အေကာင္းျမင္သေဘာထားကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္း

အေကာင္းျမင္သေဘာထားကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ျခင္း
သိန္းႏိုင္
မယံုၾကည္ႏိုင္စရာတစ္ခုကို ေျပာျပပါမည္။ ကုန္က်စရိတ္မ်ားစြာသက္သာျပီး ခက္ခဲရႈတ္ေထြးမႈမရွိဘဲ ရိုက္ကူးထားသည့္ Slumdog Millionaire ရုပ္ရွင္ကားၾကီးမွာ ေအာ္စကာအကယ္ဒမီ ဆု ၈ ခုကို ရရွိပိုင္ဆုိင္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါ၏။ ၾကည့္ရႈသူသန္းေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ၾကားနာဖူးေသာ ေနာက္ထပ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ လူမ်ား၏ ဘ၀ တြင္ ေခ်ဖ်က္၍မရႏုိင္ေတာ့ေသာ သက္ေရာက္မႈတစ္စံုတစ္ရာရွိေနျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ဤရုပ္ရွင္ကားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျပာစရာျဖစ္ေန ္ေတာ့သည္။ ရုပ္ရွင္မွေပးေသာ အဓိကအခ်က္မွာ “အေကာင္ျမင္သေဘာထား” ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ဘ၀ႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ စိန္ေခၚ မႈမ်ားကို ရိုးရိုးစင္းစင္းပင္တင္ဆက္ထားျခင္းမွာ လူတို႔အေနျဖင့္ အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္းမ်ားကို သတၱိျဖင့္ရင္ဆိုင္ႏိုင္ေစရန္ျဖစ္ျပီး အနာဂတ္ကို အေကာင္းျမင္သေဘာထားျဖင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆုိင္ႏိုင္ေစရန္ ဤရုပ္ရွင္မွ ခြင့္ျပဳထားရွိေလသည္။

အေကာင္းျမင္၀ါဒ ေရာဂါ
ဟားဗတ္တကၠသိုလ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ အေၾကာင္းအခ်င္းအရာတစ္ရပ္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ပါသည္။ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္တြင္ အေက်ာ္ၾကားဆံုးေသာ စာသင္ခန္းမွာ တစ္ပတ္လွ်င္ ေက်ာင္းသား ၉၀၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ၾကသည့္ တားဘင္ရွာလာ အမည္ရွိ လူငယ္ပါေမာကၡတစ္ဦး၏ “အေကာင္းျမင္သေဘာထား စိတ္ပညာ” သင္တန္းပင္ျဖစ္၏။ ဘ၀ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ အေကာင္းျမင္သေဘာထားႏွင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တို႔ကို ေက်ာင္းသားမ်ားအား အေတြးအျမင္ လမ္းရွာေပးျခင္းကို အထူးျပဳ သင္ၾကား ျခင္းပင္။ စီးပြားေရးသင္တန္းကဲ့သို႔ေသာ ေငြေၾကးပိုမိုရရွိေစျပီး ခ်မ္းသာၾကြယ္၀လာေအာင္ျပဳလုပ္နည္းသင္တန္းမ်ားထက္လည္း ဤသင္တန္းမွာ လူပိုစည္ကားေနေလသည္။ လူမ်ားအေနျဖင့္ က်င့္၀တ္သီလႏွင့္ စစ္မွန္ေသာျငိမ္းခ်မ္းသည့္ အေကာင္းျမင္ ဘ၀ ေနနည္းတို႔ကို ေငြေၾကးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ေအာင္ျမင္မႈတို႔ထက္ ပိုမို တန္ဖိုးထားျခင္းရွိေၾကာင္းျပသေနျခင္းလည္းမည္သည္။

အဘယ္ေၾကာင့္လုိအပ္ပါသနည္း။
ကိုယ္၊ စိတ္၊ ၀ိဥာဏ္ သံုးပါးစလံုး ညီညြတ္မွ်တေနျခင္း အက်ဳိးရလဒ္ေၾကာင့္ အေကာင္းျမင္သေဘာထားရွိသူမ်ားမွာ ပိုမို က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ေၾကာင္းကို သုေတသနမွ ေလ့လာေတြ႔ရွိရသည္။ အျခားတဘက္တြင္မူ အဆိုးျမင္၀ါဒီမ်ားမွာ အသက္ရွည္ျခင္း ကင္းေ၀းျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျပားျခင္းႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အဓိပၸါယ္ရွိေသာ ဘ၀ကို ပိုင္ဆုိင္ရရွိမႈမွ အလွမ္းေ၀းျခင္းတို႔ျဖင့္ ရင္ဆုိင္ ေနရသည္။

