည္၍ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ ဘဝလံုၿခံဳမႈ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ ဝင္ေငြ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ အပန္းေျဖ နားေနမႈ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းႏွင့္ လြတ္လပ္မႈမ်ားကို အလိုရွိၾကပါလိမ့္မည္။ သို႕ရာတြင္ လူတိုင္းလူတိုင္းသည္ ယင္းလိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ လိုအင္မ်ားကို အျပည့္အဝ ျဖည့္ဆည္းခံစားရမည္မဟုတ္ေပ။ အထူးသျဖင့္ ပညာ ရွာေဖြဆည္းပူး ေနေသာ ကေလးငယ္မ်ားအဖို႕ ယင္းဘဝလိုအင္မ်ား မျပည့္စံုပါက သူတို႕ေလးေတြ၏ ပညာေရး ခရီး တြင္ လမ္းမေပါက္ဘဲျဖစ္ႏိုင္သည္။ ပညာရွာရာ စိတ္၏လြတ္လပ္မႈဆိုရာ ဘဝလိုအင္တို႕မွ လြတ္လပ္ ရန္ (Freedom from wants)ႏွင့္ စိုးရိမ္ေသာက(အေၾကာက္တရား) တို႔မွ လြတ္လပ္ရန္ ( Freedom from anxiety & fear) တို႕ကို ညြန္းဆိုျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းတို႔ကိုရွင္းလင္းရန္ ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပမည့္ ကေလးငယ္ႏွစ္ဦး၏ ျပႆနာကို ေစာေၾကာၾကည့္ေစလိုပါသည္။

ပထမကေလးမွာ လူလတ္တန္းစား မိသားစုမွ ေမြးဖြားလာေသာ “ေဂ်ာ္နီ”ေလးျဖစ္သည္။ ကေလးက သူလိုခ်င္ ေနေသာ ေရာင္စံုခဲတံဘူးေလးကို မဝယ္ေပးသျဖင့္ မိခင္အား စိတ္ေကာက္ၿပီး ညစာမစားဘဲ အငတ္ခံေနသည္။ ဒုတိယကေလးမွာ ရရစားစားမိသားစုမွ ေမြးဖြားလာေသာ “ေရာ္ဂ်ာ” ေလးျဖစ္သည္။ ေရာ္ဂ်ာတို႕ မိသားစုမွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္လွသျဖင့္ နပ္မွန္ေအာင္ပင္ မနည္း ရုန္းကန္ ေနရသည္။ ယခုလည္း ဖခင္အလုပ္မွ ျပန္မလာ ေသးသျဖင့္ ေရာ္ဂ်ာေလးမွာ ညစာမစားရေသးပါ။ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မႈ ေဝဒနာကို ခံစားေနရသည္။

ျပႆနာမွာ “ညစာမစားသူခ်င္း အတူတူ မည္သူက လြတ္လပ္မႈ အခြင့္အေရးကို ပိုင္ဆိုင္ပါသနည္း” ဟူသည္ပင္၊ ရွင္းပါသည္။ ေဂ်ာ္နီေလးမွာ သူ႕မိခင္က ေရာင္စံုခဲတံဘူးေလး ဝယ္ေပးလ်ွင္ ဒါမွမဟုတ္ သူကိုယ္တိုင္စိတ္ဆိုးေျပလွွ်င္ ညစာကို အခ်ိန္မေရြးထ စားေသာက္ႏိုင္သည္။ ညစာႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးသူ႕မွာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ အျပည့္အဝရွိသည္။ ေရာ္ဂ်ာေလးမွာ အခ်ိန္မေရြးထ စားစရာ မရွိ။ ညစာကို သူမေရြးခ်ယ္သည့္ အျပင္ သူ႕ဖခင္အဆင္မေျပလ်ွင္ ညစာမွ စားရပါ့မလားဟု စိုးရိမ္ေသာက ျဖစ္ေနရရွာသည္။ သည့္အတြက္ ေဂ်ာ္နီေလးကို လြတ္လပ္သူအျဖစ္ ရႈျမင္ႏိုင္သည္။ ေရာ္ဂ်ာေလးမွာ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ ဘဝေႏွာင္တည္းမႈကို ခံေနရသျဖင့္ လြတ္လပ္မႈ အခြင့္အေရးကို မခံစားရရွာ။ စိုးရိမ္ေသာကပင္ ျဖစ္ေနရရွာသည္။ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း ႏွင့္ ဘဝလိုအပ္ခ်က္မ်ား မျပည့္ဝျခင္းသည္ ပညာသင္ယူျခင္း၌ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာ.......

အိမ္မွ ထမင္းမစားဘဲ ေက်ာင္းသို႕လာရေသာ ကေလးသည္ အဘယ္မွာ အားအင္ ျပည့္ဝပါမည္နည္း။ ေက်ာင္းဆင္းအိမ္ျပန္ေသာအခါ ထမင္းမွစားရပါ့မလားဟု စိုးရိမ္ ေနရွာေသာ ကေလးသည္ အဘယ္မွာ စာသင္ေျဖာင့္ေပမည္နည္း။

ဆိုလိုသည္မွာ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ မိသားစုဝင္ ကေလးမ်ား ပညာစိတ္ဝင္စားမႈနည္းပါးရျခင္းမွာ အေျခခံ ဘဝလိုအင္မ်ား မျပည့္ဝေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။ မက္ဆီကန္ ေက်ာင္းသားေလးမ်ားသည္ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ခူးခ်ိန္ရာသီတြင္ ေက်ာင္းသို႕မလာေပ။ မိဘမ်ားကို ဝင္ေရာက္ကူညီေနၾကရသည္။ သူတို႕အဖို႔စားဝတ္ေနေရး ျပည့္စံုေရးအတြက္ ကူညီရန္မွာ ေက်ာင္းမွန္မွန္တက္၍ ပညာသင္ယူျခင္းထက္ အေရး ႀကီးသကဲ့သို႔ ျဖစ္သည္။ သည့္အတြက္ အလ္လီဆင္ေဒးဗစ္ (Allison Davis) ကဲ့သို႕ ပညာရွင္မ်ားက “စား၀တ္ေနေရး မျပည့္စံုေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားအား စာသင္ေက်ာင္းကို ပိုမိုမက္ေမာလာေအာင္ ဘဝ ပညာ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား လံုလံု ေလာက္ေလာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးရမည္”ဟု အႀကံျပဳသည္။ လိုအပ္ပါက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္လံုးက ပူးေပါင္းေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာျဖစ္သည္။

လူသား၏ အျခားေသာ အေျခခံဘဝလိုအင္တစ္ခုမွာ ေဘးအႏၲရာယ္တို႕မွ ကင္းလြတ္ရန္ (ဝါ) ဘဝလံုျခံဳမႈ ရွိရန္ပင္ျဖစ္သည္။ ကေလးသည္ အစားအေသာက္အေနအထိုင္ မွန္ကန္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ကာယ ဖံြ႕ၿဖိဳး ေနေပမည္။ က်န္းမာဝၿဖိဳးေနေပမည္။ သို႔ေသာ္မေတာ္တဆ ဒဏ္ရာရရွိျခင္း၊ အနာ ေရာဂါကူးစက္ျခင္း၊ ရုတ္တရက္ အႏၲရာယ္က်ေရာက္ျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ေဘးရန္စႏိုင္သည္။ မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မဆို ေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ မႀကံဳေတြ႕လို၊ ဘဝကို လံုၿခံဳမႈ ရွိရွိ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနထိုင္လိုသည္။ သည့္အတြက္ အသြားအလာ အေနအထိုင္ ဆင္ျခင္ရသည္။ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ား မႀကံဳေတြ႕ေစရန္ သတိထားေနၾကရသည္။ အနာေရာဂါ မကူးစက္ႏိုင္ရန္ သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္ေသာ အစာကိုသာစားျခင္း၊ ေရာဂါကာကြယ္ေဆး မွီဝဲသံုးစြဲျခင္းတို႕ကိုျပဳရသည္။ လူသားတို႕ရင္ဆိုင္ႀကံဳ ေတြ႕ရမည့္ အႏၲရာယ္မ်ားတြင္ မေတာ္တဆ ထိခိုက္ နာက်င္မႈႏွင့္ ဖ်ားနာေရာဂါ ေရေဘး မီးေဘး ငလ်င္ေဘးစသည့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ လူမ်ဳိး ဘာသာ ပဋိပကၡ ခိုးဆိုးလုယက္ မၿငိမ္မသက္မႈ မ်ား စစ္ပြဲမ်ားစသည့္ လူမႈမတည္ၿငိမ္မႈ အႏၲရာယ္ဟူ၍ ခြဲျခားႏိုင္ေပသည္။