ေက်ာင္းမ်ားတြင္လည္း အေကာင္းျမင္သေဘာထားရွိသူကေလးႏွင့္ အဆိုးျမင္သေဘားထားရွိသူကေလးတို႔အၾကား ကြာဟခ်က္မွာ သိသာထင္ရွားလွပါသည္။ အဆိုးျမင္သေဘာထားရွိသူကေလးသည္ အစဥ္အျမဲပင္ မိမိကိုယ္ကို အသံုးမက်ေၾကာင္းစသည္ျဖင့္ အႏုတ္သေဘာေဆာင္ေသာေျပာဆိုမႈရွိတတ္ျပီး မိမိကုိယ္ကိုအသံုးမက်သူဟု ယံုၾကည္ေနေလသည္။ ဤသို႔ ခံစားျခင္းသည္ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ ၾကိဳးပမ္းရန္ကိုပင္ စိတ္ပ်က္အားေလ်ာ့ေနေလသည္။ သူ၏စြမ္းေဆာင္ရည္မွာ တိမ္ျမွပ္ဖံုးကြယ္ ေနေလေတာ့ သည္။ ဤအဆိုးျမင္ အေတြးမ်ား၀ကၤဘာေထာက္ေခ်ာက္ႏွင့္အတူ တြဲဘက္ေနတတ္သည့္ အျပဳအမူတို႔ကို စြန္႔ပစ္ရန္ျငင္းဆန္ျပီး ၀န္ေလးေနျခင္းေၾကာင့္ပင္ျဖစ္၏။

အံ့ၾသဘြယ္ရာေကာင္းသည္မွာ ေက်ာင္းသားအမ်ားစု၏ စိတ္အေျခအေနမွာ ဤသို႔ျဖစ္ေနျခင္းပင္တည္း။ အဆိုးျမင္ သေဘာထား ရွိျခင္းမွာ ႏုိင္ငံသား၊ လူမ်ဳိး၊ မ်ဳိးႏြယ္စု၊ လူမႈစီးပြားဆင့္အတန္းႏွင့္ လိင္ကြဲျပားမႈတို႔ႏွင့္ မသက္ဆိုင္ပါေခ်။ လူတိုင္းသို႔ ကူးစက္ႏိုင္ေလ သည္။ အထူးသျဖင့္ အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္ေသာ အဆိုးျမင္သေဘာထားအေတြးမ်ားကုိ ဆန္စစ္ျခင္း၊ စစ္ေၾကာေ၀ဘန္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ျပဳျပင္ေပးႏိုင္မႈမရွိသည့္အခါ၀ယ္ ကေလးမ်ားႏွင့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ရြယ္လူငယ္မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားပါသည္။

သတင္းေကာင္း
အေကာင္းျမင္သေဘာထားကို ျပဳျပင္ေလ့က်င့္သင္ယူႏိုင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားအေနျဖင့္ အေကာင္းျမင္ သေဘာထားဆိုင္ရာ သီးသန္႔ သင္ခန္းစာမ်ားကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္ျပီး ေလ့က်င့္သင္ၾကားရန္ အခြင့္အလမ္းရွိပါသည္။ သို႔တည္း မဟုတ္ အျခားေသာဘာသာရပ္နယ္ပယ္မ်ားတြင္လည္း အခြင့္သင့္သလို အေကာင္းျမင္ သေဘာထားဆိုင္ရာအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ထည့္သြင္းျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေပါင္းစည္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္းကိုဖန္တီးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္းသင္ၾကားႏုိင္ေသးသည္။ ပညာေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားမွ အၾကံျပဳတင္ျပထားသည္မွာ အခ်က္အလက္မ်ားကိုသာ ဦးစားေပးေသာ စာေပဘာသာရပ္တို႔ကို သီးသန္႔ သင္ၾကားျခင္းထက္ ဤကဲ့သုိ႔သင္ၾကားျခင္းမွာ ပိုမိုအေရးၾကီးျပီး ထိေရာက္မႈရွိေၾကာင္းကို ယံုၾကည္ၾကေၾကာင္းပင္ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္ဘ၀ေအာင္ျမင္မႈမွာ စာတတ္ရံု၊ လုပ္တတ္ရံုတစ္ခုတည္းျဖင့္ မလံုေလာက္ႏုိင္ေတာ့ပါေခ်။ ကိစၥမ်ားေျမာင္လူတို႔ေဘာင္၏ သပြတ္အူသဖြယ္ရႈပ္ေထြးမႈရွိေသာ ကမၻာၾကီးသည္ လူသားတို႔၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရွင္သန္ျခင္းအဓိပၸါယ္တို႔ကို ေပ်ာက္ဆံုးေစ ပါလိမ့္မည္။ ကုန္ဆံုးေစျခင္းျဖင့္ ဒဏ္ခတ္ေပဦးမည္။ အရာရာတိုင္းအေပၚတြင္ အေကာင္းျမင္သေဘာထားႏွင့္ ေယာနိေသာ မနသိကာရ မထားႏိုင္မခ်င္း ခံစားေနရေပလိမ့္ဦးမည္။ အေကာင္းျမင္အေတြးရွိသူ၊ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ အျမင္သေဘာထား ရွိသူသာလွ်င္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အက်ပ္အတည္းမ်ားကို အျခားဘက္မ်ားမွ ရႈျမင္ သံုးသပ္ျခင္း ႏွင့္အတူ အခြင့္အလမ္းတို႔ကို ေဖာက္ထြက္စဥ္းစားဆင္ျခင္ႏုိင္ျခင္းျဖင့္ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ ဖန္တီးႏုိင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ပင္တည္း။