စစ္အတြင္းေက်ာင္းတက္ေနရေသာ ကေလးသည္ စိတ္၏လံုၿခံဳမႈတို႕ရရွိမည္ မဟုတ္ေပ၊ အိမ္ျပန္ေရာက္လို႕မွ ေဘးလြတ္ပါမည္လားဟုစိုးရိမ္ေနရွာသည္။ ေရႀကီးေနေသာ ေခ်ာင္းကို ျဖတ္ကာ အိမ္ျပန္ရမည္ကို ေတြးပူ ေနေသာ ကေလးသည္လည္း စာထဲစိတ္ဝင္စားမည္မဟုတ္ေပ။ ေသနတ္ သမားတို႕၏ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရေသာ စာသင္ေက်ာင္းမ်ဳိးကိုလည္း မည္သည့္ကေလးမွ သြားခ်င္မည္ မဟုတ္ေပ။ အနာေရာဂါတို႕ ႏွိပ္စက္ခံေနရေသာ ကေလးသည္လည္း ပညာကို စိတ္လြတ္လက္လြတ္ သင္ယူဆည္းပူးႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ၊ ကေလးတို႔ ေဘး အႏၲရာယ္ ကင္းကင္း လံုၿခံဳမႈရွိရွိျဖင့္ ပညာသင္ ယူရန္ လိုအပ္ေပသည္။ သည့္အတြက္ ယေန႔ စာသင္ေက်ာင္း မ်ားတြင္ ေက်ာင္းက်န္းမာေရးႏွင့္ အျခား ေသာ လံုၿခံဳေရး ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ထားရွိေပးသင့္သည္။

ဘဝလံုၿခံဳမႈအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရာမွာ ေဖာ္ျပပါ ရုပ္ဘဝလိုအပ္ခ်က္မ်ားအျပင္ စိတ္ဘဝလံုၿခံဳမႈ လိုအင္ကိိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားရပါမည္။ ယင္းမွာ အျခားမဟုတ္ ပညာရွာရြယ္ ကေလးငယ္တုိ႔အား စိတ္၏ေက်နပ္ ႏွစ္သိမ့္မႈႏွင့္ ေႏြးေထြးလံုၿခံဳမႈကို ေပးႏိုင္စြမ္းေသာ ခ်စ္ျခင္းေမတၲာကို လိုလား ေတာင့္တမႈမွာ လူသားဘဝတြင္ အေရးပါေသာ စိတ္အေျခခံ လိုလားခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ခ်စ္ျခင္း ေမတၲာႏွင့္ ၾကင္နာယုယမႈကို မခံစား ရေသာ ကေလးသည္ ေရႏွင့္ေဝးေသာ ၾကာကဲ့သို႕ ဘဝ ေျခာက္ေသြ႔ႏြမ္းလ်ကာ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ မခ်မ္းေျမ့ ႏိုင္ေပ။ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈကို ခံစားရေသာ ကေလး သည္ ေမတၲာတရား၏ အဖိုးထိုက္တန္ပံုကို သိနားလည္ၿပီး အျခားသူမ်ားအားလည္း ခ်စ္ခင္ ၾကင္နာေပလိမ့္မည္။

ကေလးငယ္တို.သည္ အစ္ကို အစ္မမ်ား လူႀကီးမိဘမ်ား၏ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈကို ရရွိလိုၾက သည္။ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အိမ္တြင္ အခ်စ္မခံရေသာ ကေလးသည္ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ ဆရာ ဆရာမမ်ား၏ ခ်စ္ခင္ ၾကင္နာမႈကို ရရွိရန္လိုအပ္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက မိမိအား ဂရုစိုက္မည့္သူ မရွိဟု စိတ္အားငယ္ေပမည္။ ေက်ာင္းစာသင္ရာမွာလည္း စိတ္မပါျဖစ္တတ္သည္။

ခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈကို မခံစားရေသာ ကေလးသည္ စိတ္အားငယ္ျခင္း မေက်နပ္ မေရာင့္ရဲျခင္း ရြံရွာျခင္း ဝန္တိုျခင္းစသည့္ သဘာဝဆိုးမ်ား ဝင္ေရာက္လာတတ္ေပသည္။ ထိုအခါ စိတ္ထားဖြံ.ၿဖိဳးမႈ ဘက္တြက္ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္တတ္ၿပီး ဘဝျပႆနာမ်ားကိုလည္း ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ရႏိုင္သည္။ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာမႈကို ရရွိေသာ ကေလးမွာမူ စိတ္၏ လံုၿခံဳမႈကို ခံစားရေပသည္။ ထို.ေၾကာင့္ အိမ္မွ ထြက္ႏိုင္ေသာ အခ်ိန္သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ အရပ္ထဲမွာျဖစ္ေစ စာသင္ေက်ာင္းမွာျဖစ္ေစ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈရွိကာ ဆက္ဆံ ေပါင္းသင္းမႈတို႔တြင္ ေျပျပစ္လာမည္။ ဘဝၾကင္ေဖာ္ရွာသည့္ အရြယ္သို႔ ေရာက္ေသာ အခါမွာလည္း အခ်စ္ျပႆနာ မရႈပ္ေထြးဘဲ မ်ွေဝေပးဆပ္ႏိုင္ေပမည္။

စားဝတ္ေနေရး ဘဝလံုၿခံဳေရး ခ်စ္ျခင္းေမတၲာတို.အျပင္ လူသား၏ အျခားလိုအင္တစ္ခုမွာ မိတ္ေဆြ ေပါင္းသင္း လိုလားခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ လူသည္ ကၽြန္းတစ္ကၽြန္း သစ္တစ္ပင္မဟုတ္ေပ၊ လူမႈ အသိုင္းအဝန္း သက္ဝင္ ရွင္သန္ေနသူ သာျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ အဆက္အဆံျပဳရင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရင္း ေပါင္းသင္းေနထိုင္ၾကသည္ သာျဖစ္သည္။ ကေလးငယ္ဘဝတြင္ မိဘ အစ္ကို အစ္မမ်ား၏ အခ်စ္ေမတၲာႏွင့္ ၾကင္နာ ယုယမႈကို လိုခ်င္သည္။ မိသားစု အလယ္တြင္ ေနရာေပးခံရေသာ္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈကို ျဖစ္ေစသည္။ ယင္းသည္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး လိုအင္၏ အေျခခံလည္းျဖစ္သည္။

မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မဆို အရပ္ထဲမွာလည္းေကာင္း စာသင္ေက်ာင္းမွာလည္းေကာင္း ပတ္ဝန္းက်င္ အေပါင္းအသင္း မ်ား၏ အေရးေပးျခင္း အသိအမွတ္ျပဳျခင္းကို ခံလို၏။ အမ်ားအလယ္မွာ ထင္ေပၚလို၏။ အမ်ား၏ ဝိုင္းပယ္မႈကိုမူ မခံစားလို အခ်ဳိ႕ကေလးမ်ားသည္ အမ်ား၏ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းကို မခံရပါက အဖ်က္စိတ္ဝင္ၿပီး နည္းလမ္းမမွန္ေသာ အမူအက်င့္တို႔ ျဖင့္ တစ္ပါးသူမ်ားက မိမိအား ဂရုျပဳလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္တတ္ၾကသည္။ ထို.ေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ ေက်ာင္းသား လူငယ္တို႔အား ပတ္ဝန္းက်င္ ဆက္ဆံေရးမွာ မ်က္ႏွာမငယ္ရေလေအာင္ ထိုက္သင့္ေသာ လူမႈအဆင့္အတန္းျဖင့္ ေနရာေပးသင့္သည္။ ကေလးတို႔ကိုယ္တိုင္ကိုလည္း သူတို႔လိုလားေသာ အဆင့္အတန္းႏွင့္အညီ ပတ္ဝန္းက်င္ အေပါင္းအသင္း မ်ားႏွင့္ ညႇိယူဆက္ဆံႏိုင္ရန္ အေလ့ အက်င့္ ေပးရမည္။ ရံဖန္ရံခါ လူမႈေရးမွာ မ်က္ႏွာသာ အေပးမခံရသျဖင့္ ပညာေရးမွာ ထိခိုက္သည္ မ်ားရွိသည္။