လက္ေတြ႔အေကာင္ျမင္သေဘာထား
ကေလးငယ္၏ လက္ရွိ ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ခ်က္အေျခအေနႏွင့္ မသက္ဆိုင္ဘဲ ေက်ာင္းဆရာဆရာမတိုင္းအေနျဖင့္ ကေလးငယ္၏ ေအာင္ျမင္ႏိုင္စြမ္းအခြင့္အေရးအတြက္ သင္ယူေလ့လာႏိုင္ရန္ သင္ခန္းစာတို႔ကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္ရန္ ဆရာ့က်င့္၀တ္သီလအားျဖင့္ တာ၀န္ရွိေနသည္။ ေအာင္ျမင္မႈအေတြ႔အၾကံဳကို မရရွိျခင္းသည္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈကို ရယူအားထုတ္ႏုိင္ရန္ စိတ္အားထက္သန္မႈမရွိႏိုင္။ အားထုတ္ရယူျခင္းမရွိဘဲ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ အနာဂတ္တံု႔ျပန္မႈတို႔ကို အေကာင္းျမင္သေဘာထားပိုင္ဆုိင္သူ မျဖစ္လာႏုိင္ပါ။ ေအာင္ျမင္မႈအနိမ့္ဆံုးေက်ာင္းသားကိုပင္လွ်င္ စာသင္ခ်ိန္ကုန္လာသည္ႏွင့္အမွ် သူ၏ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈႏွင့္ မသိမသာ တိုးတက္လာမႈတို႔ကို သူကိုယ္တိုင္ အသိအမွတ္ျပဳလာေစျခင္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈကို မ်က္ေမွာက္ေတြ႔ျမင္ခံစားခြင့္ ရရွိေစရန္ ဆရာက ကူညီေပးႏုိင္ေသးသည္။ အနည္းငယ္မွ်ေသာ တိုးတက္ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳျခင္းႏွင့္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးျခင္းတို႔မွာ ေနာင္အခ်ိန္တြင္ ပိုမိုၾကိဳးစားအားထုတ္လိုစိတ္ကို ပ်ဳိးေထာင္းေပးျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

က်ရံႈးျခင္းႏွင့္ ရင္ဆုိင္ၾကံဳေတြ႔ရာ၀ယ္ အတိတ္တစ္ခ်ိန္က အျခားေသာေအာင္ျမင္မႈတို႔ကို ေဆြးေႏြးေပးျခင္းႏွင့္ ယင္းတို႔ကို အနာဂတ္ ကာလတြင္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာစိတ္ထားအတြက္ အညႊန္းအေနျဖင့္ အသံုးျပဳျခင္းမွာ ပိုမို ထိေရာက္ေစပါလိမ့္မည္။ ဆရာ ဆရာမတို႔အေနျဖင့္ “ေတာ္သူ”၊ “ညံ့သူ” ဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ခ်က္ထားျခင္းကို ေရွာင္ရွားၾကျပီးလွ်င္ ေက်ာင္းသားမ်ားကိုလည္း ဤကန္႔သတ္ေဘာင္အျပင္ဘက္သို႔ ဆြဲေခၚသြားရပါဦးမည္။ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္၊ စာေတြ႔၊ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ သိမႈ ဖြ႔ံျဖိဳးမႈနယ္ပယ္အလုိက္ သူ၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္တို႔ကို ေက်ာင္းသားတစ္ဦးခ်င္းအေနျဖင့္ မိမိ၏ ကိုင္တိုင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းကို အျမင့္ မားဆံုးေရာက္ရွိေစရန္ ပံ့ပိုးကူညီျခင္းမွာ ပိုမိုအေရးၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ပိုမို၍လည္း အက်ဳိးမုခ်ျဖစ္ထြန္းေစပါမည္။

သိန္းႏိုင္
Ref: Cognitive development