စာသင္ေက်ာင္းမွာ ဆရာ ဆရာမမ်ား၏ အဆင့္အတန္း ခဲြျခားဆက္္ဆံျခင္း ဖိႏွိပ္ျခင္း အျပစ္ တင္ျခင္းကို ခံရေသာ ကေလးအတန္းေဖာ္မ်ား၏ ႏွိမ့္ခ် အရွက္ခြဲျခင္း ခနဲ.ျခင္း ရန္လို မုန္းထားျခင္းကို ခံရေသာ ကေလးသည္ အဘယ္မွာလ်ွင္ စာသင္ေက်ာင္းမွာ ေပ်ာ္ပိုက္ပါမည္နည္း။ သည့္အတြက္ စာသင္ေက်ာင္း မ်ားသည္ ကေလးတို.၏ လူမႈေရးအားနည္းခ်က္ ပညာေရးအားနည္းခ်က္မ်ားကို ျဖည့္စြမ္း အကူအညီေပးရမည္။ အတန္းသား အခ်င္းခ်င္းအားလည္း တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး တန္ဖိုးထား ေလးစားရန္ တစ္ဦး၏ အရည္အခ်င္းကို တစ္ဦးက ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳရန္ ပညာေရး အပါအဝင္ အျခား ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈရွိရွိျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ေနာက္လိုက္ေကာင္းတုိ႔ ၏ အမူအက်င့္မ်ားကို ေမြးျမဴတတ္ေစရန္ ေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ ေပးရပါမည္။ လူမႈဆက္ဆံေရး နယ္ပယ္မွာ အဆင့္အတန္းျမင့္မားရန္ ေမ်ွာ္မွန္းထားသူမ်ားသည္ ပညာကို ပိုမိုလို လားစြာ အေလးထား သင္ယူတတ္ ၾကသည္။ ပညာတတ္ျခင္း အားျဖင့္ ဘဝဖူလံုျပည့္စံုၿပီး ကိုယ္ပိုင္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားလည္း ျမင့္မားလာႏိုင္ ေပသည္။

လူသား၏ စိတ္အေျခခံ လိုအင္မ်ားတြင္ ဘဝဖူလံုျပည့္စံုလိုမႈႏွင့္ ကိုယ္ပို္င္စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားလိုမႈ တို႔ကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမည္။ လူသည္ မေတာင့္မတ မေၾကာင့္မၾက ေနလိုသည္။ မိမိအရည္အေသြး ကို မိမိျမႇင့္တင္ၿပီး ျပႆနာအေထြေထြကို ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းလိုသည္။ ဘဝ ျမင့္မားလိုမႈသည္ လူကို ေမာင္းႏွင္ေပးေသာ ေစ့ေဆာ္တြန္းအား သည္ ပညာရွာရွာ အလုပ္လုပ္ရာမွာ စြမ္းထူးတို႔ကို ေပးစြမ္းသည္။ ဟားဘတ္စပင္စာ (H.Spencer) ဆ္ိုခဲ့သလိုပင္ ပညာေရးသည္ ၿပီးျပည့္ စံုေသာ ဘဝေနထိုင္မႈ (Complete living) အတြက္ ျပင္ဆင္ေပးျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ သက္ေမြးပညာႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ ျဖစ္သည္။

ပညာေရးသည္ လူသား၏ သက္ေမြးဘဝျပည့္စံုလံုေလာက္ေစရန္ အာမခံေပးဖို႔လိုသည္။ သက္ေမြးဘဝ အာမခံခ်က္ဆိုရာမွာ စားဝတ္ေနမႈတည္းဟူေသာ ဘဝလိုအပ္ခ်က္တို႔ဖူလုံရန္သာမက သင့္ေလ်ာ္ေသာ လူ႔အဆင့္အတန္းႏွင့္အညီ ရွင္သန္ေနထိုင္ ႏိုင္ရန္ပါ ရည္ရြယ္ရပါမည္။ သက္ေမြးဘဝ အာမခံခ်က္မရွိေသာ ပညာေရးမ်ဳိးကို မည္သည့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ကမွ် စူးစူးစိုက္စုိက္ေလ့လာ သင္ယူမည္ မဟုတ္ေပ။ လူသည္ မိမိအဆင့္အတန္းကို တိုးတက္ျမင့္မားလိုသည္။ ပညာေရး အရျဖစ္ေစ လူမႈေရးအရျဖစ္ေစ စီးပြါးေရးအရျဖစ္ေစ ဇြဲရည္သန္သန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရင္း မိမိ ေမွ်ာ္မွန္းထားေသာ အဆင့္အတန္းမ်ဳိးကို ပိုင္ဆိုင္လိုၾကေပသည္။ လူသား၏ ဘဝအဆင့္အတန္းႏွင့္ ကိုယ္ပုိင္စြမ္းေဆာင္ရည္တို႔ ျမင့္မားရန္ ပညာသည္ ေသာ့ခ်က္ျဖစ္သည္။ ပညာသည္ သက္ေမြး အလုပ္အကိုင္ စားဝတ္ေနေရး ဖူလံုမႈ သင့္ေလ်ာ္ေသာ လူမႈအဆင့္အတန္း ရရွိရန္အတြက္ အဓိက က်ေသာ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ အျခားတစ္ဖက္ ကလည္း တစ္ကိုယ္ရည္ စြမ္းရည္ျဖင့္ ျမင့္မားလိုမႈႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ အခ်က္အလက္မ်ား ရွာေဖြစုေဆာင္းႏိုင္ရန္ ေတြးဆေျမာ္ျမင္ႏိုင္ရန္ တီထြင္ဖန္တီး တတ္ရန္ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္ ထားရွိကာ အလုပ္လုပ္တတ္ရန္ ပညာကို လိုလားစြာ ရွာေဖြရေပမည္။

ကေလးတို႕၏ပညာရွာေဖြဆည္းပူးေရး ခရီးစဥ္မွာ ဘဝလုိအပ္ခ်က္မ်ား၏ အေရးပါ လႊမ္းမိုးမႈမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ကေလးတို႔၏ ပညာရွာေဖြဆည္းပူးေရးတြင္ ဘဝ ဝန္ထုပ္ ဝန္ပိုးမ်ား တေလးတပင္ရွိ မေနရပါ။ စိုးရိမ္ ေသာက ဗ်ာပါဒ တရားတို႔မွလည္း လြတ္ကင္းရန္လိုေပသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ပညာေရးဟူသည္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွာေဖြ ဆည္းပူးရေသာ ( Free to Learn) လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သို႔ပင္လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွာေဖြဆည္းပူးခြင့္ ရွိပါေသာ္ျငားလည္း ဘဝအေႏွာင္ အတည္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရေသာ စိတ္ဖိစီးေလးလံျခင္း စိုးရိမ္ေသာက ျဖစ္ရျခင္းမ်ားသည္ ပညာရွာေဖြ ဆည္းပူးမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစပါသည္။ သည့္အတြက္ ဆရာ ဆရာမ မ်ားသည္ ကေလးတို႔ အဘယ္ေၾကာင့္ ေငးငိုင္ေနသည္ကိုလည္းေကာင္း အဘယ္ေၾကာင့္စာထဲ စိတ္မဝင္စားရသည္ကိုလည္းေကာင္း ေလ့လာစံုစမ္း ရေပမည္။ ကေလးတို႕မွာ စိတ္လိုအင္ မျပည့္ဝမႈမ်ား အခက္အခဲႏွင့္ ဆံုးရႈံးမႈမ်ားရွိပါက ေႏြးေထြးစြာ အားေပးကူညီရမည္။ ကေလးတို႔ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ပညာရွာေဖြႏိုင္ေစရန္ စီမံဖန္တီးေပးထားရေပမည္။

ရည္ညႊန္္းခ်က္-
ေက်းလက္မွ ေက်ာင္းတက္ေနေသာ ညီ/ညီမငယ္မ်ားသို႔

သူရိန္ထက္လင္း
(ကေလးပညာေရး ပ်ဳိးေထာင္မႈ)
စပယ္ျဖဴမဂၢဇင္း၊ အမွတ္ (၁) ဇြန္လ၊ ၂၀၀၄

တိုက္ၿပိဳၿပီး အခ်ိန္မီမကယ္ႏိုင္၍ ဆယ္တန္းေျဖေက်ာင္းသူ ေသဆုံး

NEJ/ ၁၅ မတ္ ၂ဝ၁ဝ
မတ္လ (၁၄) ရက္၊ ညေန (၄) နာရီ (၄၅) မိနစ္တြင္ ပန္းဘဲတန္း ၿမိဳ႕နယ္ရွိ သုံးထပ္တုိက္ၿပိဳက်သျဖင့္ တကၠသုိလ္၀င္ခြင့္စာေမးပြဲ ေျဖဆုိေနသူ ေက်ာင္းသူတဦး ေသဆုံးသြားသည္။

ျဖစ္ပြားမႈကုိ သြားေရာက္ၾကည္႐ႈခဲ့သူတဦးက “ေသဆံုးသူ မိန္းကေလးတဦးရဲ႕ လက္ထဲမွာေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္းတလံုး ကိုင္ထားတာ ေတြ႔တယ္။ သူမအေနနဲ႔ အျပင္ကို ေနာက္ဆံုး ဘယ္အခ်ိန္က ဆက္သြယ္ခဲ့သလဲ၊ ဆက္သြယ္လို႔ ရမရ ဆိုတာကိုေတာ့ မသိရဘူး” ဟု ေျပာသည္။

လမ္း (၃၀) တြင္ ေနထုိင္သူ တဦးအဆုိအရ ေသဆုံးသြားခဲ့ေသာ မိန္းကေလးမွာ ျပင္ပသို႔ ဖုန္းျဖင့္ ႏွစ္ႀကိမ္ဆက္သြယ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ တုိက္ၿပိဳက်ၿပီး (၁) နာရီေက်ာ္ေက်ာ္ၾကာမွသာ ရပ္ကြက္အတြင္းမွ ျပည္သူမ်ား၊ မီးသတ္ႏွင့္ အရန္မီးသတ္တို႔က တႏုိင္တပုိင္ ၀င္ေရာက္ ရွင္းလင္းၾကေၾကာင္း၊ ကရိန္းကားအလတ္စားျဖင့္လည္း အပ်က္အစီးမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေနသည္ကုိေတြ႔ရေၾကာင္း၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ႏွင့္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ မရွင္းလင္းႏိုင္သျဖင့္ အတြင္း၌ ပိတ္မိေနသူအား အခ်ိန္မီ မကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

“ကရိန္းေတြနဲ႔ ဖယ္ေနတုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အထဲမွာ ကေလးမေလးတေယာက္ ပိတ္မိေနတယ္။ ၿပိဳက်ၿပီး (၂) နာရီေက်ာ္ ေလာက္မွ အေရးေပၚကား သြားသံၾကားရတာ။ အသက္ရွင္ဖုိ႔ သိပ္မလြယ္ဘူး” ဟု အနီး၀န္းက်င္၌ ေနထုိင္သူတဦးက အခင္းျဖစ္ပြားေနစဥ္က ေျပာျပသည္။

အဆုိပါဆယ္တန္းေက်ာင္းသူမွာ တိုက္ၿပိဳက်ၿပီး အတြင္း၌ ပိတ္မိေနစဥ္ သူမ၏ဖခင္ကိုင္ေသာ လက္ကိုင္ဖုန္းကို ဆက္သြယ္၍ သူမအထဲတြင္ ရွိေနေၾကာင္းႏွင့္ ေမွာင္မဲေနသျဖင့္ ေၾကာက္ေနေၾကာင္းကို ဖုန္းဆက္ေျပာခဲ့ေၾကာင္း၊ သူမ ဖုန္းဆက္ၿပီး မၾကာခင္ မွာပင္ အဆိုပါတုိက္မွာ ထပ္မံၿပိဳက်သြားခဲ့ေၾကာင္း သူမအား ျပင္ပမွဖုန္းျဖင့္ ျပန္လည္ေခၚဆိုေသာ္လည္း လံုး၀ အဆက္သြယ္ မရခဲ့ဘဲ ည (၈) နာရီေက်ာ္မွသာ သူမ၏အေလာင္းကို ျပန္လည္ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာျပသည္။

ၿပိဳက်သည့္ေန႔သည္ တနဂၤေႏြေန႔ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ တိုက္ေအာက္ဘက္ ဆိုင္ခင္းေရာင္းခ်သူအခ်ဳိ႕ ဆိုင္ပိတ္ထားသကဲ့သို႔ တိုက္ထဲေနသူအခ်ဳိ႕လည္း အျပင္ထြက္ေနျခင္းေၾကာင့္ လူမ်ားစြာ မပိတ္မိေသာ္လည္း ၿပိဳက်ၿပီး (၁) နာရီခဲြခန္႔ၾကာသည္အထိ ဝါးျငမ္းမ်ားကုိ ဖယ္ရွားမပစ္ႏိုင္ေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားက ေျပာသည္။

အခင္းျဖစ္ပြားရာသုိ႔ မီးသတ္ယာဥ္ (၂) စီးလည္း ေရာက္ရွိလာၿပီး ညဘက္တြင္ အဆိုပါကားေပၚမွ မီးဆလိုက္ႀကီးမ်ား ထိုးေပးကာ ကရိန္းကားႀကီးႏွစ္စီးက ေလးလံသည့္ အုတ္တံုး၊ သံယက္မႀကီးမ်ားကို ဆဲြယူဖယ္ရွားေၾကာင္း၊ ည (၁၁) နာရီခန္႔တြင္ ေသဆုံးသူ မိန္းကေလးကုိ ဆြဲထုတ္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့သူတဦးက ေျပာသည္။

ယခုၿပိဳက်ခဲ့ေသာ အမွတ္ (၆၃၆) ကုန္သည္လမ္းႏွင့္ လမ္း (၃၀) ေထာင့္ရွိ သံကူကြန္ကရစ္ သုံးထပ္တုိက္ကုိ လြန္ခဲ့ေသာ (၄) လ ခန္႔ကတည္းက အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအုံဟူေသာ ဆုိင္းဘုတ္ကုိ လာေရာက္တပ္သြားေၾကာင္း၊ ၿပိဳက်သည့္ေန႔အထိ သုံးထပ္စလုံးတြင္ ေနထုိင္သူတို႔ရွိေၾကာင္း၊ ၿပိဳက်စဥ္ ေနထိုင္သူအခ်ိဳ႕မွာ ျပင္ပသုိ႔ေရာက္ေန၍လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕မွာ ၿပိဳက်က်ခ်င္း အျပင္သုိ႔ ေျပးထြက္ႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္ေတြ႔ႀကဳံသူမ်ားထံမွ သိရသည္။

တုိက္ၿပိဳၿပီးေနာက္ (၂) နာရီခန္႔ အၾကာတြင္ အေပၚထပ္ျပတင္းေပါက္ေဘာင္မ်ား ထပ္မံၿပိဳက်ခဲ့သျဖင့္ တုိက္ပ်က္ရွင္းလင္းေနသူ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔၀င္ (၃) ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့ေၾကာင္း အခင္းျဖစ္ပြားမႈကုိ လာေရာက္ၾကည့္႐ႈသူတဦးက ေျပာသည္။

အဆိုပါတိုက္ခန္းအနီး ေနထိုင္သူတဦးက အႏၲရာယ္ရွိ အေဆာက္အအုံအျဖစ္ ေၾကညာၿပီးေနာက္ လူမ်ားကုိ ဆက္လက္ ေနထိုင္ခြင့္ျပဳထားျခင္း၊ ကန္ထ႐ိုက္ကို ျပင္ဆင္ခြင့္ေပးျခင္းကိုၾကည့္လွ်င္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီက မည္မွ်အထိ လာဘ္စားသည္ကုိ သိႏိုင္ေၾကာင္း၊ တိုက္ခန္းေနျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္လည္း တိုက္ကို ၿဖိဳခ်ၿပီး ျပန္ေဆာက္ပါက ျပန္လည္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရရန္ မေသခ်ာမႈ၊ ကန္ထ႐ိုက္ကို ေပးရမည့္ေငြ၊ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္အတြက္ စည္ပင္ကို လာဘ္ထိုးရမည့္ေငြတုိ႔ကို တြက္ခ်က္ၿပီး မေျပာင္းေရႊ႕ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

တိုက္ၿပိဳေသာေနရာသုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ေရာက္ရွိလာၿပီး ဓာတ္ပံု႐ိုက္ သတင္းယူေနၾကေသာ သတင္းေထာက္မ်ားကို ႐ိုင္းပ်စြာ ဆဲဆိုေမာင္းထုတ္ခဲ့သည္ဟု သတင္းေထာက္တဦးက ေျပာျပသည္။